Η συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 17.1.2024 για την κατάσταση του κράτους δικαίου και την ελευθερία της ενηµέρωσης στην Ελλάδα ελάχιστα προβλήθηκε στο εσωτερικό της χώρας µας. Κι όµως, οι διαπιστώσεις των οµιλητών στη συζήτηση αυτή αφενός είναι εξαιρετικά διαφωτιστικές και για εµάς και αφετέρου συνιστούν προειδοποίηση για το µέλλον η οποία πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρά υπόψη.
Αξιοσηµείωτη είναι ιδίως η τοποθέτηση της κεντρώας (Renew Group) ευρωβουλευτή Σόφι ιντ’ Φελτ ότι η συνέχιση της καταβολής ενωσιακών χρηµατοδοτήσεων προς τη χώρα µας προϋποθέτει σοβαρή προσπάθεια εκ µέρους της για την πρόληψη και αποκάλυψη της διαφθοράς, πράγµα το οποίο ξεκάθαρα δεν συµβαίνει.
Ακόµη πιο ανησυχητικές είναι εξάλλου οι σχετικές αναφορές του επιτρόπου Ντιντιέ Ρέιντερς (Didier Reynders) στην εισαγωγική του τοποθέτηση εκ µέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε συνέχεια άλλωστε των αντίστοιχων επισηµάνσεων στην ετήσια έκθεση της Επιτροπής για την κατάσταση του κράτους δικαίου στα κράτη-µέλη, στο κεφάλαιό της για την Ελλάδα. Πρόκειται ειδικότερα για το έλλειµµα δικαστικής ανεξαρτησίας (µε σηµείο αιχµής την πλήρη απουσία των ίδιων των δικαστών από την επιλογή της ηγεσίας των ανώτατων δικαστηρίων), την περιορισµένη πρόοδο στην καταπολέµηση της διαφθοράς, την ελλιπή διαβούλευση µε τους φορείς της κοινωνίας των πολιτών στο πλαίσιο της νοµοθετικής διαδικασίας, τις επιθέσεις και απειλές κατά δηµοσιογράφων κ.ά. Είναι σαφές ότι, µετά την Ουγγαρία και την Πολωνία, η Ελλάδα δεν απέχει πολύ από το να βρεθεί κι εκείνη στο στόχαστρο της Ευρωπαϊκής Ενωσης σε σχέση µε την προστασία (ή µη) των θεµελιωδών ενωσιακών αρχών και ελευθεριών στο εσωτερικό της χώρας.
Για τους ίδιους περίπου λόγους η παγκόσµιας απήχησης ΜΚΟ ∆ιεθνής ∆ιαφάνεια στην ετήσια έκθεσή της του 2023 για την αντίληψη διαφθοράς υποβάθµισε τη χώρα µας από το 52 (άριστα το 100, χειρότερο το 0) στο 49, κάτι που µεταφράζεται σε πτώση από την 51η θέση µεταξύ των κρατών του πλανήτη στην 59η. Η έκθεση αξιολογεί αρνητικά τις κυβερνητικές παρεµβάσεις για τη συγκάλυψη του σκανδάλου των υποκλοπών, την ευρέως διαδεδοµένη πρακτική αγωγών µε εξωφρενικού ύψους αξιώσεις αποζηµίωσης από εµπλεκόµενα πρόσωπα σε βάρος δηµοσιογράφων µε στόχο τη φίµωσή τους, την υπερσυγκέντρωση της ιδιοκτησίας ΜΜΕ σε πρόσωπα µε στενούς δεσµούς µε την πολιτική «ελίτ» κ.ά.
Ολα αυτά αποτελούν επιµέρους όψεις του ελλείµµατος δηµοκρατίας και κράτους δικαίου το οποίο υφίσταται de facto στη χώρα µας σε σύγκριση µε τα άλλα κράτη-µέλη της Ενωσης και δεν µπορεί να συγκαλυφθεί µέσω της επικράτησης του κυβερνώντος κόµµατος στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές. Η ψήφος του 40% δεν συνιστά κολυµβήθρα του Σιλωάµ σε σχέση µε τα ατοµικά και πολιτικά δικαιώµατα.
Προς το παρόν βέβαια το σύστηµα εξουσίας Μητσοτάκη απολαµβάνει την ανοχή των Ευρωπαίων λόγω των πολεµικών γεγονότων στον ευρύτερο περίγυρό µας και της πλήρους ευθυγράµµισης της ελληνικής κυβέρνησης προς τις Βρυξέλλες και την Ουάσινγκτον στα ζητήµατα αυτά. Αργά ή γρήγορα όµως οι συγκρούσεις στην Ουκρανία και τη Γάζα θα τελειώσουν ή θα περάσουν σε φάση ύφεσης και τότε το ελληνικό θεσµικό έλλειµµα θα έρθει πολύ πιο έντονα στο προσκήνιο της ευρωπαϊκής επικαιρότητας.
