Είδος πολυτελείας οι διακοπές, καθώς οι αυξήσεις στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο τον οικογενειακό προϋπολογισμό
Ονειρο θερινής νυκτός καταλήγουν να είναι οι καλοκαιρινές διακοπές για τους περισσότερους που επιθυμούν να αποδράσουν σε κάποιο νησί καθώς υποχρεώνονται να βάλουν πολύ βαθιά το χέρι στην τσέπη. Μόνο για τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια μια τετραμελής οικογένεια χρειάζεται έναν ολόκληρο μισθό, ενώ για να καλύψει όλα τα έξοδα των διακοπών –κατάλυμα και φαγητό– θα απαιτηθούν έως και τρεις κατώτατοι μισθοί.
Παρόλο που η μεσοσταθμική αύξηση των ναύλων στις ακτοπλοϊκές συνδέσεις καταγράφεται στο 3,6%, σύμφωνα με τη διαδικτυακή πλατφόρμα σύγκρισης τιμών Vivanoda, σε συγκεκριμένα δρομολόγια οι αυξήσεις φτάνουν έως και 15 ευρώ στο ατομικό εισιτήριο. Από το 2022 οι τιμές των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων σημείωσαν κατακόρυφη άνοδο, κυρίως λόγω της αύξησης στις τιμές των καυσίμων και έκτοτε, αντί να μειωθούν, συνεχίζουν να ανεβαίνουν, παρότι οι τιμές των καυσίμων μειώθηκαν. Για την ακρίβεια έχουν εκτροχιαστεί και μάλιστα σε συνάρτηση με την υπάρχουσα ακρίβεια συμπαρασύρουν τιμές ναύλων και προϊόντων όχι μόνο για τους ταξιδιώτες αλλά και για την καθημερινότητα των νησιωτών. Αποκορύφωμα είναι η κυβερνητική απάθεια υπό το πρόσχημα της ελεύθερης αγοράς.
Καλοκαιρινές διακοπές…με το κιάλι
Οι διακοπές σε νησιωτικό προορισμό αποτελούν πολυτέλεια για λίγους. Σύμφωνα με έρευνα της πλατφόρμας Vivanoda, η Ελλάδα κατατάσσεται 11η στη λίστα των χωρών με τα πιο ακριβά εισιτήρια στην Ευρώπη. Μάλιστα ο δείκτης τιμών στα ακτοπλοϊκά δρομολόγια έχει αυξηθεί κατά 3,6% σε σύγκριση με το 2023, ενώ ειδικά για τις καθημερινές αυξήθηκε κατά 11%. Παρόλο που οι αυξήσεις δεν φαίνονται μεγάλες, τοπικά και σε συγκεκριμένα δρομολόγια φτάνουν έως και το 15% μέσα σε μόλις ένα χρόνο.
Αλλο σημαντικό εύρημα είναι η διακύμανση των τιμών στα ενδοκυκλαδικά δρομολόγια. Ενδεικτικά το Πάρος – Σαντορίνη (44 ναυτικά μίλια απόσταση) κοστίζει 59,70 ευρώ για ένα άτομο χωρίς επιστροφή με ταχύπλοο και 32,50 ευρώ με συμβατικό πλοίο, ενώ η διαδρομή Πάρος – Μύκονος (24 ναυτικά μίλια) με ταχύπλοο κοστολογείται στην ίδια τιμή με το προηγούμενο, αν και εγγύτερη. Αντίστοιχα κυμαίνονται τα δρομολόγια Νάξος – Μύκονος στα 57,70 ευρώ, Σύρος – Νάξος στα 63,70 ευρώ, ενώ η διαδρομή Ιος – Κουφονήσια με ανταπόκριση είναι στα 122,70 ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί ότι στα περισσότερα από τα παραπάνω δρομολόγια δεν υπάρχει πρωινό δρομολόγιο με συμβατικό πλοίο, άρα και χαμηλότερη τιμή, ενώ σε αρκετά δεν δρομολογείται συμβατικό πλοίο.
Για του λόγου το αληθές συγκεντρώσαμε τις τιμές των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων για μερικούς από τους πιο δημοφιλείς νησιωτικούς προορισμούς και το αποτέλεσμα όπως φαίνεται στον πίνακα είναι απογοητευτικό, αφού μια τετραμελής οικογένεια μόνο για τη μετακίνησή της από Πειραιά με αυτοκίνητο χρειάζεται ακόμη και έναν ολόκληρο μισθό.
Εως και 15% αύξηση σε ένα χρόνο
Οι αυξήσεις στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια κάνουν τις διακοπές να φαντάζουν όνειρο απατηλό για τον εργαζόμενο καταναλωτή. Ο Απόστολος Ραυτόπουλος, πρόεδρος της Ενωσης Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας, μιλώντας στο Documento επισήμανε πως μέχρι στιγμής έχουμε δει «την πρώτη δόση των αυξήσεων, η οποία είναι έως 15% στα συμβατικά πλοία, γιατί στα ταχύπλοα είναι μεγαλύτερη. Περιμένουμε και δεύτερη αύξηση, όπως γίνεται κάθε χρόνο στο πικ της τουριστικής σεζόν, κοντά στα μέσα με τέλη Ιουλίου, όπως είθισται να συμβαίνει».
Η ένωση καταναλωτών σύγκρινε τιμές ακτοπλοϊκών εισιτηρίων μεταξύ του 2023 και του 2024 για μια τετραμελή οικογένεια (δύο ενήλικες, δύο παιδιά που λαμβάνουν έκπτωση 50%) με αυτοκίνητο, που θα ταξιδέψει μετ’ επιστροφής με συμβατικό πλοίο από Πειραιά. Η αύξηση είναι 15,6% σε σχέση με πέρσι για το Ηράκλειο, 15,1% για την Πάρο, 14,7% για τη Σίφνο, ενώ για τη Ρόδο η αύξηση είναι 10,3%, με την τιμή να περιλαμβάνει τετράκλινη καμπίνα καθώς η συγκεκριμένη διαδρομή ξεπερνά τις 16 ώρες.
Στην πληθώρα καταγγελιών που δέχεται η ένωση ο Απ. Ραυτόπουλος επισημαίνει ότι αφορούν τις τιμές στο ρεύμα και μεταξύ άλλων τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια και εν γένει τις ακριβές διακοπές, ενώ σημειώνει πως φέτος «οι καταναλωτές εργαζόμενοι προτιμούν την ηπειρωτική Ελλάδα καθώς η νησιωτική είναι δυσβάσταχτη λόγω υψηλού κόστους». Μάλιστα «σήμερα μια οικογένεια για να κάνει διακοπές χρειάζεται τρεις κατώτατους μισθούς ώστε να καλύψει ακτοπλοϊκά, διαμονή και διατροφή. Φέτος ο κόσμος θα πάει λιγότερες μέρες διακοπές σε σχέση με πέρσι. Επίσης ενώ πέρσι πήγαν διακοπές πέντε στους δέκα, φέτος το νούμερο μειώθηκε σε τέσσερις στους δέκα» καταλήγει ο Απ. Ραυτόπουλος.
Μέχρι και διπλάσιες οι τιμές για Σποράδες
Τα νησιά των Σποράδων είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα μεγάλων αυξήσεων έως και 15 ευρώ στο ατομικό εισιτήριο. Η Αθηνά Ντάκη, ελεύθερη επαγγελματίας και μέλος του Συλλόγου Επαγγελματιών Γλώσσας Σκοπέλου, θεωρεί ότι οι κατακόρυφες αυξήσεις στις τιμές οφείλονται στο μονοπώλιο καθώς στην περιοχή δραστηριοποιείται μόνο μία εταιρεία.
«Οι Σποράδες είναι πολύ κοντά και στη Θεσσαλία και στην Εύβοια, με αποτέλεσμα να έχουμε πολλούς τουρίστες από τις εκεί περιοχές. Τα βασικότερα λιμάνια από τα οποία δεχόμαστε κόσμο είναι το Μαντούδι της Εύβοιας και το λιμάνι του Βόλου. Το Μαντούδι είναι μία ώρα και είκοσι λεπτά από τη Γλώσσα (νοτιοδυτικό λιμάνι Σκοπέλου) και το κόστος διαδρομής είναι στα 35 ευρώ ενώ πέρσι η διαδρομή ήταν 21 ευρώ, η δε τιμή για αυτοκίνητο είναι στα 75 ευρώ ενώ πέρσι ήταν στα 50. Από το άλλο λιμάνι της Σκοπέλου (βορειοανατολικό) το κόστος για Μαντούδι είναι 45 ευρώ ενώ πέρσι ήταν στα 30. Η τιμή για το αυτοκίνητο ήταν στα 70 ευρώ και φέτος είναι στα 95. Τώρα από Σκόπελο για Βόλο το ατομικό εισιτήριο αγγίζει τα 50 ευρώ και η τιμή για όχημα τα 95 ευρώ, ενώ πέρσι οι αντίστοιχες τιμές ήταν 38 και 50 ευρώ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το δρομολόγιο Σκιάθος – Γλώσσα Σκοπέλου, απόσταση 15 λεπτών, που κοστίζει 20 ευρώ ενώ πέρσι κόστιζε 12!» σημειώνει σχετικά με τις αυξήσεις των τιμών.
Οπως παρατηρεί η Αθ. Ντάκη, υπάρχει ένας «περίεργος αποκλεισμός των Σποράδων, το αποτέλεσμα του οποίου μας φέρνει αντιμέτωπους με μια τραγική κατάσταση. Εχουμε γίνει απόμακρος προορισμός λόγω τιμών, με πολλές ακυρώσεις. Οταν ο ταξιδιώτης ξεκινήσει να έρθει και πάει να βγάλει τα εισιτήρια έρχεται αντιμέτωπος με πολλές δυσκολίες καθώς δεν βρίσκει ούτε προσιτές τιμές ούτε ευέλικτα δρομολόγια. Ολο αυτό δημιουργεί μια αλυσίδα αντιδράσεων που τελικά καταλήγει στην ταλαιπωρία του ταξιδιώτη αλλά και των επιχειρηματιών, που έρχονται αντιμέτωποι με πολύ χαμηλούς τζίρους, όπως συμβαίνει τον χειμώνα».
Η πρόεδρος του Συλλόγου Επαγγελματιών Γλώσσας – Λουτρακίου και Ν. Κλήματος Σκοπέλου Γλυκερία Τέγου μιλώντας στο Documento αποτιμά εξίσου ως δύσκολη την καθημερινότητα ενόψει της τουριστικής περιόδου, αναδεικνύοντας τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Σποράδες: «Δεν υπάρχουν καράβια, έχει μείνει μόνο μία εταιρεία. Οι τουρίστες φτάνουν στη Σκιάθο και δεν έχουν πλοίο να περάσουν σε Σκόπελο και Αλόννησο. Τα εισιτήρια είναι πανάκριβα. Ταξιδεύαμε με 34 ευρώ (το απλό εισιτήριο) και τώρα έχει γύρω στα 45 ευρώ, εκτός των μόνιμων κατοίκων του νησιού που έχουν έκπτωση 15%. Το εισιτήριο του αυτοκινήτου από Βόλο κόστιζε 45 έως 50 ευρώ και σήμερα έχει πάει σχεδόν στα 100. Ούτε το 2020 με τον κορονοϊό δεν είχαμε τέτοιο Μάιο από τουριστική άποψη. Ο τουρισμός επηρεάζεται πολύ από τις τιμές των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων» απαντά η Γλ. Τέγου σε σχετική ερώτηση, εξηγώντας παράλληλα ότι «όταν ο κόσμος δεν βρίσκει δρομολόγια να περάσει απέναντι στη Σκιάθο ακυρώνει τις κρατήσεις».
«Παράπονα από Ελληνες και από ξένους»
Πηγαίνοντας νοτιότερα, στην Κρήτη, ο Μιχάλης Βλαττάκης, πρόεδρος τουριστικών και ταξιδιωτικών πρακτόρων του νησιού, εξηγεί ότι οι τιμές των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων πήραν μεγάλη αύξηση από το 2022, μετά και τη μεγάλη αύξηση στα καύσιμα, η οποία έχει μείνει μέχρι και σήμερα. Στην ερώτηση αν υπάρχουν αυξήσεις σε σχέση με τις περσινές τιμές μάς απαντά ότι «η αύξηση ναι μεν υπάρχει αλλά δεν είναι μεγάλη, κάτι που όμως δεν αφαιρεί την πεποίθηση πως τα ακτοπλοϊκά είναι ακριβά» και συνεχίζει παραδεχόμενος πως εν γένει «είναι ακριβά, παρόλο που τα καύσιμα έχουν μειωθεί, χωρίς να κρίνω τα λειτουργικά κόστη των εταιρειών».
Ιδιαίτερα αρνητική βλέπουν την κατάσταση και οι Ελληνες και οι τουρίστες, γεγονός που επιβεβαιώνει ο Μιχ. Βλαττάκης, ο οποίος παραδέχεται ότι «υπάρχουν παράπονα και από Ελληνες και από ξένους». Για τις Κυκλάδες και τα Δωδεκάνησα εξηγεί ότι «οι τιμές είναι δυσβάσταχτες, πολύ υψηλές. Οι Κυκλάδες είναι απλησίαστες ακόμη κι αν ο ταξιδιώτης ξεκινήσει από Κρήτη».
Ιδού η Ρόδος… ιδού και η ακρίβεια
Ταξιδεύοντας στα Δωδεκάνησα παρατηρούμε πως τα ναύλα αυξήθηκαν σε μικρό μεν ποσοστό, δυσχεραίνοντας δε την υπάρχουσα κατάσταση. Ο πρόεδρος της Ενωσης Τουριστικών Γραφείων Δωδεκανήσου Χρήστος Μιχαλάκης έδωσε στοιχεία στο Documento και για τη δυσχερή κατάσταση που αντιμετωπίζουν εδώ και χρόνια τα νησιά των Δωδεκανήσων. «Για να επισκεφτεί το νησί μας μια τετραμελής οικογένεια θέλει κοντά στα 1.300 ευρώ μαζί με καμπίνα. Πρέπει να υπολογίσουμε την απόσταση των 16 ωρών από τον Πειραιά που κάνει επιτακτική την ανάγκη της καμπίνας. Το ποσό είναι απαγορευτικό» σχολιάζει σχετικά με τις τιμές και υπενθυμίζει ότι «τα μεγάλα νησιά λειτουργούν ως πύλες εισόδου για άλλα μικρότερα».
Για τους κατοίκους των Δωδεκανήσων «το θέμα της ακτοπλοΐας είναι θέμα καθημερινότητας και όχι τουρισμού. Στις δικές μας ακτοπλοϊκές γραμμές υπάρχει μονοπώλιο, άρα αυτό αποτυπώνεται και στην εφοδιαστική αλυσίδα, που με τη σειρά της αυξάνει και το καθημερινό κόστος. Τα υψηλά ακτοπλοϊκά εισιτήρια παρασύρουν τα πάντα. Οι νησιώτες το πληρώνουν στην καθημερινότητά τους» σχολιάζει ο Χρ. Μιχαλάκης.
Σιγή ιχθύος από την κυβέρνηση
Η αμηχανία με την οποία αντιμετωπίζουν το θέμα η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και ο υπουργός Ναυτιλίας Χρήστος Στυλιανίδης είναι προφανής, καθώς δεν δύνανται να δώσουν ουσιαστικές λύσεις παρά επικαλούνται τον ανταγωνισμό και την ελεύθερη αγορά, αφού οι ακτοπλοϊκές εταιρείες δεν υφίστανται κρατικό έλεγχο. Εδώ επέβαλε πρόστιμα προ ημερών επειδή οι ακτοπλοϊκές δεν ενημέρωσαν εγκαίρως τις αρχές για τις αυξήσεις που αποφάσισαν. Οι συστάσεις στις οποίες αρκούνται είναι για τα μάτια του κόσμου καθώς δεν είναι ικανές να διορθώσουν τις τσουχτερές τιμές στα εισιτήρια των πλοίων, που βαραίνουν ακόμη περισσότερο την τσέπη του καταναλωτή. Σε πολλές περιπτώσεις που παρατηρούνται οριζόντιες αυξήσεις στα ναύλα, όπως συμβαίνει στις Σποράδες ή στα νησιά των Δωδεκανήσων, είναι το μονοπώλιο που ανεβάζει τις τιμές στα ύψη.
Προς το παρόν το υπουργείο έχει αρκεστεί στη σύσταση ενός παρατηρητηρίου τιμών, το οποίο όμως δεν είναι καν σε θέση να παρέχει πλήρη στοιχεία. Από την άλλη υπάρχουν και τα vouchers που προσφέρουν εκπτώσεις ή δωρεάν παροχές σε καταλύματα, μέτρο που φαντάζει σταγόνα στον ωκεανό καθώς αφορά πολύ μικρό και συγκεκριμένο αριθμό καταναλωτών, ενώ τα συμβαλλόμενα καταλύματα είναι λιγοστά.
Διαβάστε επίσης:
Κοινοβουλευτική Ομάδα της ΝΔ: Μετά το «σφυροκόπημα», damage control δια του Τύπου
Αυτό είναι το κείμενο της εσωκομματικής αντιπολίτευσης του ΣΥΡΙΖΑ
