«Σας ευχαριστώ πολύ για την τηλεκάρτα που μου φέρατε. Με αυτήν θα τηλεφωνήσω στην κόρη μου που είναι 10 ετών το απόγευμα και θα της διαβάσω παραμύθι για να την καληνυχτίσω», είπε μια φυλακισμένη γυναίκα στα μέλη του Συλλόγου «Ο Ονήσιμος» κατά τη διάρκεια μιας από τις πολλές επισκέψεις που κάνουν σε καταστήματα κράτησης σε όλη την χώρα.
Οι τρόποι με τους οποίους βοηθούν τους φυλακισμένους και τις οικογένειές τους ποικίλουν. Πρώτα απ’ όλα ενισχύουν οικονομικά τους άπορους φυλακισμένους, ώστε να έχουν πρόσβαση σε αναγκαία αγαθά κατά την κράτησή τους, όπως τηλεκάρτες, φάρμακα, είδη ατομικής υγιεινής και καθαριότητας (σαμπουάν, χαρτί υγείας, ξυριστικά, σαπούνια κ.α.), ρουχισμό & υπόδηση.
Αυτήν την περίοδο πραγματοποιείται σε συνεργασία με εξειδικευμένους θεραπευτές, πρόγραμμα Μουσικοκινητικής Αγωγής στο Ψυχιατρείο Κρατουμένων Κορυδαλλού το οποίο τους απασχολεί δημιουργικά και λειτουργεί θεραπευτικά βοηθώντας έτσι να καλυφθεί μέρος του καταστροφικού λεγόμενου «νεκρού χρόνου» της φυλάκισης. Παράλληλα, λειτουργεί σχολείο εκμάθησης ελληνικής γλώσσας με εθελόντρια Φιλόλογο στο Κέντρο Αποτοξίνωσης Τοξικομανών Κρατουμένων Ελαιώνα Θηβών.
Ευκαιρία στην οποία συμμετέχουν οι θεραπευόμενοι – κρατούμενοι ως μαθητές με στόχο άλλοι να ολοκληρώσουν το Δημοτικό και άλλοι να προχωρήσουν στο Γυμνάσιο συνεχίζοντας την κατάρτιση εκεί που την είχαν αφήσει πριν την παραβατική συμπεριφορά. Επίσης, λειτουργεί πρόγραμμα εκμάθησης ηλεκτρονικών υπολογιστών με σκοπό την απόκτηση πτυχίου δεξιοτήτων στις Βασικές Ενότητες Πληροφορικής στο ΚΑΤΚ Ελαιώνα. Δηλαδή, δίνει τα εφόδια στον κρατούμενο βγαίνοντας για την προσωπική του γνωσιακή εξέλιξη και επαγγελματική του αποκατάσταση.
«Πραγματοποιούμε καθ’ όλη την διάρκεια του έτους επισκέψεις σε όλα τα Καταστήματα Κράτησης επιδιώκοντας να συναντήσουμε απόρους κρατουμένους που δεν έχουν επισκεπτήριο από κανέναν, στηρίζοντάς τους ψυχολογικά και ενημερώνοντάς τους για την δράση του Συλλόγου. Με αυτόν τον τρόπο βάζουμε ένα λιθαράκι στην ομαλότερη επανένταξή τους στην κοινωνία, αφού κάθε επικοινωνία που έχουν με τον “έξω από τα κάγκελα” κόσμο λειτουργεί υποστηρικτικά στον δύσκολο και επίπονο δρόμο του τρίπτυχου κράτηση – αποφυλάκιση – επανένταξη που -σημειωτέον- μπορεί να διαρκεί και δεκαετίες», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Ελένη Κατηφόρη – Μπουρμπαχάκη, ιδρυτικό μέλος του Συλλόγου «Ο Ονήσιμος».
Η βοήθεια του Συλλόγου επεκτείνεται και στις οικογένειες των κρατούμενων. Όπως λέει η κ. Κατηφόρη, «στις οικογένειες κρατουμένων συμπαραστεκόμαστε με οικονομική ενίσχυση σε ενοίκια και συμβολή σε λογαριασμούς ρεύματος – νερού, σε εισιτήρια μετάβασης στον τόπο καταγωγής, διδάκτρων, με προσφορά τροφίμων – καθαριστικών. Σε αποφυλακισμένους και στις οικογένειές τους προσφέρουμε τις λεγόμενες “πρώτες βοήθειες”:
Βοηθάμε στην έκδοση αστυνομικής ταυτότητας, στην τακτοποίηση λογιστικών εκκρεμοτήτων, διότι όταν ένας άνθρωπος κρατείται επί σειρά ετών παρουσιάζονται πολλές λογιστικές εκκρεμότητες που πρέπει να επιλυθούν για να μπορέσει να επανασυνδεθεί με την κοινωνία. Παρέχουμε προσωρινή φιλοξενία σε συνεργαζόμενα ξενοδοχεία εωσότου βρει ο αποφυλακισμένος μια περισσότερο μόνιμη στέγη. Ενισχύουμε τον αποφυλακισμένο, τον κρατούμενο και το οικογενειακό τους περιβάλλον παρέχοντάς του ψυχολογική υποστήριξη, νομική στήριξη σε τρέχοντα δικαστικά του ζητήματα και συμβουλευτική για την εύρεση εργασίας. Από τον Ιανουάριο του 2020 ξεκινήσαμε και συνεχίζουμε έως και σήμερα το πρόγραμμα “Υιοθέτησε έναν άστεγο” με το οποίο δίνουμε την δυνατότητα σε άστεγους αποφυλακισμένους να έχουν πρόσβαση σε καφέ/χυμό και σάντουιτς σε συνεργασία με κυλικείο στο κέντρο της Αθήνας ώστε -μέχρι την πολύωρη αναμονή σε συσσίτια- να έχουν κάτι να φάνε. Το πρόγραμμα αυτό μπορεί να το υποστηρίξει όποιος το επιθυμεί με μόλις 2 ευρώ την ημέρα».
Σημαντικό είναι και το έργο των εθελοντών του Συλλόγου που βοηθούν με πολλούς τρόπους: Συμμετέχοντας στις επισκέψεις στις φυλακές, με διανομή του εντύπου Φίλοι Φυλακισμένων, παρέχοντας βοήθεια σε μεταφορές και μετακινήσεις τροφίμων και ειδών υγιεινής, με την διάδοσή των δραστηριοτήτων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με την ταξινόμηση των ρούχων, αλλά και με διοικητική υποστήριξη σε αρχειοθέτηση και εργασίες γραφείου.
Αυτή τη στιγμή ο Σύλλογος βοηθά 660 οικογένειες, λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Κατηφόρη: «660 οικογένειες μας προσέγγισαν στον Σύλλογο για βοήθεια το 2021. Το νούμερο των απόρων κρατουμένων που ενισχύουμε, εκτός δηλαδή των 660, είναι πολυάριθμο και δεν είναι καταγεγραμμένο γιατί συνεχώς μεταβάλλεται βάσει του πληθυσμού των φυλακών. Εμείς ενισχύουμε τα Φιλόπτωχα Ταμεία των Φυλακών και η Κοινωνική Υπηρεσία κάνει τη οικονομική διανομή στους άπορους» και προσθέτει: «Η πλειοψηφία των κρατουμένων έχει παιδιά όλων των ηλικιών. Ο κρατούμενος πληρώνει το τίμημα των πράξεών του σε κάποια φυλακή, όμως η οικογένεια που μένει πίσω είναι μόνη, αβοήθητη και στιγματισμένη. Ας βοηθήσουμε όπως και όσο μπορούμε».
Η εύρεση εργασίας μετά την αποφυλάκιση είναι συνήθως δύσκολη υπόθεση και ο «Ονήσιμος» προσπαθεί να βοηθήσει και σε αυτό το κομμάτι. Το βασικότερο πρόβλημα αναφέρει η κ. Κατηφόρη είναι το στίγμα.
«Έχουμε προαποφασίσει ως κοινωνία ότι αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να ζουν στο περιθώριο. Θα πρέπει να υπάρχει η δεύτερη ευκαιρία. Υπάρχουν αποφυλακισμένοι γεμάτη όρεξη να εργασθούν. Υπάρχουν και κάποιοι άλλοι που έχουν ανάγκη από ένα κίνητρο. Δηλαδή χρειάζονται ένα πρώτο σπρώξιμο, μια ώθηση. Υπάρχουν περιπτώσεις που χρειάζονταν ανανέωση επαγγελματικής αδείας, είχαν βρει και απασχόληση, αλλά δεν είχαν τα χρήματα να προβούν στην ανανέωση. Εκεί είναι που έρχεται ο “Ονήσιμος” να λειτουργήσει επικουρικά και να καλύψει αυτό το οικονομικό κενό. Υπάρχουν περιπτώσεις που ο αποφυλακισμένος βρίσκει δουλειά, έχει αποδοχές 800 ευρώ, όμως η αποφυλάκισή του απαιτεί ως προϋπόθεση την καταβολή δοσοποίησης ποσού 800 ευρώ στην εφορία, ίδιου με τον μισθό του δηλαδή! Εάν δεν καταβάλει αυτό το ποσό μηνιαίως, μοιραία θα ξαναβρεθεί πίσω από τα κάγκελα.
Και πάλι εκεί, με την βοήθεια των φίλων και συνδρομητών του συλλόγου, που από το υστέρημά τους προσφέρουν, προσπαθούμε να ενισχύσουμε ώστε να επιλυθεί αυτό το οικονομικό αδιέξοδο. Ας μην ξεχνάμε ότι είναι πολύ δύσκολο από εκεί που κάποιος βρίσκεται 24/7 μέσα σε ένα δωματιάκι 1×1 κοιτώντας ένα ταβάνι, να ξυπνήσει ένα πρωί, να πλυθεί, να ετοιμαστεί και να βγει στον εργασιακό στίβο 8-12 ώρες την ημέρα επί 5- 6 ημέρες εβδομαδιαίως. Είναι η απόσταση που πρέπει να διανύσουν ειδικά εκείνοι που έχουν κρατηθεί επί σειρά ετών πολύ μεγάλη και ανηφορική. Το ιδανικό είναι οι ανοιχτές, αγροτικές φυλακές, όπου θα μπορούν οι φυλακισμένοι να εργάζονται όλοι σε ένα πόστο έστω και λίγες ώρες μέσα στην ημέρα, μαθαίνοντας να καλλιεργούν τη γη ή μαθαίνοντας μια τέχνη χρήσιμη που θα λειτουργήσει και στη συνέχεια ως προϋπηρεσία. Νιώθοντας οι ίδιοι χρήσιμοι και ότι προσφέρουν στο κοινωνικό σύνολο.
Η προσφορά τους έχει καρπούς και αποτελέσματα. Κοινωφελής εργασία, περισσότερα σχολεία στις φυλακές, ώστε να υπάρχει δυνατότητα συμμετοχής από περισσότερα άτομα. Όταν σε μια φυλακή 800 ανθρώπων μπορούν μόνο οι 40 να πάνε στο σχολείο, τότε καταλαβαίνουμε εκεί ότι υπάρχει η ανάγκη διεύρυνσης της ευκαιρίας αυτής, γιατί είναι μεγάλος ο πληθυσμός ο οποίος περνά το χρόνο του στην απραξία. Διότι έτσι ούτε σωφρονίζεται, ούτε επανεντάσσεται», τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Κατηφόρη.
Αναφέρεται ακόμα και στο ηλικιακό θέμα, καθώς αν κάποιος αποφυλακιστεί στα 65 του, είναι ιδιαίτερα δύσκολο να βρει εργασία, ειδικά αν έχει μείνει πολλά χρόνια στη φυλακή. Τονίζει ακόμα ότι θα πρέπει η Πολιτεία σε συνεργασία με αρμόδιους φορείς να μπορούν να προσφέρει κάποιες εναλλακτικές λύσεις.
Τέλος, ο Σύλλογος κάνει έκκληση προς τα τμήματα κοινωνικής ευθύνης των εταιρειών, αλλά και προς όλους τους ιδιώτες να βοηθήσουν όπως μπορούν, είτε με χρηματική δωρεά, είτε με δωρεά σε είδη απαραίτητα για κρατουμένους και αποφυλακισμένους όπως: γάλα, όσπρια, ζυμαρικά, κονσέρβες, ελαιόλαδο, ζάχαρη, καφέ, μπισκότα, βρεφικές πάνες, τηλεκάρτες, ξυριστικά, χαρτί υγείας, σαμπουάν, σαπούνια, απορρυπαντικά, πετσέτες, ανδρικά σορτς, ανδρικά Τ-shirts, σαγιονάρες Νο42 και άνω, καινούργιες κάλτσες, αθλητικά παπούτσια.
Για περισσότερες πληροφορίες:
Σύλλογος Συμπαραστάσεως Κρατουμένων «Ο Ονήσιμος», Ασκληπιού 60Α & Σεργίου Πατριάρχου 8, 11471 Αθήνα. τηλ. 2103622017 & 2103630865.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ