Ειρήνη Σουγανίδου: Το σινεμά ποτέ δεν πεθαίνει

Ειρήνη Σουγανίδου: Το σινεμά ποτέ  δεν πεθαίνει

Η διευθύνουσα σύμβουλος της Feelgood Entertainment γράφει στο αφιέρωμα του Docville ότι αν και τα στοιχεία για την εγχώρια διανομή ταινιών το 2020 είναι απογοητευτικά, το μέλλον δεν είναι τόσο σκοτεινό.

Σε πρόσφατη µελέτη που δηµοσιεύτηκε τον ∆εκέµβριο για το πώς κινήθηκαν οι διάφοροι κλάδοι µέσα στην πανδηµία ο µεγάλος χαµένος ήταν ο κινηµατογράφος µε πτώση 100% και ακολουθούσαν τα θέατρα µε 97% (λόγω κάποιων θεατρικών παραστάσεων που έγιναν online).

To 2020 η κινηµατογραφική αγορά στην Ελλάδα έκοψε µόλις 3.152.000 εισιτήρια (και από αυτά τα 2.500.000 τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο, δηλαδή πριν από το µεγάλο ξέσπασµα της πανδηµίας), έναντι 9.566.000 το 2019. Το 2019 προβλήθηκαν 293 ταινίες, ενώ το 2020 βρήκαν τον δρόµο τους για τις αίθουσες 154 ταινίες και από αυτές οι 120 ήταν ανεξάρτητες και ελληνικές, µια και η προβολή των περισσότερων ταινιών από τα στούντιο του Χόλιγουντ µετακινήθηκε για το 2021 ή βγήκαν οι ταινίες απευθείας σε ψηφιακές πλατφόρµες.

Από τις 365 ηµέρες του χρόνου οι κινηµατογράφοι έµειναν ανοιχτοί µόλις 66 ηµέρες, 144 ηµέρες παρέµειναν κλειστοί και 155 ηµέρες υπολειτούργησαν µε διάφορα περιοριστικά µέτρα και τοπικά lockdowns.

Για το 2021 µια αισιόδοξη πρόβλεψη θα ήταν ότι η κινηµατογραφική αγορά θα καταφέρει να κάνει τα µισά από τα συνήθη εισιτήριά της και ίσως φτάσει τα 5.000.000 εισιτήρια, αν οι επιδηµιολογικοί δείκτες επιτρέψουν την επαναλειτουργία των κινηµατογράφων από τον Μάρτιο, έστω και µε περιοριστικά µέτρα.

Τα παραπάνω ζοφερά νούµερα σίγουρα καταδεικνύουν το µεγάλο πρόβληµα που καλούνται να αντιµετωπίσουν οι κινηµατογραφικές αίθουσες και οι κινηµατογραφικοί διανοµείς, οι οποίοι χρειάζονται άµεσα σηµαντική οικονοµική στήριξη από το κράτος προκειµένου να παραµείνουν ζωντανοί µέχρι τη σταδιακή επάνοδο στη νέα κανονικότητα.

∆εν προδιαγράφουν όµως απαραίτητα και ένα ζοφερό µέλλον για τον κλάδο του κινηµατογράφου γενικότερα. Ο κινηµατογράφος είναι ανθεκτικός στις κρίσεις και έχει αποδείξει διαχρονικά ότι δεν πεθαίνει επειδή γεννιούνται εναλλακτικές µορφές κατανάλωσης του περιεχοµένου. Και στο παρελθόν αρκετοί είχαν προβλέψει ότι θα έπεφταν τίτλοι τέλους στους κινηµατογράφους πρώτα λόγω της ιδιωτικής τηλεόρασης, αργότερα εξαιτίας της οικιακής ψυχαγωγίας µέσω της βιντεοκασέτας και των DVDs και τώρα λόγω των ψηφιακών πλατφορµών, αλλά αυτό δεν συνέβη ούτε θα συµβεί, κατά τη γνώµη µου.

Η µεγάλη οθόνη προσφέρει ταυτόχρονα µια µοναδική αίσθηση αποµόνωσης και κοινωνικότητας, η οποία δεν πρόκειται να υποκατασταθεί από άλλο µέσο. Η µυσταγωγία της σκοτεινής αίθουσας, η αφοσίωση του θεατή στη µεγάλη οθόνη χωρίς «οικιακές παρεµβολές» είναι εµπειρίες που καµία τεχνολογική εξέλιξη δεν θα µπορέσει να υποκαταστήσει.

Μπορεί να βρισκόµαστε σε φάση µετάβασης, αλλά ο φυσικός χώρος µιας ταινίας ήταν, είναι και θα παραµείνει η κινηµατογραφική αίθουσα. Σίγουρα βρισκόµαστε σε διαδικασία µετασχηµατισµού και τα δεδοµένα όπως τα γνωρίζαµε µέχρι σήµερα αλλάζουν µε γοργούς ρυθµούς. Η πανδηµία επιτάχυνε τη διείσδυση των πλατφορµών στα σπίτια και πλέον σχεδόν όλοι καταναλώνουν ταινίες και σειρές από την ασφάλεια του καναπέ τους. Αυτή η ψηφιακή υπερκατανάλωση είναι απολύτως δικαιολογηµένη µε δεδοµένη και τη συνθήκη του υποχρεωτικού εγκλεισµού στα σπίτια και το lockdown της αγοράς και των κινηµατογράφων.

Κάποια στούντιο αποφάσισαν για το 2021 να προβάλουν ταυτόχρονα στους κινηµατογράφους και στις ψηφιακές πλατφόρµες τις ταινίες τους. Η εκτίµησή µου είναι πως το παραπάνω µοντέλο θα αποτελέσει την εξαίρεση και όχι τον κανόνα, αφενός γιατί το κόστος παραγωγής των ταινιών είναι τέτοιο που δεν µπορεί να αποσβεστεί µόνο από την ψηφιακή προβολή, αφετέρου γιατί ανέκαθεν ο κινηµατογράφος αποτελούσε τη λοκοµοτίβα στη σειρά «εκµετάλλευσης» ενός οπτικοακουστικού έργου, κάνοντάς το γνωστό και ανοίγοντας έτσι τον δρόµο για τα υπόλοιπα συµπληρωµατικά κανάλια διανοµής.

Οφείλουµε να παραδεχτούµε ότι η πρωτόγνωρη συνθήκη που καλούµαστε να αντιµετωπίσουµε δεν είναι αγώνας ταχύτητας αλλά µαραθώνιος και δεν είµαστε σε θέση ακόµη να εκτιµήσουµε µε ακρίβεια τις συνέπειες που θα επιφέρει στο µοντέλο διανοµής µακροπρόθεσµα.

Το σίγουρο είναι ότι πρέπει να είµαστε ευέλικτοι, να αγκαλιάσουµε τις αλλαγές και µε µέτρο, ψυχραιµία και δηµιουργικότητα να βρούµε τα νέα σηµεία ισορροπίας της κινηµατογραφικής αγοράς.

Το 2021 πάντως προβλέπεται να είναι µια σπουδαία κινηµατογραφική χρονιά, µε εξαιρετικές ταινίες να έχουν πάρει σειρά για τις κινηµατογραφικές αίθουσες µόλις αυτές ανοίξουν.

Documento Newsletter