Μας ξενάγησε η βραβευμένη με Όσκαρ και BAFTA ενδυματολόγος της ταινίας του Λάνθιμου Χόλι Γουάντινγκτον.
Αυτό που με ξάφνιασε μπαίνοντας στο χώρο της έκθεσης είναι ότι τα κουστούμια της Έμμας Στόουν έμοιαζαν εφηβικά σε μέγεθος έτσι όπως κρεμόταν φωτισμένα και ατσαλάκωτα πάνω στις κούκλες. Καμιά σχέση με την εντυπωσιακή εικόνα της ταλαντούχας ηρωίδας του Γιώργου Λάνθιμου που δεσπόζει στη μεγάλη οθόνη με το οσκαρικό της εκτόπισμα και τη φαντάζεσαι πιο μεγαλόσωμη. Με ξάφνιασε επίσης η προσήνεια και η φιλικότητα της βρετανίδας ενδυματολόγου Χόλι Γουάντινγκτον, η οποία κέρδισε το πρώτο της Όσκαρ και ένα BAFTA για τις δημιουργίες της στην ταινία. Μας συνόδευσε στην έκθεση μιλώντας μας για την ενδυματολογική περιπέτεια της συνεργασία της με τον Yorgos, όπως τον ξέρουν όλοι πια, στη συνέντευξη τύπου πριν από το άνοιγμα της έκθεσης στο κοινό αύριο στις 12 Ιουνίου.
Είναι η δεύτερη επίσκεψη της Γουάντιγκτον στην Αθήνα. Η πρώτη ήταν αρκετά επεισοδιακή, όπως μας είπε, καθώς πραγματοποιήθηκε μέσα στην καραντίνα. Έφτασε στη χώρα μας με δέκα βαλίτσες γεμάτες γεμάτες υφάσματα και δείγματα για να συναντήσει τον Λάνθιμο και την Στόουν. Το αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας είναι η δημιουργία μερικών από τα πιο ευφάνταστα, πρωτότυπα και τολμηρά κοστούμια της σύγχρονης κινηματογραφίας, που εξερευνούν τα όρια των κοστουμιών εποχής με ανατρεπτικές, ακόμα και φουτουριστικές προσθήκες που απογειώνουν την τέχνη του ενδύματος.
«Άλλος μπορεί να αγχωνόταν ή να τρόμαζε από την δημιουργική ελευθερία που μου έδωσε ο Yorgos. Εμένα με απελευθέρωσε» μας είπε για τον τρόπο που δούλεψε με τον Έλληνα σκηνοθέτη.
Η έκθεση «Poor things. Τα κοστούμια» ήρθε στην Αθήνα αμέσως μετά την έκθεσή τους στο Λονδίνο και είναι η πρώτη έκθεση κινηματογραφικών κοστουμιών που πραγματοποιείται στο Μουσείο Μπενάκη. Πρόκειται για ένα εκθεσιακό σύνολο 12 κοστουμιών, πρωτότυπων και χειροποίητων, έτσι όπως φορέθηκαν από την πρωταγωνίστρια Έμμα Στόουν (έξι από αυτά έντυσαν την ηρωίδα της Μπέλα Μπάξτερ) και από τους υπόλοιπους ήρωες και ηρωίδες της ταινίας: τους Γουίλιαμ Νταφόε (Δρ Μπάξτερ), Μάρκ Ράφαλο (Ντάνκαν), Κάθριν Χάντερ (Σουίνι), Ραμί Γιουσέφ (Μαξ), Τζέροντ Καρμάικλ (Χάρι) και Βίκι Πέπερντιν (κα Πριμ).
Ακόμα κι αν δεν έχει δει κανείς την ταινία, αξίζει να επισκεφθεί την έκθεση. Γιατί τα κουστούμια της Μπέλα Μπάξτερ και των υπόλοιπων ηθοποιών ακολουθούν τη δική τους διαδρομή στο χρόνο, σαν να διηγούνται μια ανεξάρτητη ιστορία για εκείνους που τα φόρεσαν.
Τα κοστούμια της Έμμα Στόουν
«Η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν να βρω τον τρόπο να δείξω την εξέλιξη και την αλλαγή της ηρωίδας μέσα από τα ρούχα της, πραγματική πρόκληση για ένα χαρακτήρα με παιδικό μυαλό στο σώμα μιας ενήλικης γυναίκας στα τέλη του 19ου αιώνα», μας είπε η ενδυματολόγος μπροστά στο κουστούμι με τα φουσκωτά μανίκια, το κοντό παντελόνι και την «ουρά του αστακού», ενδυματολογική αναφορά της βικτωριανής εποχής στο ογκώδες πίσω μέρος των φορεμάτων με την πιο σύγχρονη αίσθηση που του δίνουν οι καπιτονέ κύλινδροι. Το εύρημα του ρούχου είναι ότι δεν το επέλεξε η Μπέλα αλλά η οικονόμος κυρία Πριμ και η ηρωίδα το αποσυναρμολογεί κατά τη διάρκεια της μέρας, πετώντας, όπως τα παιδιά, το κάτω μέρος και μένοντας με το εσώρουχο. Οι υφές όλων των κοστουμιών της Μπέλα δεν είναι ποτέ απλές ή μονοδιάστατες, υπάρχει ενίσχυση κάτω απ’ το ύφασμα ακόμα κι όταν δεν φαίνεται. Ενώ ακόμα και τα γυαλιά ηλίου της, που θα έπαιρνες όρκο ότι αγοράστηκαν σήμερα, είναι αυθεντικό βίνταζ κομμάτι από παλαιοπωλείο.
Εντυπωσιακό είναι το μπλέ σοβαρό φόρεμα της Μπέλα από την προηγούμενη ζωή της, που μοιάζει με μεσαιωνική πανοπλία, σκοτεινό και μελαγχολικό σε σχέση με τα πιο αέρινα υφάσματα των περισσότερων κοστουμιών της. Μάθαμε ότι έγιναν πολλές προσπάθειες για να επιτευχθεί η συγκεκριμένη απόχρωση του μπλε της εποχής, ενώ και οι πτυχώσεις των μανικιών βασίζονται σε εικονογράφηση μόδας της δεκαετίας του 1890. Αλλά και το λευκό φόρεμα κρουαζιέρας που φοράει η Μπέλα εκπροσωπώντας για πρώτη φορά την ανώτερη τάξη της, περιλαμβάνει μια καρφίτσα από ελεφαντόδωτο, συμβολισμός που παραπέμπει ευθέως σε αιώνες αποικιοκρατικής εκμετάλλευσης και βαναυσότητας.
Τα μαύρα μαλλιά της Μπέλα ήταν έμπνευση για την ενδυματολόγο, μας είπε, γιατί της επέτρεψαν να παίξει με τις αντιθέσεις, με χρυσοκίτρινα και ανοιχτά χρώματα, που μοιάζουν, όπως η Μπελα, με ένα εκθαμβωτικό φάρο χαράς, όπως γράφει η πινακίδα δίπλα στο έκθεμα. Αυτό όμως που δυσκόλεψε αρκετά την Χόλι Γουάντινγκτον ήταν η αναπροσαρμογή που έπρεπε να κάνει στα κοστούμια του Γουίλιαμ Νταφόε, που είχαν τις αποχρώσεις του χρώματος του κρασιού, όταν ο Λάνθιμος αποφάσισε να γυρίσει ένα μέρος της ταινίας ασπρόμαυρο.
Τέλος, το μαύρο σακάκι της Μπέλας είναι χαρακτηριστικό της ραπτικής του Παρισιού εκείνης της εποχής και το φοράει όταν πηγαίνει στην ιατρική σχολή για να δένει αρμονικά με τους άνδρες φοιτητές, ένα μάλλινο κοστούμι που απέχει επίσης πολύ από τα υπόλοιπα υφάσματα. Και πάλι όμως η Μπέλα το φοράει με το δικό της τρόπο, παραλείπντας το κάτω μέρος.
Πριν φύγω από την έκθεση πλησίασα την Χόλι Γουάντινγκτον για να την ευχαριστήσω. Πιάσαμε μια σύντομη κουβέντα, μου είπε ξανά πόσο ιδιαίτερος και ταλαντούχος είναι ο Yorgos και πόσο περήφανους μας έκανε όλους. Τη ρώτησα για την ομάδα της στο εκτελεστικό κομμάτι της δημιουργίας των κοστουμιών και είπε ότι ξεπερνούσαν να σαράντα άτομα. Ο εφιάλτης του κατασκευαστή σκέφτηκα, με τόσες λεπτομέρειες πάνω σε πολύ διαφορετικά υφάσματα, όγκους, διαφάνειες, συνδυασμούς και αποχρώσεις ώστε να πάρει σάρκα και οστά αυτό το αέρινο και συχνά γήινο μείγμα αναφορών, επιρροών, συμβολισμών και νεωτερισμών που βοήθησε την ηθοποιό να ενσαρκώσει το ρόλο της. Λίγο πριν μας υπενθυμίσουν απ’ το Μουσείο ότι έπρεπε να τελειώσουμε, με αποχαιρέτησε κι εκείνη: « Ωραίο το άσπρο λινό που φοράτε, ταιριάζει πολύ με το κλίμα.»
INFΟ
12 Ιουνίου- 29 Σεπτεμβρίου
Μουσείο Μπενάκη
Κουμπάρη 1, Κολωνάκι
