Ο πρόεδρος του ΣΕΕΒΙ Παύλος Παπαχριστοφίλου μιλάει στο Documento σχετικά με την απόφαση των Ελλήνων εκδοτών να μην παραδώσουν το ψηφιακό υλικό των ψηφιακών συγγραμμάτων.
Πριν από λίγες μέρες το υπουργείο Παιδείας ζήτησε από τους Έλληνες εκδότες να διανείμουν ηλεκτρονικά τα πανεπιστημιακά συγγράμματα προς τους φοιτητές, χωρίς όμως να έχει προβλεφθεί η αποτροπή της παράνομης αναπαραγωγής και διανομής τους από επίδοξους hacker.
Στις δύο συναντήσεις που έγιναν (30 Μαρτίου και 13 Απριλίου), ο Γ.Γ. του υπουργείου Παιδείας Απόστολος Δημητρόπουλος κάλεσε τον Σύλλογο Εκδοτών Επιστημονικού Βιβλίου (ΣΕΕΒΙ) και τον Οργανισμό Συλλογικής Διαχείρισης Έργων του Λόγου (ΟΣΔΕΛ) να συζητήσουν με τους τεχνικούς συμβούλους του υπουργείου τη διασφάλιση ότι δεν θα διαρρεύσει το περιεχόμενο των ηλεκτρονικών συγγραμμάτων.
Αυτό που ζητήθηκε από τους εκδότες είναι να παρέχουν μέχρι τον Μάιο το 25% των συγγραμμάτων τους προς τους φοιτητές και σε ηλεκτρονική μορφή, πέραν της έντυπης. Όποιος δεν θα ήταν σε θέση να το κάνει θα έχανε το δικαίωμα να διανείμει και τα έντυπα συγγράμματα.
Στη δεύτερη συνάντηση ο ΣΕΕΒΙ διευκρίνισε ότι είναι επιβεβλημένο για το κύρος της διαδικασίας να παρουσιαστεί από το ΥΠΠΕΘ εγγράφως και όχι προφορικώς το νομικό, τεχνικό και οικονομικό πλαίσιο της διαδικασίας. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΣΕΕΒΙ, ο κ. Δημητρόπουλος απέρριψε ευθύς εξαρχής το αίτημα και αντ’ αυτού έθεσε προθεσμία τριών ημερών για την κατάθεση των αντιπροτάσεων των εκδοτών έναντι των προτάσεων του υπουργείου.
Ο Σύλλογος Εκδοτών Επιστημονικών Βιβλίων θεωρώντας βέβαιη την παράνομη αναπαραγωγή και διακίνηση και την τεράστια απώλεια εσόδων από την εκμετάλλευση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας των συγγραφέων, αρνήθηκε να θέσει στη διάθεση του υπουργείου τα συγγράμματά του ηλεκτρονικά, χωρίς την απαιτούμενη ασφάλεια.
Επικοινωνήσαμε με τον πρόεδρο του ΣΕΕΒΙ Παύλο Παπαχριστοφίλου, ο οποίος μας είπε: «Ο διάλογος ήταν εντελώς προσχηματικός. Μας ζήτησαν να δώσουμε τεχνολογικό πλαίσιο μέσα σε ελάχιστες μέρες. Όπως αντιλαμβάνεστε, δεν ήταν δυνατόν να συμβεί κάτι τέτοιο. Υποτίθεται ότι ίδιοι επεξεργάζονται το σχέδιο αυτό για τρία χρόνια. Αυτό που μας πρότειναν ήταν μια πλατφόρμα η οποία κατά τα κοινώς λεγόμενα ήδη “σπάει”. Δηλαδή με το που θα ανεβάσουμε τα βιβλία, την ίδαι στιγμή θα βρεθούν στην άλλη άκρη της γης».
Σύμφωνα με τον κ. Παπαχριστοφίλου, όταν οι εκδότες ζήτησαν χρόνο ώστε να επεξεργαστούν τεχνικές λύσεις που θα διασφαλίσουν το περιεχόμενο των βιβλίων, ο Γ.Γ. όχι μόνο αρνήθηκε αλλά επιπλέον έθεσε τελεσίγραφο κατά το οποίο για να μπορούν οι φοιτητές να έχουν πρόσβαση στα δωρεάν συγγράμματα, οι εκδότες θα πρέπει να διαθέσουν το 25% των πανεπιστημιακών συγγραμμάτων (περίπου 3.500) σε ηλεκτρονική μορφή στην πλατφόρμα «Εύδοξος» μέχρι τον Μάιο, αλλιώς δεν θα δικαιούνται να διαθέσουν ούτε έντυπα βιβλία την επόμενη ακαδημαϊκή χρονιά.
Όπως λέει ο κ. Παπαχριστοφίλου: «Αρνηθήκαμε να προχωρήσουμε σε συζήτηση με αυτό το πλαίσιο. Εξηγήσαμε ότι πρόκειται περί ωμού εκβιασμού και αποχωρήσαμε από τη συνάντηση. Εν συνεχεία έγινε η γενική συνέλευση του συλλόγου κατά την οποία αποφασίστηκε ομόφωνα από τα μέλη μας η μη συμμετοχή μας στο σύστημα αυτό. Ειδικά σε αυτό το εκβιαστικό πλαίσιο». Σημειώνει δε ότι δεν έχει γίνει εκ μέρους του υπουργείου καμία προετοιμασία για τη μετάβαση στον ψηφιακό μετασχηματισμό.
Ο κ. Παπαχριστοφίλου εξηγεί ότι δεν πρόκειται για τεχνοφοβία των εκδοτών. «Αν υπήρχε μια πλατφόρμα που θα μας εξασφάλιζε τη μη διαρροή του υλικού, ένα νομοθετικό πλαίσιο το οποίο θα όριζε τι θα συνέβαινε σε περίπτωση διαρροής και ένα συγκεκριμένο οικονομικό πλαίσιο, δεν θα είχαμε καμία αντίρρηση. Δυστυχώς όμως παγκοσμίως δεν υπάρχει τέτοια πλατφόρμα, μην ξεγελιόμαστε» λέει.
Ρωτήσαμε τον κ. Παπαχριστοφίλου τι σημαίνει για τους Έλληνες εκδότες μια τέτοια απόφαση. «Το να διαθέσει ηλεκτρονικά ένας εκδότης το σύνολο των συγγραμμάτων του μέσα σε τρία χρόνια θα σημάνει τον αφανισμό του. Δεν είναι μόνο αυτό, σκεφτείτε κάτι πολύ απλό: μια τέτοια απόφαση θα σταματήσει την παραγωγή επιστημονικού βιβλίου στην Ελλάδα. Ποιος εκδότης θα προχωρήσει σε μια έκδοση όταν ξέρει ότι υποχρεούται να το δώσει μετά στο διαδίκτυο; Μια τέτοια απόφαση λειτουργεί εις βάρος του συνόλου της ακαδημαϊκής κοινότητας, δηλαδή εις βάρος των φοιτητών, των πνευματικών δημιουργών, των εκδοτών».
Σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε ο ΣΕΕΒΙ στις 17/4, στην Ιταλία η ομοσπονδία εκδοτών επιβεβαιώνει ότι η πειρατεία για το 2021 στέρησε το 31% της τοπικής αγοράς βιβλίου, το οποίο μεταφράζεται σε απώλεια εσόδων ύψους 771 εκατ. ευρώ και σε εξαφάνιση 5.400 θέσεων εργασίας, ενώ τονίζεται ότι οι Έλληνες εκδότες, έπειτα από 12 έτη οικονομικής κρίσης, δεν έχουν τη δυνατότητα να επιβαρυνθούν με επιπλέον απώλειες λόγω της πειρατείας, η οποία θα επιφέρει εκατοντάδες λουκέτα σε εκδοτικούς οίκους και σε ολόκληρη την παραγωγική διαδικασία του βιβλίου (ατελιέ, τυπογραφεία, βιβλιοδετεία κ.λπ.) με μεγάλη απώλεια θέσεων εργασίας.