Η μετατροπή του σε ΝΠΔΔ έγινε χωρίς καμία προετοιμασία ή μελέτη και με έναν πρόεδρο που κάνει ρατσιστικές δηλώσεις.
Η εφαρμογή του νόμου της μετατροπής των πέντε εμβληματικών δημόσιων μουσείων σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου (ΝΠΔΔ) φέρνει στην επιφάνεια μεγάλα αδιέξοδα και οδηγεί σε χαοτικές καταστάσεις. Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου (ένα από τα πέντε μουσεία που εμπίπτουν στον ν. 5021/2023 μαζί με το Εθνικό Αρχαιολογικό, το Βυζαντινό και Χριστιανικό, το Αρχαιολογικό Θεσσαλονίκης και το Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης), πέρα από τα διοικητικά αδιέξοδα και τη γενικότερη εικόνα ξεχαρβαλώματος που παρουσιάζει, είχε την ατυχία να πρωταγωνιστήσει στα ΜΜΕ για εντελώς λάθος λόγους. Για τις απαράδεκτες ρατσιστικές δηλώσεις πριν από λίγο καιρό του προέδρου τού νέου ΔΣ του μουσείου Ιωακείμ Γρυσπολάκη, ο οποίος υπερασπίστηκε δημόσια τους αυτόκλητους «Ράμπο» του Εβρου οι οποίοι… συνέλαβαν μετανάστες και τους κατηγόρησαν σαν εμπρηστές.
Ντροπιαστικές δηλώσεις που όχι μόνο δεν συνάδουν με τη θέση του ως επικεφαλής ενός από τα σημαντικότερα μουσεία της Ευρώπης και του κόσμου, αλλά θα έπρεπε να τον είχαν θέσει αυτομάτως εκτός διοίκησης αν δεν ήταν εκλεκτός της ηγεσίας του ΥΠΠΟ και της κυβέρνησης.
«Απόλυτο ξεχαρβάλωμα»
Συνομιλήσαμε με εργαζόμενους στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου για τα προβλήματα της μετατροπής του μουσείου σε ΝΠΔΔ, τα οποία βιώνουν καθημερινά. Για ευνόητους λόγους επιθυμούν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους. Και τα συμπεράσματα που αντλήσαμε από τη συνομιλία μας είναι άκρως αποθαρρυντικά.
«Δεν περιμέναμε το απόλυτο ξεχαρβάλωμα που η εφαρμογή τού νόμου έφερε στη διοίκηση του μουσείου. Αιτία γι’ αυτό είναι η παντελής έλλειψη προετοιμασίας και η απουσία οποιασδήποτε οικονομοτεχνικής μελέτης πριν από τη μετάβαση στο νέο καθεστώς. Ενδεικτικό παράδειγμα είναι η έλλειψη ηλεκτρονικού πρωτοκόλλου και το πρόβλημα της υποχρηματοδότησης, όπως και η δικαιολογία ότι όλα θα μπουν σε σειρά αφού γίνει η σύσταση του νέου οργανισμού» μας είπε αρχαιολόγος που εργάζεται επί σειρά ετών στο μουσείο.
Απαραίτητη προϋπόθεση για τη σύσταση του νέου οργανισμού του μουσείου είναι η ολοκλήρωση της πράξης παράδοσης – παραλαβής όλων των αρχαίων αντικειμένων που βρίσκονται στις εκθέσεις και τις αποθήκες, αλλά και της κινητής περιουσίας του μουσείου, όπως οι υπολογιστές, τα έπιπλα κ.λπ. «Για το εγχείρημα αυτό θα απαιτούνταν όλοι οι εργαζόμενοι να δουλεύουν νυχθημερόν για τα επόμενα πέντε χρόνια με κλειστό το μουσείο» μας εξήγησε έτερο μέλος του προσωπικού. Αντί για την ανεφάρμοστη αυτή λύση, προτιμήθηκε η διαδικασία να γίνει με συνοπτικές διαδικασίες, «δηλαδή εντελώς χονδροειδώς, τόσες κούτες από την τάδε ανασκαφή, τόσες από την άλλη».
«Εγινε εντελώς πρόχειρα»
Την ίδια εικόνα διάλυσης μάς έδωσε και η πρόεδρος του τοπικού παραρτήματος Κρήτης του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων Μαρία Μαρή, εργαζόμενη στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου: «Η μετατροπή των μουσείων σε ΝΠΔΔ έγινε εντελώς πρόχειρα, με αποτέλεσμα να μην έχουν δικό τους προϋπολογισμό και έγινε τροπολογία ώστε να τρέξει ο προϋπολογισμός του υπουργείου». Μέχρι όμως να ομαλοποιηθεί η διαδικασία προφανώς υπήρχαν κενά. Σύμφωνα με εργαζόμενους του μουσείου: «Ο κλιματισμός υπολειτουργούσε το καλοκαίρι μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου, με αποτέλεσμα να παρατηρηθούν λιποθυμίες επισκεπτών», με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την εικόνα της χώρας διεθνώς. Ενώ «όταν το μουσείο πλημμύρισε από λύματα, επίσης το καλοκαίρι, επικράτησε ο απόλυτος πανικός μέχρι να βρεθούν τα χρήματα για να τοποθετηθούν δύο αντλίες» συμπληρώνουν. Ακόμη, σύμφωνα με τους εργαζόμενους, σε ημερίδα που έγινε για τη μινωική γραφή στα τέλη του Σεπτέμβρη το μουσείο δεν είχε χρήματα να πληρώσει ούτε για το απλούστερο κέτερινγκ με καφέ και βουτήματα. Τα χρήματα τα έδωσε μια Ιταλίδα αρχαιολόγος που είχε έρθει για να μιλήσει…
«Αν ο πρόεδρος του ΔΣ έδειχνε την ίδια ζέση για τα θέματα του μουσείου με αυτήν που δείχνει κάνοντας ρατσιστικές δηλώσεις ή δηλώσεις εκφοβισμού προς τους εργαζόμενους περί μετακίνησής τους» μας είπε η κ. Μαρή, «ίσως κάποια από τα προβλήματα να είχαν αντιμετωπιστεί».
