Τριάντα χρόνια φυλάκιση για την απώλεια του εμβρύου της είναι η ποινή στην οποία καταδικάστηκε γυναίκα στο Ελ Σαλβαδόρ τη Δευτέρα 9 Μαΐου, όταν απέβαλε στα επείγοντα ενός νοσοκομείου. Αντί να λάβει την απαραίτητη φροντίδα, καταγγέλθηκε στην αστυνομία και κατηγορήθηκε για ανθρωποκτονία. Η δικηγόρος της, Κάρλα Βακεράνο, ανακοίνωσε ότι θα ασκήσει έφεση κατά της δικαστικής απόφασης, λέγοντας ότι οι κατηγορίες της εισαγγελίας ήταν μεροληπτικές και ότι έβριθαν από στερεότυπα φύλου.
Το Ελ Σαλβαδόρ είναι μία από τις επτά χώρες στον κόσμο (μαζί με τη Νικαράγουα, την Ονδούρα, τη Δομινικανή Δημοκρατία, την Αϊτή, το Σουρινάμ και τη Μάλτα) που απαγορεύουν πλήρως τις αμβλώσεις. Δώδεκα γυναίκες βρίσκονται αυτή τη στιγμή πίσω από τα κάγκελα μετά από επείγοντα μαιευτικά περιστατικά στη χώρα. Κατηγορούνται ότι ήθελαν πραγματικά να τερματίσουν την εγκυμοσύνη τους. Οι ποινές τους μερικές φορές φτάνουν τα σαράντα χρόνια, όπως στην περίπτωση της Μαρίας Τερέζα Ριβέρα, η οποία κατάφερε να καταφύγει στη Σουηδία και να λάβει άσυλο εκεί.
Επί επτά χρόνια, δεν υπήρχαν νέες καταδίκες. Η τελευταί είναι η πρώτη που έλαβε η Δικαιοσύνη της χώρας κατά τη διάρκεια της θητείας του νέου προέδρου, Ναγίμπ Μπουκέλε, ο οποίος βρίσκεται στην εξουσία από το 2019, και από τον οποίο οι φεμινίστριες της χώρας περίμεναν πολλά, καθώς ο πρόεδρος είχε διαβεβαιώσει κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του ότι θα ταχθεί υπέρ της αποποινικοποίησης της διακοπής της εγκυμοσύνης σε περίπτωση κινδύνου για τη ζωή της εγκύου.
Οι αθετημένες υποσχέσεις του Μπουκέλε
Ωστόσο, τον Σεπτέμβριο του 2021, ο Μπουκέλε ανακοίνωσε ότι είχε αποφασίσει να αποσύρει διατάξεις που αφορούσαν τις θεραπευτικές αμβλώσεις και τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών από την σχεδιαζόμενη πρόταση συνταγματικής μεταρρύθμισης.
Αξίζει να σημειωθεί πως η adhoc ομάδα που ήταν υπεύθυνη για τη σύνταξη της συγκεκριμένης πρότασης είχε ζητήσει τη γνώμη συλλογικοτήτων του φεμινιστικού χώρου και της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας για τη διαμόρφωση των σχετικών προτάσεων.
Ο αντιπρόεδρος της χώρας, Φέλιξ Ουγιόα, συγγραφέας του κειμένου της μεταρρύθμισης, απέδωσε την άρνηση του Μπουκέλε σε πιέσεις από «πολύ ισχυρούς συντηρητικούς παράγοντες, ιδιαίτερα την Καθολική Εκκλησία». Σχετικά με την καταδίκη γυναικών με βαριές ποινές φυλάκισης, αναγνώρισε ότι το Ελ Σαλβαδόρ ήταν «ντροπιαστικό οπισθοδρομικό σε αυτό το θέμα».
Τον Δεκέμβριο του 2021, σε μια χειρονομία κατευνασμού, ο Μπουκέλε διέταξε την απελευθέρωση τριών από τις δεκαεπτά γυναίκες που καταδικάστηκαν σε βαριές ποινές για βαριά ανθρωποκτονία. Τον Ιανουάριο και μετά τον Φεβρουάριο, δύο άλλες γυναίκες αφέθηκαν ελεύθερες αφού πέρασαν δέκα χρόνια στη φυλακή μετά από μια αποβολή.
Ταξικότητα στην απόδοση ποινών
Στο Ελ Σαλβαδόρ, η άμβλωση τιμωρείται με φυλάκιση δύο έως οκτώ ετών. Πώς, λοιπόν, κάποιες γυναίκες καταδικάζονται σε ποινές έως και πενήντα χρόνια; Όσοι βρίσκονται σε αυτή την κατάσταση είναι γενικά φτωχοί, από αγροτική περιοχή και αναλφάβητοι. Έχουν επείγουσα μαιευτική φροντίδα και τις περισσότερες φορές χρειάζεται να κάνουν την αποβολή στο σπίτι. Όταν φτάνουν στο νοσοκομείο, κατηγορούνται ότι ήθελαν να κάνουν έκτρωση. Όταν οι γιατροί παρατηρούν ότι ήταν σε πολύ προχωρημένο στάδιο της εγκυμοσύνης τους, όλα αλλάζουν, γιατί σε αυτή την περίπτωση η διακοπή της εγκυμοσύνης δεν θεωρείται πλέον αποβολή αλλά πρόωρος τοκετός.
Καθώς το Σύνταγμα εγγυάται τη ζωή από τη στιγμή της σύλληψης, η δικαιοσύνη καταλήγει στο συμπέρασμα ότι σκότωσαν το νεογέννητό τους και κατηγορούνται για βαριά ανθρωποκτονία. Στις περιπτώσεις αυτές η προβλεπόμενη ποινή είναι φυλάκιση τριάντα έως πενήντα ετών.
Σύμφωνα με τις φεμινιστικές οργανώσει της χώρας, τα τελευταία είκοσι χρόνια, περισσότερες από 180 γυναίκες έχουν καταδικαστεί σε ποινές φυλάκισης μετά από αποβολή.
