«Υποτιμήσαμε ως ΣΥΡΙΖΑ τη δύναμη των ΜΜΕ; Υποτιμήσαμε ως κυβέρνηση τη δύναμη αυτού του τεράστιου μηχανισμού παραγωγής ιδεολογίας, ενός νέου καθεστώτος αλήθειας; Χωρίς να μασήσω τα λόγια μου, απολύτως την υποτιμήσαμε».
Η παραδοχή του Δ. Τζανακόπουλου λύνει μία σειρά από απορίες, αλλά δημιουργεί και ένα σωρό άλλες. Κατά τα λεγόμενα του, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κατάλαβε ή έκρινε ότι δεν θα είναι τόσο αποτελεσματικό το «δηλητήριο που χυνόταν» από το μιντιακό μηχανισμό που ορίζει επικαιρότητα, άρα και ατζέντα δημοσίου διαλόγου. «Δηλαδή, τα θέματα γύρω από τα οποία περιστρέφεται η δημόσια αντιπαράθεση και είναι πάρα πολύ συγκεκριμένος ο μηχανισμός που την παράγει. Τρεις – τέσσερις ιστοσελίδες και ένα συγκεκριμένο κανάλι, το πρωί, ξεκινούν με το κεντρικό θέμα της ειδησιογραφίας και από και πέρα ξεκινά μία ειδησεογραφική χιονοστιβάδα, θέτοντας στην πραγματικότητα την πρώτη είδηση στα δελτία ειδήσεων» εξηγεί ο ίδιος σε προεκλογική συγκέντρωση στο Σύνταγμα, περιγράφοντας την αντιΣΥΡΙΖΑ μηχανή, τη λειτουργία της οποίας κάποιοι παρατηρούσαν στωικά αντί να βρουν τη φόρμουλα για να την αντιμετωπίσουν.
Εν τούτοις, τα λόγια του υπουργού αποτυπώνουν τα κύρια αίτια της ήττας των 9,3 μονάδων χωρίς να παραμερίζεται η εφαρμογή μνημονιακών μέτρων και η τραγωδία στο Μάτι. Ο καλοκουρδισμένος μηχανισμός που απλώνεται σε όλο το μιντιακό φάσμα (νέο γρανάζι του οι «επισμηνίες» του διαδικτύου) κατάφερε δύο πράγματα. Φίλτραρε αναλόγως το κυβερνητικό έργο, με αποτέλεσμα να αποτρέπεται η γείωση του ή να αντιστρέφεται πλήρως το περιεχόμενό του. Για να μην πάμε μακριά, σκεφτείτε πώς προβλήθηκε η κατάργηση του αφορολόγητου όταν αντί για την είδηση προτάχθηκε η κατάργηση των αντιμέτρων, η πλειοψηφία των οποίων έχουν νομοθετηθεί. Το δεύτερο όμως είναι και το πιο κρίσμο, καθώς απαντά στο πώς και το γιατί κατασκευάστηκε η κοινωνική συνθήκη του αντιΣΥΡΙΖΑ μετώπου.
Νομιμοποιητική βάση για να πάρει μαζική μορφή το αντιΣΥΡΙΖΑ μένος δεν ήταν η διαπραγμάτευση του πρώτου εξαμήνου του 2015. Το αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο έβγαλε ρίζες όταν το μιντιακό μπλοκ παράφρασε το ερώτημα του δημοψηφίσματος, πείθοντας ότι το περήφανο «ΟΧΙ» έγινε ένα ταπεινωμένο «ΝΑΙ» μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα. Έτσι, μπήκαν τα θεμέλια για να παγιωθεί η εικόνα του «ψεύτη» Τσίπρα για τη διεθνούς φήμης «κωλοτούμπα». Εκείνοι, δηλαδή, που κατηγορούσαν τον πρωθυπουργό ότι οδηγεί τη χώρα στα βράχια επειδή δεν παρέκλινε από τη νωπή λαϊκή εντολή, όσοι έκλεισαν τα μάτια μπροστά στο μαρτύριο της σταγόνας μέσω του blame – game, αυτοί που ξέχασαν το ακαριαίο λουκέτο των τραπεζών που είχαν περάσει stress tests και το #this_is_a_coup, αντέστρεψαν την κριτική για να προσαρμοστούν στα δεδομένα.
Κι αν η εξήγηση βρίσκεται στο χαρτί του δημοψηφίσματος, η απάντηση πρέπει να δοθεί με την αποκάλυψη όσων έλαβαν χώρα τα ξημερώματα της 13ης Ιουλίου 2015. Αν ισχύουν όσα ακούγονται στα δημοσιογραφικά πηγαδάκια για τους εκβιασμούς που… σέρβιραν στο τραπέζι οι δανειστές, τότε ο ελληνικός λαός πρέπει να λάβει γνώση. Με ποιο «μαρτύριο» απείλησαν τον Αλ. Τσίπρα και κυρίως τι μέτρα θα έπαιρναν κατά του ελληνικού λαού αν ο πρωθυπουργός δεν προχωρούσε στον επώδυνο συμβιβασμό; Γιατί και πώς προέκυψε το αδιέξοδο λίγο πριν βγει «λευκός» καπνός; Κι αν ο κ. Τσίπρας είχε κάθε λόγο να κρατήσει σαν επτασφράγιστο μυστικό όσα διημείφθησαν στην 17ωρη διαπραγμάτευση για να βγει η χώρα από τη μνημονιακή στενωπό, τώρα τα δεδομένα άλλαξαν. Όσοι κάθονταν απέναντί του σε εκείνη την εφιαλτική παρτίδα πόκερ, πλέον, θεωρούνται πολιτικά «πτώματα» ενώ η χώρα έχει αλλάξει σελίδα σε οικονομικό και διπλωματικό επίπεδο.
Δυστυχώς, η συνταγή της λιτότητας «καλλιέργησε» συνειδήσεις, παράγοντας τα κοινωνικά αποτελέσματα στα οποία αποσκοπούσε. Σημαντική μερίδα του κόσμου θεωρεί ότι ζούσε πάνω από τις δυνατότητές της, ενώ εξίσου μεγάλος αριθμός πολιτών, όταν η κυβέρνηση θεσμοθετούσε μέτρα ελάφρυνσης, αναρωτιόταν αν έχει εξασφαλιστεί η έγκριση των δανειστών. Πάρα ταύτα, ο οκταετής μνημονιακός πειραματισμός ξεφεύγει κατά πολύ από τα ελληνικά σύνορα, καθώς όλοι οι λαοί της Ευρώπης αποτελούν εν δυνάμει θύματά του. Επομένως, ο Αλ. Τσίπρας πρέπει να μιλήσει για αυτές τις 17 ώρες και να κλείσει αυτόν τον λογαριασμό με την ιστορία.