Το κλίμα και οι πράσινες επενδύσεις, η Κίνα, η υγεία, η πολιτική ασύλου και ο ευρωστρατός ήταν τα σημαντικότερα σημεία που έβαλε στην ατζέντα η ομιλία η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ενώπιον του Ευρωκοινοβουλίου .
Η χθεσινή ομιλία (15/9) της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν έκρυβε εκπλήξεις παρά μόνο μία έκθεση ιδεών, αφού έλειπε το χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή μίας υπερφιλόδοξης ατζέντας. Γεγονός λογικό αφού τα κράτη-μέλη της Ε.Ε δεν συναινούν απαραίτητα στους στόχους που έθεσε η Επιτροπή για το μέλλον της Ένωσης.
Ευρωστρατός
Το πιο κομβικό σημείο της ομιλίας της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ίσως ήταν ο ευρωστρατός. Η αποχώρηση της Βρετανίας από την Ένωση και η αποχώρηση από το Αφγανιστάν έχουν ανοίξει τη συζήτηση και φαίνεται ότι Γάλλοι και Γερμανοί συναινούν στη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού στρατού που λειτουργεί υπό και παρά το ΝΑΤΟ.
Επί της ουσίας όμως η δύναμη αυτή δεν θα είναι αποφασιστικής σημασίας αφότου θα είναι μικρή σε ισχύ. Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι θεωρούν ότι αυτή η κίνηση συμβολίζει την στρατιωτική χειραφέτηση της Ευρώπης, δίνοντας της ελευθερίας κινήσεων (και παραπάνω εξουσίες στην Επιτροπή) ενώ βάζει μία θεμέλια λίθο στη δημιουργία του ευρωπαϊκού κράτους.
Πιο συγκεκριμένα, το 2022, έτος της Γαλλικής προεδρίας της Ε.Ε, θα γίνει σύνοδος για την Ευρωπαϊκή ασφάλεια με στόχο να περάσει η ΕΕ στο «επόμενο επίπεδο». Έως τότε τα κράτη μέλη ενθαρρύνονται να μοιράζονται κρίσιμες πληροφορίες μεταξύ τους ενώ αναμένονται πρωτοβουλίες και στον τομές της συλλογικής κυβερνοασφάλειας.
Κλίμα
Ο κύριος στόχος της Επιτροπής παραμένει για τη μείωση των ρύπων κατά 55% μέχρι το 2030, όπως άλλωστε τονίζει και το σχέδιο «Fit for 55». Η «πράσινη συμφωνία» για την Ευρώπη παραμένει το κεντρική αιχμή της Επιτροπής και παρουσιάστηκε ως ο μόνος δρόμος για την καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης, ξεχνώντας βέβαια ότι η εκπλήρωση των στόχων προϋποθέτει τη μετάθεση των βαρών στις χαμηλότερες τάξεις.
Κάτι το οποίο έχουν επισημάνει πολλοί στα παρασκήνια ενώ είναι διάχυτος ο φόβος στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για την εμφάνιση ενός κινήματος «Κίτρινων Γιλέκων», το οποίο θα αντιμάχεται το κόστος της κλιματικής μετάβασης. Βέβαια, το κόστος κάθε άλλο παρά αμελητέο είναι.
Κίνα
Το σχέδιο της προέδρου της Επιτροπής έτσι όπως παρουσιάστηκε έχει δύο κατευθύνσεις. Η πρώτη είναι η ανάπτυξη και ο συντονισμός με τις ΗΠΑ για τη δημιουργία ενός ελκυστικού πακέτου επενδύσεων για τις αναπτυσσόμενες οικονομίες. Αυτό το πακέτο θα αντιμάχεται τη κινεζική διείσδυση του νέου δρόμου του μεταξιού. Ωστόσο, είναι τουλάχιστον αμφίβολο εάν τα κεφάλαια που θα συγκεντρωθούν θα καταφέρουν να εξισορροπήσουν την κινεζική δυναμική.
Η φον ντερ Λάιεν θεωρεί ότι μπορεί να πείσει τις άλλες χώρες για τα θετικά του πακέτου διότι σε αυτό θα εμπεριέχονται οι ευρωπαϊκές αξίες. Βέβαια με αυτό το σχέδιο δεν είναι μεγάλες οι πιθανότητες να νικηθούν τα περιθώρια κέρδους και ο απόλυτος όγκος των κινεζικών κεφαλαίων.
Η δεύτερη κατευθυντήρια γραμμή σχετίζεται με τα μικροτσίπ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πιστεύει ότι με τις κατάλληλες επενδύσεις η Ε.Ε θα αποκτήσει την τεχνολογική αυτονομία στον συγκεκριμένο τομέα, ανακοινώνοντας σχετική ευρωπαϊκή πράξη. Πάντως, τα μικροτσίπ είναι θέμα συγκυριακό και σχετίζεται με την τρέχουσα έλλειψη τους από την αγορά, ενώ η ανάπτυξη μίας τέτοιας τεχνολογίας είναι αποτέλεσμα δεκαετιών έρευνας και ανάπτυξης, επενδύσεων και δεν μπορεί να λυθεί απλώς με μία εξαγγελία στο Ευρωκοινοβούλιο.
Προειδοποιήσεις προς Πολωνία και Ουγγαρία
Χωρίς να κατονομάζει την Πολωνία και την Ουγγαρία η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μίλησε για παραβάτες του νόμου και έστειλε το δικό της μήνυμα ότι ο διάλογος «δεν είναι αυτοσκοπός» αφού συνδυάζεται με την «αποφασιστική δράση». Η φον ντερ Λάιεν επισήμανε ότι είναι διατεθειμένη να ενεργοποιήσει τον καινούργιο μηχανισμό στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό για όσους παραβιάζουν πλευρές του κράτους δικαίου.