Η παγκόσµια ειρήνη κρέµεται από µια κλωστή. Το δράµα της Ουκρανίας δείχνει σε τι όλεθρο µπορεί να οδηγήσει ο οξυµένος ανταγωνισµός των µεγάλων δυνάµεων για τη διανοµή των σφαιρών επιρροής σε συνθήκες παγκόσµιας οικονοµικής κρίσης. Η αντιπαράθεση αυτή τροφοδοτήθηκε κυρίως από την εντεινόµενη επιθετικότητα των ΗΠΑ και του NATO στη λογική περικύκλωσης των χωρών της Ευρασίας που δεν υποτάσσονται στην ισχύ τους ή που θέλουν να διεκδικήσουν ηγετική θέση στο διεθνές σύστηµα.
Του Δημήτρη Καλτσώνη
Η προσπάθεια των ΗΠΑ να περικυκλώσουν και να στραγγαλίσουν τη Ρωσία, απειλώντας τη «ζώνη ασφαλείας» της και αφαιρώντας τον «ζωτικό της χώρο», τη σφαίρα επιρροής της στις πρώην σοβιετικές δηµοκρατίες της Ασίας, στον Καύκασο, στην ανατολική Ευρώπη ή και αλλού (π.χ. Συρία, Λιβύη), προκάλεσαν την προληπτική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η αντιπαράθεση αυτή έχει προεκτάσεις σε όλο τον κόσµο άµεσα ή έµµεσα: στην Αφρική, την Ασία, τη Λ. Αµερική, στα Βαλκάνια.
Η Ελλάδα µε ευθύνη της κυβέρνησης εµπλέκεται ολοένα και περισσότερο στον πόλεµο, εκθέτοντας τον λαό σε θανάσιµους κινδύνους. Η κυβέρνηση παίζει κυριολεκτικά µε τη φωτιά σε µια σύγκρουση γιγάντων που δεν έχει καµία σχέση µε τα συµφέροντα του ελληνικού λαού. Αντίθετα, τίποτε δεν αποκλείει ότι η σύγκρουση ΗΠΑ – Ρωσίας θα µεταφερθεί «δι’ αντιπροσώπων» στα Βαλκάνια. Και επιπλέον, µέσα στη γενικότερη αναταραχή και µε δεδοµένη την ανοχή των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, το τουρκικό αντιδραστικό καθεστώς ίσως θελήσει να δηµιουργήσει τετελεσµένα σε βάρος των κυριαρχικών δικαιωµάτων της Ελλάδας.
Ενώπιον του ολέθρου οι αποχρώσεις δεν έχουν ιδιαίτερη σηµασία. Ο κίνδυνος καταστροφής του λαού, του ελληνικού και των άλλων, είναι τέτοιος που απαιτεί τη µέγιστη δυνατή λαϊκή ενότητα. Πρέπει άµεσα να τεθεί ένα φρένο στην εµπλοκή της Ελλάδας στον πόλεµο. Σήµερα περισσότερο από ποτέ υπάρχει ανάγκη ενός ισχυρού, ενωµένου αντιπολεµικού κινήµατος µε κοινές µεγάλες διαδηλώσεις, µε αποφάσεις και δράσεις σωµατείων, µαζικών φορέων, διανοουµένων, καλλιτεχνών, στους δρόµους, τους εργασιακούς χώρους, σε κάθε γειτονιά, στα σχολεία, τα πανεπιστήµια, παντού.
Οι κρίσιµες συνθήκες αναδεικνύουν όµως παράλληλα και την ανάγκη µιας ριζικής τολµηρής πολιτικής στροφής. Οι κρίσιµες περιστάσεις γίνονται συχνά παράγοντας αναστοχασµού. Ας θυµηθούµε την Κατοχή από όπου ξεπήδησε το ΕΑΜικό κίνηµα της αντίστασης. Πρέπει να αλλάξουµε κατεύθυνση. Η Ελλάδα µπορεί και πρέπει να ακολουθήσει φιλειρηνική πολιτική ενεργητικής ουδετερότητας. Μόνο έτσι µπορεί να προστατεύσει την ειρήνη στην περιοχή µας, τα κυριαρχικά δικαιώµατα της χώρας και να βάλει το µικρό αλλά σηµαντικό λιθαράκι της στη διεθνή ειρήνη.
Οι στόχοι είναι συγκεκριµένοι:
• Πλήρης απεµπλοκή της Ελλάδας από τα πολεµικά σχέδια του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, κανένας φαντάρος και στρατιωτικός έξω από τα σύνορα της χώρας.
• Να κλείσουν οι ξένες βάσεις που µας εκθέτουν σε τεράστιους κινδύνους, να εξέλθει η Ελλάδα από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ.
• Να µην πληρώσει ο λαός τους πολεµικούς τυχοδιωκτισµούς και τα υπερκέρδη που αποκοµίζει το µεγάλο κεφάλαιο από τον πόλεµο. Να ληφθούν τώρα µέτρα για την ακρίβεια.
• Να συµβάλει διπλωµατικά η Ελλάδα, µαζί µε άλλες χώρες, στην ειρηνική διαπραγµάτευση και διευθέτηση των διαφορών, ώστε να σταµατήσει ο πόλεµος, να αποσυρθούν τα ρωσικά στρατεύµατα στο πλαίσιο µιας διεθνούς συµφωνίας αµοιβαίων εγγυήσεων στη βάση του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, έτσι ώστε να µπορέσει ο λαός της Ουκρανίας προοπτικά να ζήσει ελεύθερος σε µια ανεξάρτητη, ουδέτερη, δηµοκρατική χώρα.
* Ο Δημήτρης Καλτσώνης είναι καθηγητής Θεωρίας Κράτους και Δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο
