Μείζονα ερωτήματα προκύπτουν από την ξαφνική επανεμφάνιση στο πλευρό του Κυριάκου Μητσοτάκη ενός από τους πλέον ακριβοπληρωμένους επικοινωνιολόγους διεθνώς, του Σταν Γκρίνμπεργκ, ο οποίος ταξίδεψε την περασμένη εβδομάδα με το πρωθυπουργικό αεροσκάφος στη Θεσσαλονίκη και σύμφωνα με φιλικά διακείμενα προς την κυβέρνηση ΜΜΕ συνεργάζεται εδώ και χρόνια με τον Κυρ. Μητσοτάκη.
Η κυβέρνηση, η οποία βρέθηκε εκτεθειμένη μετά τη διαρροή της λίστας των προσώπων που βρέθηκαν στο κρατικό αεροσκάφος Gulfstream, αντί να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματα που σχετίζονται με την αμοιβή του Σταν Γκρίνμπεργκ, επέλεξε να τον παρουσιάσει απλώς σαν φίλο του Κυρ. Μητσοτάκη, πιστεύοντας ίσως ότι με αυτό τον τρόπο θα ξεγλιστρήσει από τον έλεγχο και την κριτική.
Η παραδοχή ωστόσο του κυβερνητικού εκπροσώπου έπειτα από ερώτηση του Documento, σύμφωνα με τον οποίο ο Αμερικανός δημοσκόπος σχετίζεται φιλικά με τον Κυρ. Μητσοτάκη και κατά καιρούς «συνομιλεί μαζί του», εκθέτει ακόμη περισσότερο τον πρωθυπουργό. Κι αυτό διότι σύμφωνα με τον νόμο 4829/2021, ο οποίος δημοσιεύτηκε στο φύλλο της Εφημερίδας της Κυβέρνησης μόλις στις 10 Σεπτεμβρίου, την ίδια ημέρα δηλαδή κατά την οποία Μητσοτάκης και Γκρίνμπεργκ συνταξίδεψαν στη Θεσσαλονίκη, ο πρωθυπουργός και τα υπόλοιπα μέλη της κυβέρνησης απαγορεύεται να αποδέχονται δώρα, παροχές ή άλλα ωφελήματα, όπως είναι π.χ. οι συμβουλές επικοινωνίας που τους προσφέρονται στο πλαίσιο άσκησης των καθηκόντων τους ή οτιδήποτε μπορεί να θεωρηθεί ότι συνδέεται με οποιονδήποτε τρόπο με την άσκηση αυτών. Με άλλα λόγια, αν ο Σταν Γκρίνμπεργκ προσφέρει τις υπηρεσίες του στον Κυρ. Μητσοτάκη –όπως επιβεβαιώνουν μέσα ενημέρωσης, που δεν έχουν διαψευστεί, με προσβάσεις στο πρωθυπουργικό περιβάλλον– και μάλιστα δωρεάν, τότε ο πρωθυπουργός της χώρας πρέπει να λογοδοτήσει.
Η παρουσία του Γκρίνμπεργκ στη χώρα μας πιθανώς βέβαια να κρύβει μια αδιαφανή οικονομική πλευρά. Αν πράγματι πληρώνεται, παρότι η κυβέρνηση το αρνείται κατηγορηματικά, τότε οπωσδήποτε πρέπει να απαντηθούν συγκεκριμένα ερωτήματα, με κυρίαρχο πόσα χρήματα εισπράττει και από ποιον. Τον πληρώνει προσωπικά ο Κυρ. Μητσοτάκης; Τον πληρώνει η υπερχρεωμένη ΝΔ, η οποία οφείλει στις τράπεζες περί τα 340 εκατ. ευρώ; Τον πληρώνει η ελληνική κυβέρνηση, δηλαδή απευθείας ο ελληνικός λαός; Ή, τέλος, πληρώνεται από κάποιο τρίτο πρόσωπο, το οποίο με αυτό τον τρόπο συμβάλλει στη διαφημιστική εκστρατεία του Κυρ. Μητσοτάκη, προσδοκώντας ενδεχομένως σε μελλοντικά οφέλη;
Στο πλευρό του Μητσοτάκη από το 2016
Ο Γκρίνμπεργκ –γνωστός από μεγάλες πολιτικές καμπάνιες που έχει κατά καιρούς αναλάβει– βρίσκεται, όπως προκύπτει από δημοσιεύματα, στο πλευρό του πρωθυπουργού ήδη από το 2016, την περίοδο δηλαδή που εκείνος ανέλαβε την ηγεσία της ΝΔ, και αποτελεί τον αρχιτέκτονα της εκλογικής νίκης της ΝΔ. Σύμφωνα μάλιστα με ρεπορτάζ του ιστότοπου liberal.gr, γνωστού εκτός των άλλων και για το γεγονός ότι βάφτισε τον Μητσοτάκη «Μωυσή», ο Γκρίνμπεργκ δεν έρχεται στην Αθήνα για πρώτη φορά αλλά έχει ταξιδέψει αρκετές φορές μετά τις εκλογές του 2019, ωστόσο η παρουσία του το τελευταίο διάστημα έχει πυκνώσει.
Δεν θα ήταν δηλαδή απίθανο να είναι εκείνος και ο εμπνευστής του κακόγουστου σόου που στήθηκε σε χωριό του Τυρνάβου, όπου ο κ. Μητσοτάκης συναντήθηκε δήθεν τυχαία με έναν κτηνοτρόφο, επονομαζόμενο χιουμοριστικά και «Ντάλτον». Στο επίμαχο δημοσίευμα του liberal.gr πάντως σημειώνεται ότι «εκλογές χωρίς έναν τεχνοκράτη του μεγέθους του Γκρίνμπεργκ δεν κάνεις», ενώ ο συντάκτης συμπληρώνει ότι αν ο Μητσοτάκης άκουγε τι του λένε ορισμένες εγχώριες περσόνες και όχι τον Αμερικανό ειδικό, η διαφορά με τον ΣΥΡΙΖΑ θα ήταν χαμηλότερη.
Από όσα περιγράφουν τα φιλικά διακείμενα προς την κυβέρνηση ΜΜΕ, ο γκουρού της επικοινωνίας συνεργάζεται με τον Κυρ. Μητσοτάκη τουλάχιστον εδώ πέντε χρόνια. Το κάνει όμως αμισθί; Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι ναι, αν και κάτι τέτοιο φαντάζει μάλλον απίθανο, αφού κάποιος θα του πλήρωνε έστω τα ταξίδια του στην Ελλάδα ή τη διαμονή του. Η εθελοντική προσφορά του στον Κυρ. Μητσοτάκη μοιάζει ακόμη πιο περίεργη αν αναλογιστεί κανείς ότι ο πρωθυπουργός βρίσκεται μεταξύ των δέκα πρώτων πολιτικών της Ευρώπης σε δαπάνες στα social media. Ο πρωθυπουργός βρίσκεται συγκεκριμένα στην έκτη θέση έχοντας ξοδέψει σχεδόν 70.000 ευρώ μόλις σε ένα εξάμηνο σε δαπάνες προβολής του στο Facebook και το Instagram.
Δεδομένων των παραπάνω, η λιτή απάντηση του κυβερνητικού εκπροσώπου Γιάννη Οικονόμου στο Documento, το οποίο έθεσε εύλογα ερωτήματα, δύσκολα πείθει και τους πλέον εύπιστους. Σύμφωνα με τον Γ. Οικονόμου, ο Γκρίνμπεργκ «είναι παλιός γνώριμος του πρωθυπουργού, δεν είναι η πρώτη φορά που παρακολουθεί τη ΔΕΘ, είναι ένας άνθρωπος με τον οποίο ο πρωθυπουργός συνομιλεί κατά διαστήματα και δεν πληρώνεται από πουθενά». Θα δεχόταν όμως ένα πρόσωπο με τις περγαμηνές του κ. Γκρίνμπεργκ, ο οποίος έχει βρεθεί στο πλευρό παγκόσμιων ηγετών όπως ο Μπιλ Κλίντον και ο Νέλσον Μαντέλα, να συμβουλεύει δωρεάν τον πρωθυπουργό μιας μικρής χώρας όπως η Ελλάδα;
«Ο Ντε Νίρο των πολιτικών συμβούλων»
Το όνομα του επικοινωνιολόγου και δημοσκόπου Στάνλεϊ Γκρίνμπεργκ είναι παγκοσμίως γνωστό. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι έχει αποκτήσει μεταξύ άλλων τα προσωνύμια «Ρόμπερτ ντε Νίρο όλων των πολιτικών συμβούλων», «ασυναγώνιστος διεθνής γκουρού», ακόμη και «πατέρας των σύγχρονων τεχνικών των δημοσκοπήσεων». Αλλωστε συγκαταλέγεται στο Hall of Fame της Αμερικανικής Ενωσης Πολιτικών Συμβούλων, ενώ το περιοδικό «Esquire» τον είχε συμπεριλάβει στον κατάλογο των σημαντικότερων ανθρώπων του 21ου αιώνα.
Ο παγκοσμίου φήμης σύμβουλος, εκλογολόγος και σχεδιαστής πολιτικής στρατηγικής έχει συνδράμει με τις συμβουλές του αναρίθμητους πολιτικούς, κόμματα, πολυεθνικές εταιρείες και οργανώσεις. Εχει διδάξει στο Πανεπιστήμιο Γέιλ, ενώ είναι παντρεμένος με τη Ρόζα ΝτεΛάουρο, βουλεύτρια των Δημοκρατικών και πρόεδρο της Επιτροπής Πιστώσεων της Βουλής των ΗΠΑ.
Στο πελατολόγιο του Γκρίνμπεργκ συμπεριλαμβάνεται πληθώρα πολιτικών παγκόσμιας φήμης, στους οποίους προσφέρει τις γνώσεις του για τα κοινωνικά και οικονομικά ρεύματα. Ενας από αυτούς είναι ο Μπιλ Κλίντον, ο οποίος είχε προσλάβει τον Γκρίνμπεργκ για να τον συνδράμει προκειμένου όχι μόνο να εκλεγεί κυβερνήτης του Αρκανσο, αλλά και πρόεδρος των ΗΠΑ. Ο Γκρίνμπεργκ έχει συνεργαστεί και με τον πρώην αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Αλ Γκορ. Είναι μάλιστα αυτός που τον είχε συμβουλέψει να φιλήσει με πάθος τη σύζυγό του στο συνέδριο των Δημοκρατικών του 2000, όταν και έλαβε το χρίσμα. Προφανώς στόχευε στο να προσδώσει στον Γκορ περισσότερο… ανθρώπινο στίγμα. Πλέον αντίστοιχες συμβουλές ο Γκρίνμπεργκ φαίνεται ότι δίνει και στον Κυρ. Μητσοτάκη, ο οποίος συναντάει καουμπόηδες και δήθεν ανυποψίαστες περαστικές που του φωνάζουν «τι γκόμενος είσαι εσύ!».
Παράλληλα, ο Γκρίνμπεργκ υπήρξε δημοσκόπος για το βρετανικό Εργατικό Κόμμα σε τρεις νικηφόρες εκλογικές αναμετρήσεις, έχει συνεργαστεί με τον πρώην πρωθυπουργό της Βρετανίας Τόνι Μπλερ, τον πρώην υποψήφιο πρόεδρο των ΗΠΑ Τζον Κέρι, τον πρώην καγκελάριο της Γερμανίας Γκέρχαρντ Σρέντερ, τον πρόεδρο του Ισραήλ Ιτσχάκ Χέρτζοκ, τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Εχούντ Μπαράκ, τον πρόεδρο της Βολιβίας Γκονσάλο Σάντσες ντε Λοσάντα, τον πρόεδρο της Ρουμανίας Τραϊάν Μπασέσκου, ακόμη και με τον πρώτο μαύρο πρόεδρο της Νότιας Αφρικής και αγωνιστή του κινήματος κατά του απαρτχάιντ Νέλσον Μαντέλα. Είναι πασιφανές ότι από όλους αυτούς και αμέτρητους άλλους πολιτικούς που έχει συμβουλέψει ο Γκρίνμπεργκ έχει αμειφθεί. Και μάλιστα με υπέρογκα χρηματικά ποσά.
Στην Αθήνα 2004 «έναντι παχυλού μισθού»
Αυτό άλλωστε είχε γίνει και την τελευταία φορά που ο Γκρίνμπεργκ είχε έρθει για επαγγελματικούς λόγους στη χώρα μας, όταν διετέλεσε στρατηγικός σύμβουλος της οργανωτικής επιτροπής των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στην Αθήνα. Οπως έγραφε χαρακτηριστικά η εφημερίδα «Τα Νέα» το 2000, «η ανάλυση του κ. Γκρίνμπεργκ που έχει αναλάβει έναντι παχυλού μισθού να δουλέψει οπουδήποτε έχει ενδιαφέρον στον κόσμο, έδινε απάντηση στο ερώτημα “Γιατί κερδίζει η Ελλάδα από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, και γιατί αυτό το κέρδος είναι κέρδος για κάθε Ελληνα πολίτη;”». Πλέον βέβαια, σύμφωνα με την κυβέρνηση, ο Γκρίνμπεργκ δεν λαμβάνει παχυλό μισθό. Απλώς συμβουλεύει δωρεάν τον φίλο του Κυρ. Μητσοτάκη…
Ο Γκρίνμπεργκ έχει εργαστεί ακόμη για πλήθος πολυεθνικών όπως η Boeing, η BP, η Microsoft, η Monsanto και η United Health Care. Είναι επίσης διάσημος συγγραφέας πολλών μπεστ σέλερ, όπως το «It’s the middle class, You stupid», και αρθρογράφος σε Μέσα όπως η βρετανική εφημερίδα «Guardian». Παράλληλα, έχει διεξαγάγει πληθώρα δημοσκοπήσεων, πολλές εκ των οποίων έχουν πραγματοποιηθεί για διεθνείς ΜΚΟ, ενώ υπήρξε και ο κύριος σύμβουλος δημοσκοπήσεων της ηγεσίας των Δημοκρατικών στις ΗΠΑ από το 1988 έως και το 1994. Τότε δηλαδή που το κόμμα πραγματοποίησε την πλέον σημαντική αναμόρφωσή του. Αλλωστε η μελέτη που διενήργησε για τους Δημοκρατικούς το 1985 οδήγησε το κόμμα να παρουσιάσει επικοινωνιακά ένα φιλολαϊκό προφίλ. Ακόμη και σήμερα ο Γκρίνμπεργκ διατηρεί εξαιρετικές σχέσεις με τους Δημοκρατικούς και με τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν.
«Το ισραηλινό Γουότεργκεϊτ»
Δεν είναι όμως όλα ρόδινα στην καριέρα του Γκρίνμπεργκ. Θεωρείται ένας από τους κορυφαίους ειδικούς στην κατάρτιση αρνητικών και δυσφημιστικών εκστρατειών εναντίον πολιτικών αντιπάλων. Αυτός είναι και ο λόγος που έχει επικριθεί σε ορισμένες περιπτώσεις για συμμετοχή σε δυσφημιστικές καμπάνιες. Παράλληλα, θεωρείται γκουρού στην προσέγγιση εκλογικού κοινού μέσω νέων τεχνολογικών μεθόδων, κατά κύριο λόγο διά των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία χρυσοπληρώνουν τόσο η ΝΔ όσο και ο ίδιος ο Κυρ. Μητσοτάκης. Αλλωστε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θεωρούνται ένα από τα μεγαλύτερα όπλα στην προσπάθεια προσέγγισης ενός κοινού που δεν είναι πολιτικά ταγμένο κάπου και θεωρείται πιο «εύπιστο».
Ο Γκρίνμπεργκ είχε συνδεθεί επίσης με ένα σκάνδαλο που προκάλεσε αναταραχή στους Δημοκρατικούς. Τον Μάιο του 2010, επί προεδρίας Μπαράκ Ομπάμα, αποκαλύφθηκε ότι ο προσωπάρχης του Λευκού Οίκου Ραμ Εμανουέλ ζούσε χωρίς ενοίκιο για πέντε χρόνια στο υπόγειο του σπιτιού του Γκρίνμπεργκ. Ολα αυτά ενώ ο Εμανουέλ ήταν τότε πρόεδρος της επιτροπής εκστρατείας των Δημοκρατικών στο Κογκρέσο, το οποίο είχε αναθέσει ιδιαιτέρως μεγάλα συμβόλαια δημοσκοπήσεων στην τότε εταιρεία του Γκρίνμπεργκ.
Το όνομα του Γκρίνμπεργκ ήρθε στο προσκήνιο και το 1999 όταν διαπράχθηκε ληστεία στα γραφεία που είχε στο Ισραήλ, όπου η εταιρεία του διενεργούσε καμπάνια για τον Εχούντ Μπαράκ. Η ιστορία έλαβε τεράστια έκταση, αφού χαρακτηρίστηκε «Γουότεργκεϊτ» εξαιτίας της πιθανότητας να οργανώθηκε από τον τότε πολιτικό αντίπαλο του Μπαράκ. Το 2019 στην Ινδονησία ο Γκρίνμπεργκ κατηγορήθηκε ότι πραγματοποίησε σκιώδη δυσφημιστική καμπάνια για το κόμμα Αλληλεγγύη, γεγονός που θεωρήθηκε αμερικανική παρέμβαση στα εσωτερικά της χώρας. Ο Γκρίνμπεργκ αρνήθηκε το γεγονός.
Ο Γκρίνμπεργκ είναι επίσης συνιδρυτής του ιδρύματος Democracy Corps, που πραγματοποιεί επικοινωνιακή στρατηγική. Τα ποσά που λαμβάνει το ίδρυμα για να παρέχει υπηρεσίες είναι δυσθεώρητα. Είναι χαρακτηριστικό ότι έλαβε 178.335 δολάρια από την οργάνωση Women’s Voices Women Vote Action Fund και 223.009 δολάρια από την οργάνωση Voter Participation Center προκειμένου να παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες. Στην Ελλάδα όμως και για χάρη του Κυρ. Μητσοτάκη ο Γκρίνμπεργκ έρχεται αμισθί…
