Ενθαρρυντικά απέναντι στη μετάλλαξη Δέλτα φαίνονται τα στοιχεία από τις χώρες όπου οι εμβολιασμοί έχουν προχωρήσει
Η πανδημία έχει γίνει κομμάτι της ζωής μας τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, με τις μεταλλάξεις να δίνουν παράταση στον εφιάλτη. Η Δέλτα αποδεικνύεται η πιο μεταδοτική από όσες μεταλλάξεις έχουν κάνει την εμφάνισή τους μέχρι στιγμής.
Τα στοιχεία από τις χώρες με υψηλή εμβολιαστική κάλυψη δείχνουν ότι μέχρι στιγμής η αποτελεσματικότητα των εμβολίων έναντι της εν λόγω μετάλλαξης είναι ίδια για τη βαριά νόσηση και την εισαγωγή στο νοσοκομείο, όμως τα ποσοστά προστασίας από τις νέες μολύνσεις έχουν μειωθεί. Αυτό συμβαίνει, σύμφωνα με μελέτη του Κέντρου Προλήψεως Ασθενειών των ΗΠΑ (CDC), επειδή ακόμη και οι πλήρως εμβολιασμένοι κουβαλούν το ίδιο ιικό φορτίο με τους μη εμβολιασμένους.
Αυτό το εύρημα υπήρξε ο λόγος να αλλάξει η οδηγία για τη χρήση μασκών σε εσωτερικούς χώρους μόλις δύο μήνες μετά την κατάργησή τους. «Τα υψηλά ιικά φορτία υποδηλώνουν αυξημένο κίνδυνο μετάδοσης και προκαλούν ανησυχία ότι, σε αντίθεση με άλλες παραλλαγές, τα εμβολιασμένα άτομα που έχουν μολυνθεί από τη μετάλλαξη Δέλτα μπορούν να μεταδώσουν τον ιό» ανέφερε σε ανακοίνωσή της στις 29 Ιουλίου η Ροσέλ Γουαλένσκι, διευθύντρια του CDC.
Τα mRNA εμβόλια φαίνεται να είναι τα πιο αποτελεσματικά απέναντι στη μετάλλαξη, ενώ τα υπόλοιπα είναι μεν λιγότερο αποτελεσματικά, αποτελούν όμως ασπίδα προστασίας για τον οργανισμό. Εξαιτίας της υψηλής μεταδοτικότητας οι ειδικοί φοβούνται τις λεγόμενες «υπερτοπικές» εξάρσεις. Αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει υπερβολικό φόρτο εργασίας στα τοπικά νοσοκομεία, με αποτέλεσμα περισσότεροι ασθενείς να πεθαίνουν.
Ο τυχερός «Πρώτος Κόσμος»
Η πορεία προς την έξοδο από την πανδημία φυσικά δεν είναι ίδια για όλες τις χώρες. Ο περίφημος COVAX, ο οργανισμός που υπάγεται στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και είναι υπεύθυνος για τη διανομή των λιγοστών εμβολίων που διαθέτει στον αναπτυσσόμενο κόσμο, δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες των φτωχών χωρών, με τον ΠΟΥ να κάνει αλλεπάλληλες εκκλήσεις για περισσότερη εμβολιαστική αλληλεγγύη από τις πλούσιες χώρες.
Ο λεγόμενος «Πρώτος Κόσμος» έχει υπερκαλύψει με εμβόλια όλο τον πληθυσμό του. Χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι το Ηνωμένο Βασίλειο με 127% και το Ισραήλ με 123% κάλυψη. Από την άλλη, η Ινδία, στο έδαφος της οποίας εμφανίστηκε και θέριεψε η μετάλλαξη Δέλτα αλλά και η μεγαλύτερη παραγωγός χώρα εμβολίων στον κόσμο, έχει εμβόλια για μόλις το 34% του πληθυσμού της, ενώ πλήρως εμβολιασμένο είναι μόλις το 7,6% από το 1,366 δισεκατομμύριο πολίτες της.
Πέρα από τη Δέλτα και όλες τις μεταλλάξεις που προηγήθηκαν, μια νέα μετάλλαξη, η Λάμδα, που πρωτοεντοπίστηκε στο Περού στις αρχές του καλοκαιριού, «κατακτά» σιγά σιγά τη Λατινική Αμερική, με ορισμένες αναφορές να την εντοπίζουν και σε άλλες ηπείρους. Ο ΠΟΥ την έχει χαρακτηρίσει σημαντική μετάλλαξη, καθώς ορισμένες αλλαγές στην πρωτεϊνική ακίδα την κάνουν πιο μεταδοτική και ενδεχομένως ακόμη και ανθεκτική απέναντι σε ορισμένα εξουδετερωτικά αντισώματα. Ακόμη όμως δεν της έχει αποδοθεί ο ίδιος βαθμός επικινδυνότητας από τον ΠΟΥ όπως στις μεταλλάξεις Αλφα και Δέλτα. Παρ’ όλα αυτά, ορισμένες χώρες όπως το Ισραήλ και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν ήδη προγραμματίσει τον εμβολιασμό των πολιτών τους με ενισχυτική δόση.
Τρίτη, ενισχυτική δόση
Το Ισραήλ είναι η πρώτη χώρα που αποφάσισε να θωρακίσει επιπλέον τους πολίτες με μια τρίτη, ενισχυτική δόση εμβολίου ενόψει των μεταλλάξεων. Ο υπουργός Υγείας Νιτζάν Χόροβιτς δήλωσε ότι υπάρχουν μπροστά τους πολλοί μήνες μάχης με τη μετάλλαξη Δέλτα. Ο ΠΟΥ έχει ανακοινώσει ότι η συγκεκριμένη μετάλλαξη είναι η «κινητήρια δύναμη» πίσω από την έξαρση της πανδημίας στην Εγγύς Ανατολή.
Από το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουνίου οι νέες μολύνσεις στη χώρα έχουν αυξηθεί ραγδαία, με αποτέλεσμα ο εβδομαδιαίος κυμαινόμενος μέσος όρος τη δεύτερη εβδομάδα του Αυγούστου να ξεπεράσει τις 5.000 κρούσματα. Οι θάνατοι ωστόσο μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού. Αυτό οφείλεται στο μεγάλο ποσοστό των πλήρως εμβολιασμένων, που ξεπερνά το 62%. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι με αντίστοιχο αριθμό κρουσμάτων τόσο στο τρίτο όσο και στο δεύτερο κύμα οι θάνατοι ήταν σχεδόν τριπλάσιοι. Ενδεικτικά, οι ασθενείς με σοβαρή νόσηση είναι διπλάσιοι από τους εμβολιασμένους με μία δόση ενώ είναι τετραπλάσιοι από όσους έχουν εμβολιαστεί πλήρως. Και στους θανάτους οι ανεμβολίαστοι έχουν τη θλιβερή πρωτιά, αρκετά περισσότεροι από τους μερικώς και πλήρως εμβολιασμένους.
Πτώση κρουσμάτων
Από τις 15 Ιουλίου τα κρούσματα στο Ηνωμένο Βασίλειο είχαν σταθερά πτωτική πορεία, ενώ την τελευταία εβδομάδα ο εβδομαδιαίος μέσος όρος κρουσμάτων έχει σταθεροποιηθεί στις περίπου 27.000 λοιμώξεις. Οι εισαγωγές στα νοσοκομεία είναι πολύ λιγότερες σε σχέση με τα προηγούμενα κύματα. Οι επιστήμονες είναι επιφυλακτικοί ως προς τα συμπεράσματα που πρέπει να εξαχθούν από αυτή την εξέλιξη.
Αν και έχει εμβολιαστεί σχεδόν το 76% των ενηλίκων, περισσότερος από τον μισό πληθυσμό (κυρίως νέοι μέχρι 24 ετών) είναι ανεμβολίαστος, καθιστώντας την επίτευξη της ανοσίας της αγέλης μακρινή προοπτική. Ωστόσο οι ερευνητές στη Βρετανία λένε ότι υπάρχουν ήδη τα σημάδια για μια εκ νέου άνοδο των κρουσμάτων. Τα δεδομένα από το Εθνικό Γραφείο Στατιστικής και το πρόγραμμα REACT του Imperial College –διενεργεί κατ’ οίκον τεστ σε πραγματικό χρόνο σε πάνω από 100.000 ανθρώπους– θα φωτίσουν περισσότερο τι πραγματικά συμβαίνει τις επόμενες εβδομάδες.
