Είδαμε την παράσταση «Κνοκ ή ο θρίαμβος της ιατρικής»

Το έργο του Ζυλ Ρομαίν ανεβαίνει στο Θέατρο Τέχνης σε σκηνοθεσία Αργυρώς Χιώτη.

Το 1923 ο Ζυλ Ρομαίν γράφει την πολιτική σάτιρα «Κνοκ ή ο θρίαμβος της ιατρικής». Ένα θεατρικό έργο σε τρεις πράξεις που πραγματεύεται τη χειραγώγηση των κατοίκων μιας γαλλικής κωμόπολης από έναν φιλόδοξο, αδίστακτο γιατρό. Πρόσταγμα του μακιαβελικού ήρωα είναι το «Κάθε υγιής άνθρωπος είναι ένας ασθενής που δεν το γνωρίζει». Τα κίνητρα του γιατρού Κνοκ, όπως είναι το όνομά του, δεν περιορίζονται μόνο στο κέρδος αλλά στο να δημιουργήσει εξαρτώμενους ανθρώπους.

Διαβάστε επίσης: Κριτική θεάτρου: «Σκηνές από ένα γάμο»

Στην προσπάθεια του αυτή επινοεί φανταστικά συμπτώματα και ασθένειες που στην ουσία υποδηλώνουν τον άνθρωπο σε ένα διαρκές αλισβερίσι όπου η λογική δίνει τη θέση της στην παράνοια. Όλοι είμαστε άρρωστοι και αυτό είναι που δίνει νόημα στη ζωή μας. Σύμμαχός του σε αυτόν τον παραλογισμό είναι οι θεσμικοί κάτοικοι της γαλλικής επαρχίας, όπως ο δάσκαλος και η φαρμακοποιός που εξυπηρετώντας προσωπικά τους κίνητρα βρίσκουν τον δικό τους δρόμο προς την εξαπάτηση. Στο τέλος όλοι οι κάτοικοι, ακόμα και οι πιο δύσπιστοι, μετατρέπονται σε ασθενείς απόλυτα εξαρτημένοι από τον γιατρό Κνοκ.

Διαβάστε επίσης: Είδαμε την παράσταση «New Order»- Ένα έργο επιβίωσης

Ο Ζυλ Ρομαίν στο έργο «Κνοκ ή ο θρίαμβος της Ιατρικής» μέσα από ευτράπελα και φαρσικά επεισόδια στηλιτεύει τη Γαλλία της δεκαετίας του ’20 περιγράφοντας τις συνέπειες που μπορούν να προκύψουν στη συλλογική αντίληψη από την προπαγάνδα της εξουσίας. Από το «σκέφτομαι άρα υπάρχω», περάσαμε στο «ψωνίζω άρα υπάρχω» για να καταλήξουμε στο «είμαι άρρωστος, άρα υπάρχω» καταλύοντας κάθε ίχνος ελεύθερης σκέψης και συνείδησης.

Διαβάστε επίσης: Κριτική θεάτρου: «Η μητέρα του σκύλου»

Το έργο

Η νέα Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Εθνικού Θεάτρου, σκηνοθέτρια, Αργυρώ Χιώτη, πιστή στον θεατρικό της κώδικα και χρησιμοποιώντας ελάχιστα σκηνικά μέσα παντρεύει τη μουσική και τον χορό με τον λόγο καταφέρνοντας να κάνει σύγχρονο ένα έργο που γράφτηκε στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Σε αυτό το δραματουργικό άλμα το κείμενο δεν χάνει ούγια από τον πυρήνα του. Η μετάβαση του στο σήμερα γίνεται αβίαστα έχοντας υπαινιγμούς στην πρόσφατη υγειονομική κρίση που ταλαιπώρησε τον κόσμο όχι μόνο εξαιτίας του ίδιου του ιού αλλά και της υστερίας που ακολούθησε με την ιατρική κοινότητα να εργαλειοποιείται σε ένα πολιτικό εμπαιγμό που κατάφερε να τρομοκρατήσει και στη συνέχεια να παροπλίσει κάθε λογική φωνή.

Διαβάστε επίσης: Η Σιμόν ντε Μποβουάρ για τις γυναίκες

Οι σκηνές στην παράσταση εναλλάσσονται θυμίζοντας κινηματογραφικά καρέ. Ένα σκηνικό παιχνίδισμα με ποπ διάθεση που μέσα του ενσωματώνει σωματικούς, λεκτικούς και κινησιολογικούς κώδικες φέρνοντας στη σκηνή της Φρυνίχου του Θεάτρου Τέχνης ένα θέατρο πιο ολιστικό.

Διαβάστε επίσης: Κριτική θεάτρου: «Linda» της Ελένης Σκότη

Η μετάφραση και προσαρμογή του κειμένου από τον Έκτορα Λυγίζο συνομιλεί απόλυτα με τη σκηνοθεσία της Χιώτη που βρίσκεται συνεχώς σε έναν ευφυέστατο παλμικό παροξυσμό. Υπέροχο το φλούο σκηνικό του Χαράλαμπου Χιώτη με τις πολυμορφικές πορτοκαλί σιλικόνες και τα μουσικά όργανα να πρωταγωνιστούν πάνω στην πρωτότυπη μουσική που συνέθεσε για το έργο ο Γιαν Βαν Αγγελόπουλος.

Οι ερμηνείες

Επί ογδόντα λεπτά η Ματίνα Περγιουδάκη, ο Ευθύμης Θέου, η Χαρά Γιώτα και ο Γιώργος Κριθαράς, αλλάζουν ρόλους, ρούχα, φωνές, μεταμορφώνονται στο γιατρό Κνοκ και στα υπόλοιπα πρόσωπα του έργου διατηρώντας τους καταιγιστικούς ρυθμούς της σκηνοθεσίας μέχρι και το τελευταίο λεπτό.

Η αλληλεπίδραση τους με όλα τα δραματουργικά και τεχνικά μέσα είναι εξαιρετική χάρη στη συμπυκνωμένη ενέργειά τους που όμως δεν ξεφεύγει καθόλου από τη θεατρική συνθήκη. Η πανταχού παρούσα κίνηση τους και ο διάλογος που αναπτύσσουν με το κείμενο δημιουργεί συνεχείς ανατροπές που κλιμακώνονται σε ένα μεφιστοφελικό φινάλε.