«Η ιστορία επαναλαμβάνεται την πρώτη φορά σαν τραγωδία και τη δεύτερη σαν φάρσα», έγραψε ο Καρλ Μαρξ. Στις 11/9/2021 θα αποχωρήσουν και τα τελευταία αμερικανικά στρατεύματα από το Αφγανιστάν.
Είκοσι χρόνια μετά την 11 Σεπτεμβρίου του 2001, μέρα μέγιστου συμβολισμού για τους Αμερικανούς, ο Μπάιντεν δίνει τέλος στους ατέρμονους πολέμους (forever wars) των ΗΠΑ, παρά τις αντιστάσεις από το «στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα».
Το ερώτημα όμως που πλανιέται είναι: μετά την αποχώρηση τι;
Οι Αμερικανοί εισβάλλοντας στο Αφγανιστάν είχαν χοντρικά τρεις στόχους. 1) την καταστροφή της Αλ-Κάιντα, 2) την εξώθηση των Ταλιμπάν από την εξουσία και 3) την δημιουργία συνθηκών για την ύπαρξη βιώσιμης δημοκρατίας (nationbuilding). Εντούτοις, κανείς από τους παραπάνω στόχους δεν επετεύχθη. Απολογισμός της προσπάθειας: 2.312 νεκροί και 20.320 τραυματίες Αμερικανοί πολίτες.
Το Αφγανιστάν βρίσκεται ενώπιον μίας πλημμυρίδας από Ταλιμπάν οι οποίοι περιμένουν την άμπωτη των Αμερικανών καθώς και το πέρας του χειμώνα του ’21-’22 ώστε να εξαπολύσουν την μεγάλη επίθεση τους, ήδη βλέπουμε δείγματα γραφής αφού κατελήφθη μία πόλη στον Βορρά της χώρας.
Το σκηνικό που στήνεται μοιάζει με εκπληκτικό τρόπο με αυτό του Βιετνάμ το 1975 (άνοιξη έπεσε και η Σαϊγκόν…), όπου λίγο καιρό έπειτα από την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων η νοτιοβιετναμέζικη πρωτεύουσα Σαϊγκόν κατελήφθη από τους κομμουνιστές.
Ο πρόεδρος του Αφγανιστάν Ασράφ Γκάνι σε άρθρο του στο Foreign Affairs υποσχέθηκε ότι θα μοιραστεί την εξουσία με τους Ταλιμπάν, σε περίπτωση που οι τελευταίοι καταθέσουν τα όπλα και κάτσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Πρόκειται μία κίνηση απελπισίας και διπλωματικού ελιγμού, ο οποίος λίγη σημασία έχει αφότου ο αφγανικός στρατός δεν μπόρεσε, δεν μπορεί και δε θα μπορέσει να παράξει στρατιωτικό αποτέλεσμα, το οποίο θα μπορέσει να μετουσιωθεί σε πολιτική νίκη ή έστω έναν συμβιβασμό.
Οι Ταλιμπάν νίκησαν διότι δεν ηττήθηκαν. Πλέον, προετοιμάζονται για τη στρατηγική διείσδυση τους σε μεγάλα αστικά κέντρα όπως η Κανταχάρ και η Καμπούλ και τίποτα δεν μοιάζει να μπορεί να τους σταματήσει.