Πολλές είναι οι απορίες και οι «γκρίζες ζώνες» μετά τους χειρισμούς της ελληνικής κυβέρνησης της νέας κρίσης απέναντι στην Τουρκία.
Αν ξεπεράσεις τις λεκτικές μεγαλοστομίες του Έλληνα πρωθυπουργού που περιλαμβάνουν πολλά κενά, όπως φαίνεται η Άγκυρα έχει πετύχει να θέσει το αίτημα της αποστρατιωτικοποίησης των ελληνικών νησιών.
Απορίας άξιο είναι, αν το θέμα περιλήφθηκε και στην μυστική συνάντηση του Βερολίνου που θεωρητικά ναυάγησε, ουσιαστικά ωστόσο παρήγαγε αποτελέσματα.
Εξάλλου ο αμερικανικός παράγοντας αποφεύγει να τοποθετηθεί ξεκάθαρα με ένα «ναι» ή «όχι» αλλά με τον τρόπο αυτό αφήνει την Τουρκία να το θέσει.
Ακόμα και η σχετική αναφορά μέσω Twitter του Αμερικανού πρεσβευτή στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ επί του θέματος δεν ήταν ξεκάθαρη άρνηση αλλά το ότι «οι ΗΠΑ δεν υποβάλλουν προτάσεις».
Dear @petrosoutsis @viadiplomacy , I assure you the United States is not making proposals of the sort you suggest here. That is not the nature of our alliance. As I’ve said often, a strong and secure Greece is in America’s interest. https://t.co/BeTmsVyv7q
— Geoffrey Pyatt (@USAmbPyatt) September 23, 2020
Μια γενικόλογη απάντηση είχε δώσει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας στις 26/9, λέγοντας πως καμία ελληνική κυβέρνηση δε συζητά την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών
Τα στοιχεία είναι ανησυχητικά
Όταν πρόσφατα ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο ρωτήθηκε ευθέως από τον Αλέξη Παπαχελά στην συνέντευξη που έδωσε στην Καθημερινή αν ισχύουν κάποιες αναφορές που επιμένουν ότι οι ΗΠΑ υποστηρίζουν το τουρκικό αίτημα περί αποστρατιωτικοποίησης, ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας απάντησε:
«Έχουμε τη θέση πως αυτές οι απαιτήσεις, οι διαφορές, πρέπει να επιλύονται μέσα από την προβλεπόμενη διεθνή διαδικασία. Αυτός είναι ο τρόπος επίλυσης. Διαφορές όπως αυτές που βλέπουμε στην Ανατολική Μεσόγειο υπάρχουν πολλές σε όλο τον κόσμο. Πάντα λέγαμε ότι πρέπει να καταφεύγουμε στους διεθνείς κανόνες και στο διεθνές δίκαιο και όχι να ενεργούμε με απειλές στρατιωτικών συγκρούσεων, αλλά οι διαφορές να επιλύονται μέσω μηχανισμών που είναι διαθέσιμοι για όλες τις χώρες».
Στην καλύτερη περίπτωση δηλαδή ο ίδιος ο Μάικ Πομπέο δεν απέκλεισε τέτοιο ενδεχόμενο δίνοντας παράλληλα το πράσινο φως στο αίτημα της Τουρκίας.
Ανάλογη ήταν και η απάντηση του εκπροσώπου του αμερικανικού ΥΠΕΞ στην ευθεία ερώτηση που έθεσε πριν την επίσκεψη Πομπέο ο Μιχάλης Ιγναντίου στην Ουάσιγκτον:
Μιχάλης Ιγνατίου: Σύμφωνα με αναφορές, ο υπουργός Πομπέο πηγαίνει στην Ελλάδα ως διαμεσολαβητής στην ένταση με την Τουρκία. Θα ήθελα να σας ρωτήσω αν αυτή η πληροφορία είναι σωστή. Και η δεύτερή μου ερώτηση: Ζητήσατε από την Ελλάδα να αποσύρει στρατό και όπλα από τα νησιά του Αιγαίου; υπάρχουν δημοσιεύματα και γι αυτό. Σας ευχαριστώ πάρα, πάρα πολύ.
Απάντηση Στέητ Ντηπάρτμεντ: «(…) Όπως γνωρίζετε, μιλήσαμε γι’ αυτό και ο Υπουργός έχει βεβαίως μιλήσει γι’ αυτό πάρα πολλές φορές, για την ανάγκη αποκλιμάκωσης στην Ανατολική Μεσόγειο. Έχει εκφράσει το βαθύ του ενδιαφέρον για τις προκλήσεις που είχαμε εκεί, αλλά και πάλι, εναγκαλιζόμενος τις πρόσφατες θετικές εξελίξεις και την προοπτική της επιστροφής στο διάλογο. Καλωσορίζουμε την ανακοίνωση της 22ας Σεπτεμβρίου για την επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, και φυσικά το ενθαρρύνουμε. Οπότε είμαι βέβαιος ότι θα συζητηθεί το θέμα.
»Όπως γνωρίζετε, τον περασμένο μήνα, ο Υπουργός έχει συναντηθεί με τον Υπουργό Εξωτερικών Δένδια στη Βιέννη και επίσης συναντήθηκε με τον Υπουργό Εξωτερικών Τσαβούσογλου της Τουρκίας λίγες μέρες μετά, όταν και οι δύο βρίσκονταν στη Δομινικανή Δημοκρατία. Βεβαίως, η ικανότητα αποκλιμάκωσης και κατόπιν συνομιλιών μεταξύ των δύο αυτών ΝΑΤΟικών συμμάχων, Ελλάδας και Τουρκίας, είναι τόσο σημαντική και μειώνει την πιθανότητα κάποιων περιστατικών ή δυστυχημάτων, οπότε συνεχίζουμε να ενθαρρύνουμε την Ελλάδα και την Τουρκία να προχωρήσουν μπροστά και, ιδανικά, να μπορέσουν να δημιουργήσουν/ ολοκληρώσουν μια συμφωνία (…)».
Από αυτή την «ίση απόσταση» των ΗΠΑ ωστόσο γεννούνται πολλά ερωτήματα:
- Τι προέκυψε από «κείμενο κατανόησης» της μυστικής συνάντησηςτου Βερολίνου; Γίνεται αναφορά σε αποστρατιωτικοποίηση;
- Στις συζητήσεις στο ΝΑΤΟ γίνεται σχετική συζήτηση;
Τελικά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, πέρα από τις γενικόλογες δηλώσεις του, έχει συζητήσει το ενδεχόμενο σε ένα μελλοντικό διάλογο με την Τουρκία να τεθούν μια σειρά θεμάτων που ο ίδιος ούτε τολμάει προς το παρόν να τα αναφέρει;
