Η Βία στον μύθο του Ευριπίδη συναντά το, κατά Μαργαρίτα Λυμπεράκη, αίσθημα της Απώλειας.
Πέντε ηθοποιοί σαν ακροβάτες πάνω σε ένα υποτιθέμενο ανάκτορο από χαρτί, που κινδυνεύει από στιγμή σε στιγμή να γίνει κομμάτια. Θα μπορούσε να ήταν μια ακόμη διαφορετική ανάγνωση των ευριπίδειων «Βακχών» αν στο επίκεντρο βρισκόταν ο Διόνυσος και όχι ο Πενθέας, ο φορέας του Πένθους. Αν οι ήρωες επέμεναν επίσης στη βία σαν αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας του ανθρώπου, κατά πώς τό’ θελε ο ποιητής, και όχι στη διαδικασία του πένθους με τα γνωστά στάδια του, έτσι δηλαδή όπως το περιέγραψε με τον τρόπο της η Μαργαρίτα Λυμπεράκη. Διότι μ’ αυτά τα δύο κείμενα, ένα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας κι άλλο ένα της σύγχρονης λογοτεχνίας, συντέθηκε ο κορμός του έργου «Σπαραγμός/ μια αφήγηση για το…».
Δύσκολο εγχείρημα, σχεδόν αντιθεατρικό με τη συμβατική αντίληψη περί θεατρικής ψυχαγωγικής τέχνης. Κι όμως, αυτό είναι άποψη, είναι αισθητική πρόταση, είναι ιδέα. Μια ιδέα που ο ηθοποιός Νίκος Μάνεσης στο σκηνοθετικό του ντεμπούτο έφερε άψογα εις πέρας. Είχε και καλό έμψυχο υλικό εκτός από τη σκηνοθετική του πρόταση. Εν προκειμένω, τους πέντε νέους ηθοποιούς του (Κωνσταντίνος Σιώζος, Αλέκος Γιαγκούσης, Κρίνα Δαλακλή, Μαρίνα Παπούλια, Δημήτρης Κακαρόντζας) συν την Αλίκη Αλεξανδράκη ως Κορυφαία που χάρισε τη φωνή της. Είχε και μια ομάδα εθελοντών βοηθητικών ηθοποιών που έμπαινε σε δύο σημεία της παράστασης ως άλλος Χορός τραγουδώντας ψιθυριστά το «Άσ’τα τα μαλλάκια σου», τραγούδι – σήμα κατατεθέν μιας άλλης εποχής που εντείνει την αίσθηση του Πένθους και της Απώλειας όχι μόνο στις ζωές των ηρώων του έργου, αλλά και σ’ αυτές των θεατών. Όλοι έχουμε/ είχαμε μία Μάνα ή μία Γιαγιά που τραγουδούσαν «Άσ’ τα τα μαλλάκια σου» κάποτε..
Υπήρχαν σημεία που ο Μάνεσης έφτιαξε εικόνες πλαστικότητας και εικαστικής ομορφιάς, σαν αυτή με τον ηθοποιό σκεπασμένο από τα χάρτινα κουρέλια και τα δεκάδες μέτρα από σελοτέιπ να παραπαίει πάνω στη σκάλα προς τον νυχτερινό ουρανό. Κανονικός άθλος για τις αντοχές κάθε ηθοποιού στην ίδια θέση. Κι από κάτω, σιγή, η απόλυτη σιγή. Είχα καιρό να παρακολουθήσω ερμηνεία σε θεατρικό κείμενο με κομμένη την ανάσα κυριολεκτικά. Ανάμικτα συναισθήματα υπό τους ήχους της μουσικής του Χάρη Νείλα κι ένα ρωσικό ή πολωνικό τραγούδι στο τέλος (να ήταν η Anna German η ερμηνεύτρια;), απ’ αυτά που αγαπούσε ο Παζολίνι για τα σάουντρακ των ταινιών του. Ο εξωτερικός χώρος του θεάτρου ΠΛΥΦΑ ήταν κατάμεστος χθες βράδυ. Είδα ανθρώπους όλων των ηλικιών να αποχωρούν μ’ ένα αίσθημα πληρότητας και ευεξίας ύστερα από ένα θέαμα που δεν θα το έλεγες και ό,τι πιο «εύκολο» για το μέσο θεατρόφιλο κοινό. Όπως ήδη είπαμε, όμως, καθετί καλό σπάει το φράγμα, ακόμη κι αν δεν παίζει με όρους «εμπορικότητας», ηθοποιούς γνωστούς από την τηλεόραση, λόγου χάριν, όπως συμβαίνει τα τελευταία χρόνια μέχρι και στην Επίδαυρο. Διόλου τυχαίο που αυτός ο «Σπαραγμός» σημείωσε μεγάλη καλλιτεχνική επιτυχία όπου κι αν παρουσιάστηκε το περασμένο καλοκαίρι.
Προλαβαίνετε ακόμη να περάσετε από το ΠΛΥΦΑ για δύο τελευταίες παραστάσεις: Σήμερα, Πέμπτη 26/09, και ακόμη μία την Κυριακή 29/09.
