Η οργάνωση, σε έκθεση που δημοσιεύει την Τρίτη 1 Φεβρουαρίου, καταδικάζει το Ισραήλ για την περιθωριοποίηση των Παλαιστινίων σε πολίτες δεύτερης κατηγορίας, επιβάλλοντας ένα σύστημα διακρίσεων και καταπίεσης των δικαιωμάτων τους.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της οργάνωσης που συνόδευσε τη δημοσίευση, η έκθεση με τίτλο «Το Απαρτχάιντ του Ισραήλ κατά των Παλαιστινίων: Σκληρό Σύστημα Κυριαρχίας και Έγκλημα κατά της Ανθρωπότητας, καθορίζει πώς όλες οι μαζικές κατασχέσεις παλαιστινιακής γης και περιουσίας, παράνομες δολοφονίες, βίαιη μεταφορά, δραστικοί περιορισμοί μετακίνησης και η άρνηση ιθαγένειας και υπηκοότητας στους Παλαιστινίους είναι στοιχεία ενός συστήματος που ισοδυναμεί με απαρτχάιντ, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Αυτό το σύστημα διατηρείται από παραβιάσεις που η Διεθνής Αμνηστία διαπίστωσε ότι συνιστούν απαρτχάιντ ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, όπως ορίζεται στο Καταστατικό της Ρώμης και στη Σύμβαση του Απαρτχάιντ».
Για μια αληθινή ανάγνωση της ιστορίας
Η Διεθνής Αμνηστία προσχώρησε στην χορεία διάφορων οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα που επιδιώκουν, από το 2020, να ανανεώσουν την ανάγνωση της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης στη διεθνή γνώμη. Σε μια μακρά νομική ανάλυση, αποτέλεσμα τετραετούς έρευνας, καταγγέλλει ένα «σύστημα απαρτχάιντ» κατά των Παλαιστινίων από το Ισραήλ.
Ακολουθεί τις θέσεις δύο ισραηλινών ΜΚΟ, του Yesh Din και στη συνέχεια του B’Tselem και του Παρατηρητήριου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η Αμνηστία υιοθετεί μια μαξιμαλιστική θέση: όπως η B’Tselem, η οργάνωση αγνοεί τη διάκριση μεταξύ του ισραηλινού κράτους που γεννήθηκε το 1948 και του “προσωρινού” στρατιωτικού καθεστώτος κατοχής που ισχύει στα παλαιστινιακά εδάφη από την κατάκτησή τους το 1967. Συμπεραίνει ότι το ίδιο σύστημα έχει καθιερωθεί με την πάροδο του χρόνου, στην περιοχή μεταξύ του Ιορδάνη και της Μεσογείου.
Κάθε μία με τον δικό της τρόπο, αυτές οι ΜΚΟ αμφισβητούν την εξέλιξη των ιδρυτικών αρχών του «εβραϊκού και δημοκρατικού» κράτους, την απροθυμία του να χαράξει τα σύνορά του και τη θέση που δίνει στην αραβική μειονότητα (20% του εθνικού πληθυσμού). Εξετάζουν τις κοινές πηγές της κατοχής που ισχύει πίσω από το λεγόμενο «τείχος διαχωρισμού» και των διακρίσεων που διαπράττονται στα αραβικά χωριά της Γαλιλαίας και του Νεγκέβ. Σε αυτό, αυτές οι οργανώσεις αναζητούν μια απήχηση στις δυτικές απόψεις, ιδιαίτερα στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου μέρος της αριστεράς διαβάζει την παλαιστινιακή κατάσταση υπό το πρίσμα της ιστορίας του αγώνα για τα πολιτικά δικαιώματα των μαύρων.
Αντιδράσεις του Ισραήλ ενάντια στον όρο απαρτχάιντ
Η Διεθνής Αμνηστία καλεί το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο να λάβει υπόψη αυτές τις κατηγορίες για εγκλήματα που διαπράχθηκαν από τον Ιούνιο του 2014 στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, ενώ το Δικαστήριο ξεκίνησε έρευνα τον Μάρτιο του 2021. Το Ισραήλ θεωρεί αυτή τη διαδικασία ως μεγάλη απειλή. Τη Δευτέρα, η ισραηλινή κυβέρνηση αντέδρασε πριν από τη δημοσίευση της έκθεσης της Αμνηστίας, καταγγέλλοντας τα «ψευδή, μεροληπτικά και αντισημιτικά» συμπεράσματα.
Ο Υπουργός Εξωτερικών, ο κεντρώος Γιαΐρ Λαπίντ, έχει δηλώσει τους τελευταίους μήνες ότι σκοπεύει να πολεμήσει ενάντια στην χρήση του όρου απαρτχάιντ σε ένα όργανο των Ηνωμένων Εθνών το 2022, υπό την πίεση αυτών των ΜΚΟ. Περιγράφοντας την Αμνηστία ως μια «ριζοσπαστική» οργάνωση, υπενθύμισε ότι «το Ισραήλ δεν είναι τέλειο, αλλά είναι μια δημοκρατία προσκολλημένη στο διεθνές δίκαιο, ανοιχτή σε κριτική» . «Δεν μου αρέσει να λέω ότι αν το Ισραήλ δεν ήταν εβραϊκό κράτος, κανείς στην Αμνηστία δεν θα τολμούσε να του επιτεθεί, αλλά δεν βλέπω άλλη εξήγηση», πρόσθεσε.