Βαριές οι επιπτώσεις από την παραχώρηση της εταιρείας στον όμιλο Λάτση.
Την ερχόμενη Πέμπτη 20 Μαΐου η γενική συνέλευση μετόχων των ΕΛΠΕ θα κληθεί να εγκρίνει το νέο καταστατικό που πρότεινε το διοικητικό συμβούλιο του ομίλου και που υπό τον μανδύα μιας πράξης συμμόρφωσης στη νέα νομοθεσία για την εταιρική διακυβέρνηση καταργεί τον έλεγχο του δημοσίου στα ΕΛΠΕ προς όφελος του ιδιώτη μετόχου Λάτση.
Η παράδοση της διοίκησης των ΕΛΠΕ στον Λάτση θα συνοδευτεί από αλλαγές στη δομή του ομίλου, με τη σύσταση εταιρείας συμμετοχών που θα λειτουργεί ως εταιρική «ομπρέλα» για τις θυγατρικές (ΕΛΠΕ, ΕΚΟ, ΑΣΠΡΟΦΟΣ κ.λπ.).
Αποφασισμένη η κυβέρνηση
Ας σημειωθεί ότι παρά τις αντιδράσεις των εργαζομένων του ομίλου, της αξιωματικής αντιπολίτευσης του ΣΥΡΙΖΑ και άλλων κομμάτων, η κατάργηση των δικαιωμάτων του δημοσίου στη διοίκηση των ΕΛΠΕ είναι βέβαιο ότι θα περάσει, επειδή όπως το προανήγγειλαν ο υπουργός Ενέργειας Κώστας Σκρέκας και ο διευθύνων σύμβουλος των ΕΛΠΕ Ανδρέας Σιάμισιης η προτεινόμενη αλλαγή του καταστατικού θα υπερψηφιστεί και από το ΤΑΙΠΕΔ, που ελέγχει το 35,5% του μετοχικού κεφαλαίου των ΕΛΠΕ.
Αντίθετα, το ΤΑΙΠΕΔ ασκώντας το δικαίωμα της καταστατικής μειοψηφίας (33%) θα μπορούσε να ασκήσει βέτο και να εμποδίσει τις δυσμενείς για το δημόσιο συμφέρον εξελίξεις.
Η κυβέρνηση όμως και προφανώς ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είναι αποφασισμένοι να παραδώσουν τα ΕΛΠΕ στον Λάτση. Κι έτσι, 18 χρόνια μετά τη σκανδαλωδώς ευνοϊκή συγχώνευση Πετρόλα – ΕΛΠΕ, που υπέκρυπτε συμφωνία διάσωσης της Πετρόλα, ο Λάτσης, που το 2003 βρέθηκε με το 25% των ΕΛΠΕ πληρώνοντας μόλις το ένα πέμπτο του κόστους που θα είχε αν επιχειρούσε να σώσει το διυλιστήριο-παλιατζούρα της Πετρόλα, θα γίνει το μεγάλο αφεντικό ενός από τους μεγαλύτερους και ισχυρότερους ενεργειακούς ομίλους στα Βαλκάνια.
Καλό δημόσιο μάνατζμεντ
Από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ, που φωνάζει για το σκανδαλώδες της οικειοθελούς παραίτησης του δημοσίου από τα δικαιώματά του υπέρ ενός ιδιώτη επενδυτή, ξεχωρίζει το οικονομικό επιχείρημα στο οποίο στελέχη του, π.χ. ο Πάνος Σκουρλέτης, εστίασαν τις προηγούμενες μέρες τονίζοντας τα άριστα οικονομικά αποτελέσματα που πέτυχαν τα ΕΛΠΕ κατά την περίοδο 21015-19 με δημόσιο μάνατζμεντ έναντι των πενιχρών αποτελεσμάτων που επιτύγχαναν κατά τα προηγούμενα χρόνια, όταν αρχικά ατύπως και από το 2007 επισήμως ασκούσαν το μάνατζμεντ οι άνθρωποι του Λάτση.
Και πράγματι, με βάση τα δημοσιευμένα οικονομικά αποτελέσματα, το διάστημα 2015-19 με δημόσιο μάνατζμεντ τα ΕΛΠΕ πέτυχαν ιστορικά υψηλά επιδόσεων στην κερδοφορία, που συνοψίζεται σε μέσο όρο συγκρίσιμων κερδών (EBITDA) 763 εκατ. ευρώ έναντι 373 εκατ. ευρώ κατά την περίοδο 2009-14, με μάνατζμεντ ανθρώπων του Λάτση, παρά το γενικότερο και ειδικότερο δυσμενές διεθνές οικονομικό περιβάλλον στον τομέα της διύλισης.
Κι επιπλέον στο ίδιο χρονικό διάστημα ο όμιλος κατέγραψε υψηλές επιδόσεις στους δείκτες ESG (κριτήρια περιβαλλοντικά, κοινωνικά, διακυβέρνησης), επιτυγχάνοντας άριστες σχέσεις με τους εργαζόμενους και χρηματοδοτώντας πλήθος κοινωνικών δράσεων (δημιουργία προσφυγικού καταυλισμού στη Χίο, ανακατασκευή θεάτρου Μάνδρας, ανακατασκευή σχολείου για παιδιά με ειδικές ανάγκες στη Ραφήνα και πολλά άλλα).
Τι θα φέρει η διοίκηση Λάτση
Για να αντιληφθούμε γιατί το δημόσιο μάνατζμεντ στα ΕΛΠΕ αποδείχτηκε πιο αποτελεσματικό από το μάνατζμεντ των ανθρώπων του Λάτση και κυρίως τι μπορεί να φέρει η δρομολογούμενη οριστική παράδοση της διοίκησης των ΕΛΠΕ σε αυτούς, το Documento προσέγγισε ανθρώπους του κλάδου των πετρελαιοειδών και ανοίγει τις στήλες του σε έναν Ειδικό Συνεργάτη με άμεση γνώση του περιβάλλοντος ΕΛΠΕ και Λάτση.
Οι αναγνώστες μας θα καταλάβουν ότι η διαχείριση των ΕΛΠΕ από τους ανθρώπους του Λάτση στο διάστημα 2005-14 αποτέλεσε ένα failure story για πολλούς και διάφορους λόγους αλλά κυρίως γιατί οι άνθρωποι του ομίλου Λάτση κινούνται με τη λογική του υψηλού και γρήγορου κέρδους και της αποεπένδυσης και όχι με τη λογική των επενδυτικών προγραμμάτων στην έρευνα και την ανάπτυξη που απαιτεί η διαχείριση μεγάλων βιομηχανικών πετρελαϊκών ομίλων όπως τα ΕΛΠΕ.
Το πιθανότερο σενάριο για το μέλλον είναι ότι όταν ο Λάτσης πάρει τον οριστικό έλεγχο των ΕΛΠΕ, βοηθούσης και της νέας δομής holding, θα σπάσει τον όμιλο σε κομμάτια και θα πουλήσει μία μία τις θυγατρικές για να πιάσει καλύτερα λεφτά.
Κι όμως σε αυτό τον «επενδυτή» θα παραδώσει ο Κυρ. Μητσοτάκης τον μεγαλύτερο πετρελαϊκό όμιλο της Ελλάδας, ο οποίος δίνει στη χώρα ένα σοβαρό προβάδισμα σε ευρωπαϊκό επίπεδο στον τομέα της διύλισης και εμπορίας πετρελαίου, διαδραματίζει πρωτεύοντα ρόλο στην ενεργειακή τροφοδοσία όλης της ΝΑ Ευρώπης και ανατολικής Μεσογείου και έχει βαρύνουσα γεωστρατηγική σημασία.
Όταν χαθεί αυτός ο ρόλος από τις επιλογές των ανθρώπων του Λάτση προς όφελος ανταγωνιστικών χωρών, τα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας θα λένε «ήταν ένα ιστορικό λάθος». Όμως αυτό θα είναι λάθος χωρίς επιστροφή.