Απλησίαστα τα σπίτια για νέα ζευγάρια, εργένηδες, φοιτητές και δημόσιους υπαλλήλους.
Η ραγδαία αύξηση των ενοικίων ειδικά στην Αθήνα και στις τουριστικές περιοχές όλης της χώρας έχει αρχίσει την τελευταία διετία να προκαλεί ανησυχία σε μεγάλες κοινωνικές ομάδες, καθώς οι μισθολογικές απολαβές των περισσοτέρων είτε παραμένουν σε επίπεδα κρίσης είτε αυξάνονται με πολύ μικρότερο ρυθμό απ’ ό,τι τα κόστη στέγασης και διαβίωσης. Λαϊκές οικογένειες με παιδιά, νέα ζευγάρια, εργένηδες, φοιτητές, δάσκαλοι, καθηγητές, στρατιωτικοί και εν γένει δημόσιοι υπάλληλοι που παίρνουν μεταθέσεις πολύ δύσκολα βρίσκουν πλέον να νοικιάσουν σπίτια σε λογική τιμή.
Στην Αττική τα διαμερίσματα με ενοίκιο μέχρι 400 ευρώ που απευθύνονται σε οικογένειες (70 έως 95 τετραγωνικά μέτρα) και τα οποία είναι σχετικά πρόσφατης κατασκευής (π.χ. δεκαπενταετίας) σε περιοχές με καλή συγκοινωνιακή πρόσβαση έχουν εξαφανιστεί, ενώ στην τιμή αυτή ενοικιάζονται πλέον τα δυάρια. Την ίδια ώρα στη Ρόδο οι τιμές των ενοικίων για μικρά σπίτια έχουν κυριολεκτικά εκτοξευτεί και εμφανίζονται αυξημένες ακόμη και κατά 50% σε σύγκριση με πέρυσι (για μια γκαρσονιέρα το μηνιαίο μίσθωμα ξεκινά από 310 ευρώ και αγγίζει ακόμη και τα 380 ευρώ), ενώ τα δυάρια στο Ρέθυμνο σημειώνουν μέση αύξηση 30% σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο (το ενοίκιο κυμαίνεται από 350 έως 450 ευρώ, με το αντίστοιχο εύρος να ήταν 260350 ευρώ για το 2018).
Δηλώνουν στην εφορία μικρότερα εισοδήματα
Παρά όμως την τεράστια αύξηση των ζητούμενων τιμών των ενοικίων, οι ιδιοκτήτες εκμισθούμενων ακινήτων δηλώνουν στην εφορία μικρότερα εισοδήματα! Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2016 το δηλούμενο εισόδημα από ακίνητα έφτασε τα 6,1 δισ. ευρώ ενώ το 2017 το αντίστοιχο ποσό ανέβηκε μόλις στα 6,19 δισ. ευρώ, όταν το 2010 είχαν δηλώσει 8,87 δισ. ευρώ. Και ναι μεν τα εισοδήματα από ενοίκια συρρικνώθηκαν σημαντικά τα χρόνια της κρίσης, κάτι που οφείλεται στην πτώση των τιμών ενοικίων, αλλά μέσα στην τελευταία πενταετία η αύξηση των ζητούμενων μισθωμάτων ξεπερνά το 50% ενώ σε ορισμένες περιοχές έχουν υπερδιπλασιαστεί, φτάνοντας σε επίπεδα υψηλότερα απ’ ό,τι πριν από την κρίση.
Από τη μια το εύκολο χρήμα από τη γιγάντωση του φαινομένου των βραχυπρόθεσμων μισθώσεων και από την άλλη η κατάρρευση της οικοδομικής δραστηριότητας σε όλη τη διάρκεια της κρίσης σε συνδυασμό με την ανύπαρκτη στεγαστική πίστη έχουν μειώσει σημαντικά την προσφορά ακινήτων προς ενοικίαση τα οποία βρίσκονται σε καλή κατάσταση, π.χ. από πλευράς ενεργειακής απόδοσης και ποιότητας κατασκευής καθώς και από πολεοδομικής/νομικής πλευράς, αναφέρουν οι μεσίτες.
Ακόμη και σε περιοχές που δεν αποτελούν εστίες υψηλής συγκέντρωσης ακινήτων τύπου Airbnb τα ενοίκια έχουν αυξηθεί κατακόρυφα κατά τη διάρκεια των τελευταίων 18 μηνών, τόσο στα βόρεια όσο και στα νότια προάστια. Για παράδειγμα σε περιοχές όπως είναι το Μαρούσι, το Χαλάνδρι, ο Χολαργός, τα Βριλήσσια, η Φιλοθέη, οι Αμπελόκηποι, η Καλλιθέα, η Νέα Σμύρνη, το Αιγάλεω και η Κυψέλη η αύξηση των ενοικίων ξεπερνά το 15% κατά μέσο όρο μέσα σε έναν χρόνο, σύμφωνα με στοιχεία μεσιτικών γραφείων.
Επιπλέον, ακόμη και όσοι από τους ιδιοκτήτες εγκαταλείπουν την επιλογή της βραχυχρόνιας μίσθωσης καθώς είτε δεν δήλωσαν στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων τον αριθμό μητρώου του ακινήτου ως όφειλαν είτε βλέπουν ότι δεν τους συμφέρει λόγω αυξημένου ανταγωνισμού, βγάζουν στην αγορά τα ακίνητά τους σε αυξημένη τιμή επιδιώκοντας να εισπράξουν ποσά αντίστοιχα με αυτά που θα λάμβαναν εάν έμεναν στις πλατφόρμες τύπου Airbnb. Ο λόγος που απογείωσαν τις τιμές, σύμφωνα με τους ίδιους τους ιδιοκτήτες, είναι η επένδυση που έκαναν στα ακίνητά τους «ανεβάζοντάς» τα στις πλατφόρμες βραχυχρόνιων μισθώσεων.
Από 450 έως 720 ευρώ το δυάρι στο Κουκάκι
Πάντως στις περιοχές με υψηλή συγκέντρωση ακινήτων τύπου Airbnb, όπως Κουκάκι, Θησείο, εμπορικό τρίγωνο, Πλάκα, Κεραμεικός, Μουσείο, Εξάρχεια, Νεάπολη, Παγκράτι, Μεταξουργείο, Κολωνάκι, τα ενοίκια των σπιτιών που διατίθενται με μακροχρόνια συμβόλαια εμφανίζονται αυξημένα κατά 30-50% κατά μέσο όρο σε σχέση με πριν από δύο χρόνια. Ενδεικτικά στο Κουκάκι ένα δυάρι διατίθεται μεταξύ 450 και 720 ευρώ, ενώ στο Παγκράτι μόλις τρία (!) διαμερίσματα ενοικιάζονται μακροχρόνια κάτω από 5 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο μηνιαίως.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της AirDNA, εταιρείας ανάλυσης για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, σήμερα στην ευρύτερη περιοχή του κέντρου της Αθήνας οι ενεργές αγγελίες ακινήτων μέσω των ψηφιακών πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης ανέρχονται πλέον σε 11.355, από 10.281 τον φετινό Μάιο.
Τα στελέχη της αγοράς real estate εκτιμούν ότι η κτηματαγορά των Αθηνών χρειάζεται σήμερα περί τις 5.000-7.000 νέα ακίνητα προς μίσθωση ώστε να υπάρξει επαρκές απόθεμα ποιοτικών κατοικιών με παράλληλη ισορροπία των ζητούμενων μισθωμάτων.