Πέρασαν 80 χρόνια από την κήρυξη της πιο εκτεταμένης και πολύνεκρης σύγκρουσης στην Ιστορία του ανθρώπου. Εξαπλώθηκε και στις 5 ηπείρους, διήρκεσε ακριβώς 6 χρόνια συν μια μέρα και κόστισε 60.000.000 ζωές και ασύλληπτες υλικές καταστροφές.
Το τεύχος κυκλοφορεί ένθετο στο Documento της Κυριακής 1η Σεπτεμβρίου ακριβώς στην 80η επέτειο της ναζιστικής εισβολής στην Πολωνία. Αναλύονται οι απαρχές και οι ρίζες του πολέμου. Η σταδιακή αποδόμηση της Κοινωνίας των Εθνών και του διεθνούς συστήματος ασφαλείας. Το αμερικανικό «κραχ» και οικονομική κατάρρευση της Γερμανίας που έβγαλε στον αφρό το κόμμα του Χίτλερ.
Περιγράφει την επαίσχυντη συμφωνία του Μονάχου η οποία παρέδωσε την Τσεχοσλοβακία στο Ράιχ και αποτέλεσε τον καταλύτη του γερμανοσοβιετικού Συμφώνου μη επίθεσης. Επιστρέφει στην άνοιξη του 1940 όταν ο Χίτλερ κατάπιε Δανία, Νορβηγία, Ολλανδία, Βέλγιο και, εν τέλει, τη Γαλλία. Στον Ιούνιο του ΄41 όταν εισέβαλε στην ΕΣΣΔ και τον Δεκέμβριο όταν η Ιαπωνία κατέστρεψε τον αμερικανικό στόλο στο Περλ Χάρμπορ.
Αναλύει πολιτικά τη μεγάλη στροφή της βρετανικής πολιτικής από τον κατευνασμό του Χίτλερ στη σύγκρουση με τον αδηφάγο επεκτατισμό του. Και τον τρόπο που έγινε εφικτή η –αδιανόητη πριν από λίγα χρόνια- συμμαχία Τσόρτσιλ, Στάλιν, Ρούβελτ.
Αποτέλεσε επιλογή μας το τεύχος να διακόπτει την αφήγηση του στο πιο μαύρο σημείο του αντιφασιστικού πολέμου -στη Δουνκέρκη, την πλήρη υποταγή της Ευρώπης και την πολιορκία του Στάλινγκραντ- και όχι στις στιγμές του θριάμβου κατά την πτώση του Βερολίνου. Σαν μια διαρκή υπενθύμιση –χωρίς εφησυχασμό- για την μεγαλύτερη απειλή που αντιμετώπισε ο πολιτισμός.
