Ο Γερμανός ιστορικός και δημοσιογράφος Έμπερχαρτ Ρόντχολτς γράφει το χρονικό του μύθου του καλού ναζί στρατιώτη που όπως φαίνεται συνεχίζει την πορεία του στον ιστορικό χρόνο.
Το καλοκαίρι του 1981 συναντώ τον µύθο του άγνωστου καλού Αυστριακού στρατιώτη –ο οποίος δήθεν εκτελέστηκε στα Καλάβρυτα εξαιτίας της ανυπακοής του– για πρώτη φορά. Μιλώντας µε τους επιζώντες σχετικά µε τα φρικτά γεγονότα του ∆εκέµβρη του 1943 (για µια ωριαία εκποµπή) ακούω µεταξύ άλλων και τα εξής (εκποµπή της 13ης ∆εκεµβρίου 1981): «[…] Ακόµη και σήµερα µιλούν στα Καλάβρυτα για εκείνο τον στρατιώτη που άνοιξε την πόρτα του σχολείου στα γυναικόπαιδα και ο οποίος εκτελέστηκε, σύµφωνα µε τους στρατιωτικούς νόµους, από τους δικούς του λόγω παράβασης διαταγής. (Ακολουθούν οι παρεµβάσεις των ντόπιων): “Θέλουµε να τιµήσουµε αυτό τον άντρα που την ώρα της καταστροφής ήταν ο µοναδικός που έδειξε ανθρωπιά” µου είπαν στα Καλάβρυτα επανειληµµένα, “ίσως ένα µνηµείο. […] Όµως ούτε ξέρουµε πώς λεγόταν· ούτε µια φωτογραφία του δεν έχουµε. Αν µπορούσα να βρω κάτι στη Γερµανία για εκείνο τον άντρα… ίσως να εντοπίσω τα παιδιά του”. Για να το ξεκαθαρίσω: η αναζήτησή µου για τον εντοπισµό του άγνωστου στρατιώτη υπήρξε χωρίς αποτέλεσµα. Στα πολεµικά ηµερολόγια της 117ης Μεραρχίας Καταδροµών, στα οποία γράφουν λεπτοµερώς για την καταστροφή των Καλαβρύτων, δεν αναφέρεται τίποτε για εκτέλεση ενός µέλους των µονάδων Gnass, Juppe και Ebersberger».
Έναν χρόνο αργότερα, τoν ∆εκέµβριο του 1982, πηγαίνω ξανά στα Καλάβρυτα µε οµάδα της γερµανικής τηλεόρασης. Εγώ και ο αείµνηστος Εrhart Κlöss γυρίζουµε ένα ντοκιµαντέρ 45 λεπτών για τη σφαγή των Καλαβρύτων, το οποίο πρόβαλαν το 1983 όλοι οι γερµανικοί τοπικοί σταθµοί και στη συνέχεια η ΕΡΤ2, όπου βέβαια δεν φαίνεται κανένα µνηµείο του καλού Αυστριακού αφού δεν υπάρχει. Και πώς άραγε να υπάρχει; Αυτό που έγινε είναι ότι η µεραρχία είχε εντολή να σκοτώσει τον αντρικό πληθυσµό από 18 χρόνων και πάνω. Έκλεισαν λοιπόν τα γυναικόπαιδα στο σχολείο για να µην παρεµποδίσουν την εκτέλεση των αντρών. Ερευνώντας το στρατιωτικό αρχείο της µεραρχίας στο Φράιµπουργκ δεν βρήκα ούτε νύξη για την περίπτωση στρατιώτη ο οποίος να καταδικάστηκε επειδή άνοιξε την πόρτα του σχολείου για να σωθούν τα γυναικόπαιδα. Ολοκληρώθηκε η εκτέλεση, πήρε φωτιά το σχολείο και γι’ αυτό άνοιξαν την πόρτα.
Ήδη βέβαια το 1982 έκανε την πρώτη του εµφάνιση o µύθος του καλού στρατιώτη και του µνηµείου σε δυο γερµανικούς τουριστικούς οδηγούς των εκδοτικών οίκων Rowohlt και VSA (ο πρώτος έκανε δεύτερη και τρίτη έκδοση το 1986 και το 1988) σε παραπάνω από 100.000 αντίτυπα. Και έτσι έρχονται οι πρώτοι Γερµανοί τουρίστες στα Καλάβρυτα και ρωτούν τους ντόπιους για το άγαλµα του καλού στρατιώτη. Στις 28 Νοεµβρίου 1990 η «Süddeutsche Zeitung» δηµοσιεύει ένα χρονογράφηµα δικό µου µε το οποίο ήθελα να πληροφορήσω τους κατόχους των προαναφερθέντων τουριστικών οδηγών –και ιδιαιτέρως τους συναδέλφους δηµοσιογράφους– για τα πραγµατικά συµβάντα και τους µύθους αναφορικά µε τον άγνωστο καλό στρατιώτη.
Μάταια! Στις 7 ∆εκεµβρίου 1990 στην εβδοµαδιαία εφηµερίδα µεγάλης κυκλοφορίας «Die Zeit» δηµοσιεύεται ολοσέλιδο τύπου ρεπορτάζ από τα Καλάβυτα στο οποίο ο ρεπόρτερ «ανακαλύπτει» το µνηµείο του άγνωστου στρατιώτη µε τα µάτια του. Η Ελένη Κολλιοπούλου, η οποία έζησε την καταστροφή του ∆εκεµβρίου του 1943 έγκλειστη στο σχολείο –οκτώ χρόνων τότε–, στέλνει επιστολή διαµαρτυρίας στην εφηµερίδα µε την παράκληση να γίνει επανόρθωση. Με ποιο αποτέλεσµα δεν έµαθα. Και τα σχολιάζω όλα αυτά στον ραδιοφωνικό σταθµό όπου εργαζόµουν στην Κολωνία (2 Ιανουαρίου 1991).
Έναν χρόνο αργότερα εµφανίζεται στα Καλάβρυτα ένας Αλσατός πρώην στρατιώτης της µεραρχίας ονόµατι Ζαν Λιρό (Jean Lirot) και διηγείται: «Εγώ ήµουν που άνοιξα την πόρτα του σχολείου και όπως βλέπετε δεν µου έκαναν τίποτε. ∆εν υπήρχε διαταγή να σκοτώσουµε και τα γυναικόπαιδα» (συνέχισε δε διηγούµενος ανακρίβειες που ξεπερνούν ακόµη και τα όρια του παραµυθιού).
Υπάρχει και η περίπτωση του Πάνου Πόλκα, πρώην δήµαρχου Καλαβρύτων, για τον οποίο ανέφεραν στην εφηµερίδα «Taz» του Βερολίνου ότι υποστηρίζει πως πραγµατικά υπήρχε αυτός ο καλός στρατιώτης. Έγραψε τότε αυτός µια επιστολή διαµαρτυρίας και τους την έστειλε, αλλά δεν ξέρω αν τη δηµοσίευσαν.
Αυτά µέχρι το 1992. ∆εν παρακολουθώ το ζήτηµα από τότε. Το θέµα των αποζηµιώσεων που δεν έχει καταβάλει ακόµη η Γερµανία µε ενδιαφέρει πολύ περισσότερο.
