Ολοένα και πυκνότερα είναι τα δημοσιεύματα και οι φωνές που θέλουν την Αρμενία και την Τουρκία να επιχειρούν μια ιστορική επαναπροσέγγιση.
Καθώς ο πόλεμος στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ το φθινόπωρο του 2020 έβαινε προς το τέλος του κανείς δεν φανταζόταν πως οι δύο χώρες συζητούν με σοβαρούς όρους μία κανονικοποίηση των σχέσεων τους.
Το πιο πιθανό σενάριο ήταν η δημιουργία ενός κλίματος ρεβάνς στην Αρμενία όμοιο με εκείνο που βίωσε η Γαλλία στον απόηχο της πανωλεθρίας του γαλλοπρωσικού πολέμου το 1870-71.
Οι δύο λαοί έχουν μια ιστορία που διέπεται από εχθρότητα που έχει επισφραγιστεί με το αίμα, όμως η γεωγραφία και ο δυσμενής συσχετισμός δύναμης αναγκάζει τους Αρμένιους να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων παρά τις αντιδράσεις.
Ειδικότερα, οι Αρμένιοι νιώθουν εγκλωβισμένοι ανάμεσα σε τρεις εχθρικές χώρες (Γεωργία, Τουρκία, Αζερμπαϊτζάν), και δίχως πρόσβαση στη θάλασσα οι πιθανότητες επιβίωσης του νεόκοπου αρμενικού κράτους είναι οριακές.
Έτσι με την ενσωμάτωση των περιοχών του Ναγκόρνο-Καραμπάχ από το Αζερμπαϊτζάν το θεμελιώδης πρόβλημα ανάμεσα στο τρίγωνο Ερεβάν-Άγκυρας-Μπακού λύνεται και ανοίγει ο δρόμος για την οριστική κανονικοποίηση των σχέσεων ανάμεσα στα τρία κράτη.
Προφανώς μεγάλα «αγκάθια» παραμένουν όπως η γενοκτονία των Αρμενίων και η επόμενη μέρα για το αρμενικό de facto κράτος του Αρτσάχ στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ όμως η ανάγκη για οικονομική μεγέθυνση, στρατιωτική ύφεση και πρόσβαση στη θάλασσα οδηγούν τους Αρμένιους σε μια επαναπροσέγγιση με τη Τουρκία και το Αζερμπαϊτζάν παρά τη διαφωνία της αρμενικής διασποράς.
Σε κάθε περίπτωση ο αρμένιος πρόεδρος Νικόλ Πασινιάν θα αντιμετωπίσει ισχυρή αντιπολίτευση στο εσωτερικό του από τους εθνικιστές και τις διάφορες παραστρατιωτικές οργανώσεις τους όσο εντείνονται οι προσπάθειες του για μια οριστική διευθέτηση στον Καύκασο.
Εντούτοις, η όποια σχέση προκύψει ανάμεσα σε Αρμενία και Τουρκία θα είναι εκ θεμελίων ανισοβαρής και ο κίνδυνος της «φινλανδοποίησης» πάντοτε θα ελλοχεύει.
