Το Sinn Féin γιορτάζει μια ιστορική νίκη στις εκλογές για τη τοπική Βουλή παρά τις προειδοποιήσεις από το Δημοκρατικό Κόμμα Ενωτιστών (DUP) ότι θα εμποδίσει το σχηματισμό ενός νέου εκτελεστικού οργάνου μέχρι το πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας, στα πλαίσια των συμφωνιών του Brexit, να αλλάξει.
Καθώς η καταμέτρηση συνεχίζεται πριν από την τελική κατανομή των εδρών, είναι σαφές ότι το Sinn Féin, με 29% των ψήφων πρώτης προτίμησης, είχε ξεπεράσει το DUP, το οποίο είχε 21,3%. Ωστόσο, λόγω του ιδιότυπου εκλογικού συστήματος, οι έδρες που έχουν κερδίσει μέχρι στιγμής τα δύο κόμματα είναι 21 για το Sinn Féin και 19 για το DUP, ενώ μένουν ακόμα 22 έδρες που δεν έχουν κερδηθεί ακόμα από κανένα κόμμα στη Συνέλευση των 90 συνολικά εδρών.
Northern Ireland Assembly Election Result (Seats Won):
SF: 21
DUP: 19
ALL: 14
UUP: 6
SDLP: 4
TUV: 1
IND U: 166 out of 90 seats declared.https://t.co/xgMZPLO47s#AE2022 pic.twitter.com/Xqh5Bywaoy
— Opros Politics 🇺🇦 (@OprosUK) May 7, 2022
Ο άλλος μεγάλος νικητής ήταν η διακοινοτική Συμμαχία, η οποία αύξησε το μερίδιο της ψήφου πρώτης προτίμησης στο 13,5%, και αποτελεί το τρίτο μεγαλύτερο κόμμα της Συνέλευσης του Στόρμοντ για πρώτη φορά.
Πρώτη πρωθυπουργός υπέρ της ένωσης με Ιρλανδία
Τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα δίνουν βάσιμες ελπίδες στο Sinn Féin να ορίσει την αναπληρώτρια αρχηγό του, Μισέλ Ο’Νιλ, ως την πρώτη πρωθυπουργό της Βόρειας Ιρλανδίας που είναι υπέρμαχος της ένωσης με την Δημοκρατία της Ιρλανδίας. Αν και η στιγμή είναι πρωτοφανής, αφού στα 101 χρόνια που υπάρχει η Βόρεια Ιρλανδία δεν έχει ξαναγίνει πρωθυπουργός που δεν ήταν ενωτιστής, το σύστημα διακυβέρνησης της χώρας προβλέπει δύο κεφαλές του εκτελεστικού της οργάνου, τον πρώτο υπουργό και τον αναπληρωτή πρώτο υπουργό, ώστε να εκπροσωπούνται και δύο κοινότητες: εκείνη υπέρ της παραμονής στο Ηνωμένο Βασίλειο και εκείνη υπέρ της ένωσης με την Ιρλανδία.
Τα δύο αξιώματα αλληλοεξαρτώνται και έχουν τις ίδιες εξουσίες, πράγμα που καθιστά την πλήρωση της θέσης του πρώτου υπουργού από το πρώτο κόμμα της Βουλής ουσιαστικά συμβολική. Η διαδικασία σχηματισμού όμως μιας κυβέρνησης αναμένεται να εμποδιστεί από τους Ενωτιστές, καθώς ο επικεφαλής τους, Τζέφρι Ντόναλντσον καλεί την κεντρική κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου και τον Μπόρις Τζόνσον να αλλάξουν το πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας, το οποίο -ισχυρίζεται ο Ντόναλντσον- υπονομεύει την ενότητα της χώρας με τη Βρετανία.
Μποϊκοτάζ του σχηματισμού κυβέρνησης
Ενώ οι Ενωτιστές σε ορισμένα κέντρα καταμέτρησης έμειναν εμφανώς έκπληκτοι από το μέγεθος της ήττας τους, υπήρχε χαρά μεταξύ των υποστηρικτών του Sinn Féin, η ηγέτιδα του οποίου, Μαίρη Λου ΜακΝτόναλντ, είπε στο TalkTV ότι πίστευε ότι ένα δημοψήφισμα για μια ενωμένη Ιρλανδία θα είναι δυνατό «μέσα σε ένα πενταετές χρονικό πλαίσιο».
Αλλά με μόλις δύο έδρες διαφορά μεταξύ του Sinn Féin και του DUP μέχρι το απόγευμα του Σαββάτου, δεν επήλθε η κατάρρευση που προέβλεπαν οι δημοσκοπήσεις. «Η αναταραχή δεν ήταν εντελώς καταστροφική για το DUP, αλλά το στέμμα έχει χαθεί», δήλωσε στο Guardian ο Τζον Τονκγ, καθηγητής πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ.
Ωστόσο, ο ηγέτης του DUP, Τζέφρι Ντόναλντσον, είπε ότι θα αρνηθεί να συμμετάσχει σε μια νέα κυβέρνηση έως ότου η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου «ασχοληθεί» με το πρωτόκολλο της συμφωνίας για το Brexit που έθεσε εμπορικά σύνορα στη Θάλασσα της Ιρλανδίας.
Κίνδυνος ακυβερνησίας
Χωρίς πρώτο υπουργό και αναπληρωτή πρώτο υπουργό, η εκτελεστική εξουσία δεν μπορεί να λειτουργήσει πλήρως, με τους υπουργούς να εμποδίζονται να χαράξουν νέα πολιτική, να υπογράψουν προϋπολογισμούς ή να εισαγάγουν τις τόσο απαραίτητες μεταρρυθμίσεις στον τομέα της υγείας.
Ανώτερες πηγές του DUP δήλωσαν ότι θα επιδιώξουν μια επείγουσα σύνοδο κορυφής με την Ντάουνινγκ Στριτ για να διατυπωθεί το μήνυμα ότι το μποϊκοτάζ τους θα μπορούσε να θέσει τη συνέλευση σε παύση μέχρι τα Χριστούγεννα. Σύμφωνα με τους νόμους που εισήχθησαν τον Φεβρουάριο με στόχο την αποτροπή μιας πλήρους κατάρρευσης της κατανομής της εξουσίας, τα κόμματα θα έχουν τέσσερις γύρους διαβουλεύσεων, διάρκειας έξι εβδομάδων ο καθένας, για να σχηματίσουν εκτελεστικό όργανο ή υπουργικό συμβούλιο.
Εάν δεν σχηματιστεί εκτελεστικό όργανο, ο γραμματέας της Βόρειας Ιρλανδίας στην βρετανική κυβέρνηση πρέπει να προκηρύξει νέες εκλογές, οι οποίες με τη σειρά τους πρέπει να διεξαχθούν εντός 12 εβδομάδων, ωθώντας τις πιθανότητες μιας πλήρως αποκεντρωμένης κυβέρνησης πίσω στον Δεκέμβριο.
