Εχουν γραφτεί δεκάδες βιβλία και άρθρα για τα Δεκεμβριανά, σε ελάχιστες σελίδες όμως γίνεται λόγος για το πώς και από πότε οι Βρετανοί ετοίμαζαν τον «Δεκέμβρη».
Ενα σημαντικό κατά τη γνώμη μου στοιχείο είναι ο χάρτης του Βρετανικού Στρατηγείου σε δύο τμήματα, Αθήνα και Πειραιάς ο οποίος εκτυπώθηκε το καλοκαίρι του 1944 και προφανώς ο πλούτος των στοιχείων που περιέχει δηλοί ότι η ετοιμασία του είχε ξεκινήσει πολύ νωρίτερα. Μια υπόθεση είναι ότι οι Βρετανοί λάμβαναν τα μέτρα τους μετά την υπογραφή της συνθήκης της Καστανιάς τον Μάη του 1943, γνωρίζοντας ότι ο ΕΛΑΣ τελικά θα αντιδρούσε έντονα – ήδη η υπογραφή της συνθήκης της Καστανιάς καθυστέρησε αρκετά μέχρι να εγκριθεί τελικά από το ΕΑΜ.
Ο χάρτης της Αθήνας (τα ίδια ισχύουν και για τον χάρτη του Πειραιά) πρέπει να είναι αντιγραμμένος από τον προπολεμικό χάρτη του Μπίρη, όμως όλα τα ονόματα οδών, συνοικιών κ.λπ. είναι μεταφρασμένα στα αγγλικά. Το αντίτυπο που έχω στα χέρια μου λέει «δεύτερη έκδοση Σεπτ. 1944» και «πρώτη έκδοση 1944». Τα στοιχεία προφανώς έχουν συλλεχθεί το 1943, δεδομένου ότι σε πολλά αναφέρεται η χρονολογία αυτή επειδή έχουν επέλθει μεταβολές κυρίως μετά την ιταλική συνθηκολόγηση.
Ως εκπονητής αναφέρεται ο γεωγραφικός τομέας του Γενικού Επιτελείου, έκδοση Γραφείου Πολέμου 1944 (Geographical Section. General Staff, No 4457, published by War Office, 1944 και στη γωνία αναγράφεται «compiled and drawn by War Office»).
Εχουν σημειωθεί εδώ όλα τα σημεία που έχουν στρατιωτική σημασία:
01Σημειώνονται όλες οι τοπογραφικές λεπτομέρειες (υψομετρικές καμπύλες, ρέματα, δάση και άλση κ.λπ.).
02Επισημαίνεται η ιεράρχηση των οδών με ερυθρό χρώμα, οι βασικές αρτηρίες του κέντρου κι εκείνες που οδηγούν στα προάστια.
03Σημειώνονται με μαύρο χρώμα όλα τα κτίρια που έχουν στρατιωτική σημασία, συνολικά 211 κτίρια, ή συγκροτήματα κτιρίων, ταξινομημένα σε:
• σιδηροδρομικά (γραμμές, σταθμοί, αποθήκες, εργοστάσια),
• ελληνικής διοίκησης (υπουργεία, αστυνομικά τμήματα, φυλακές, άλλα δημόσια κτίρια διάφορων υπηρεσιών κ.λπ.),
• υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών,
• ελληνικές στρατιωτικές υπηρεσίες,
• κτίρια διοίκησης του Αξονα (με την υποσημείωση ότι αναφέρονται στο 1943, πριν δηλαδή από την ιταλική συνθηκολόγηση),
• νοσοκομεία,
• διάφορα (τράπεζες, πρεσβείες, φιλανθρωπικά ιδρύματα, σχολεία ελληνικά και ξένα),
• θέατρα και κινηματογράφοι,
• βιομηχανικές εγκαταστάσεις. Τα κτίρια σημειώνονται με αύξοντα αριθμό αλλά και με το τετράγωνο της «σχάρας» των συντεταγμένων του χάρτη.
Καταλαβαίνει κανείς τη στρατιωτική χρησιμότητα ενός τέτοιου χάρτη και φυσικά γι’ αυτό το βρετανικό Γενικό Επιτελείο τον ετοίμαζε επιμελώς από το 1943, όπως είδαμε, προετοιμαζόμενο για σύγκρουση με τον ΕΛΑΣ. Αλλωστε το αποδεικνύουν οι κινήσεις των Βρετανών πριν από τον Δεκέμβρη: αποβιβάστηκαν ως ελευθερωτές στο Κερατσίνι, επευφημούμενοι στις λαϊκές συνοικίες που διέσχιζαν, αλλά αμέσως κατέλαβαν τις στρατιωτικές τους θέσεις: λιμάνι Πειραιά και Ζέας, εργοστάσιο αεροπλάνων στο Φάληρο, αεροδρόμιο Χασανίου με 86 αεροπλάνα Spitfire, κέντρο, Ακρόπολη και Λυκαβηττός, που τα οχύρωσαν με βαρύ πυροβολικό, ακροβολίστηκαν βόρεια της Καισαριανής και κράτησαν ανοιχτή διέλευση μέσω της Λ. Συγγρού, Φάληρο – κέντρο, μια λεωφόρος που αν και διέσχιζε εξεγερμένες συνοικίες, δεν μπορούσε να φραχθεί με οδοφράγματα λόγω του πλάτους της και της ευθείας χάραξής της. Από κει και πέρα ακολούθησαν τα γνωστά γεγονότα του Δεκέμβρη του 1944, κατά τα οποία οι Βρετανοί είχαν το πάνω χέρι σε οπλισμό και θέσεις.
