Είδαμε τα «Βατράχια» στην Επίδαυρο, μία κωμωδία σαν σκοτεινό παραμύθι

Είδαμε τα «Βατράχια» στην Επίδαυρο, μία κωμωδία σαν σκοτεινό παραμύθι

Οι φωνές των βατράχων συνόδεψαν το κοινό στην «κατάβαση» σε ένα αλλόκοτο και μελαγχολικό σύμπαν σε μία παράσταση που κινήθηκε μεταξύ κωμωδίας και τραγωδίας

Τα «Βατράχια» σε σκηνοθεσία της Έφης Μπίρμπα δημιούργησαν ένα ατμοσφαιρικό ταξίδι στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου με το εξαιρετικό μπεκετικό δίδυμο του Άρη Σερβετάλη στον ρόλο του Διονύσου και του Μιχάλη Σαράντη στον ρόλο του Ξανθία να συντονίζει την κάθοδο, τη θυσία και την επιστροφή.

Οι «Βάτραχοι» είναι κωμωδία του Αριστοφάνη με θέμα την κατάβαση του Διονύσου στον Άδη με σκοπό να αναστήσει τον ποιητή που θα σώσει την πόλη από την παρακμή και θα της χαρίσει τη χαμένη αίγλη και την ποιητική ορμή που έχει ανάγκη για να ανακάμψει. Ο Αριστοφάνης στήνει ένα κωμικό παιχνίδι μεταμφιέσεων και αλληγοριών γύρω από την υπόθεση.

Για όσους έχουν παρακολουθήσει τις ατμοσφαιρικές παραστάσεις που δημιουργεί η Έφη Μπίρμπα, δεν αποτέλεσε έκπληξη ότι το εικαστικό σύμπαν που έστησε κατάφερε να ιντριγκάρει τις αισθήσεις και να χαρίσει ονειρικές εικόνες και περιβάλλοντα καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης με τους καλλιτεχνικούς συνοδοιπόρους της (κείμενο σε μετάφραση  του Κωνσταντίνου Μπλάθρα και σε διασκευή της ίδιας, του Κωνσταντίνου Μπλάθρα και του Άρη Σερβετάλη, μουσική του Constantine Skourlis και σκηνικά και κοστούμια σε συνεργασία με τη Βασιλεία Ροζάνα).

Ο Άρης Σερβετάλης συνεργάζεται καλλιτεχνικά με την Έφη Μπίρμπα από το 2009. Από την πρώτη τους κοινή δουλειά πάνω στον Μπέκετ μέχρι και σήμερα, έχουν διαμορφώσει κοινούς κώδικες και αισθητικές αναφορές.  Το σκηνικό στα «Βατράχια» λειτούργησε ως σημείο αναφοράς και τόπος συνάντησης, ενώ ο «θόρυβος» που συνόδευσε το ταξίδι των πρωταγωνιστών στα σκοτεινά νερά του Αχέροντα, λειτούργησε συμπληρωματικά και κέντρισε τις σκέψεις, τους εφιάλτες και τις προσδοκίες τους. Είτε ως λίμνη, είτε ως καθρέφτης,  το θεατρικό ταξίδι έγινε απόλυτα μυσταγωγικό και στοχαστικό.

Το δίδυμο του Άρη Σερβετάλη και του Μιχάλη Σαράντη κινήθηκε με απολαυστική χημεία και έντονη σωματικότητα στις ερμηνείες, θυμίζοντας ένα άλλο κλασικό δίδυμο της παγκόσμιας δραματουργίας, τους Βλαντιμίρ και Εστραγκόν από το «Περιμένοντας τον Γκοντό» του Σάμουελ Μπέκετ. Οι δυο ηθοποιοί είχαν συνεργαστεί και στην παράσταση «Όρνιθες» του Νίκου Καραθάνου που παρουσιάστηκαν στην Επίδαυρο το 2016 και στη συνέχεια στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση. Το σύνολο των ηθοποιών προσαρμόστηκε απολύτως στην ποιητικότητα του έργου: Αργύρης Ξάφης, Ηλέκτρα Νικολούζου, Μαίρη Μηνά, Έκτορας Λιάτσος, Μιχάλης Θεοφάνους, Αλεξάνδρα Καζάζου, Νάνσυ Μπούκλη και Κυριάκος Σαλής, ιντρίγκαραν το κωμικό και μελαγχολικό στοιχείο σε όλες τις «συναντήσεις» τους σε ένα παιχνίδι που εμπεριείχε αγάπη, θυσία και στοχασμό. Στη σκηνή της τελικής ποιητικής «αναμέτρησης» του Αισχύλου με τον Ευριπίδη παρουσιάζονται αποσπάσματα από τις «Βάκχες» και την «Ορέστεια», τη στιγμή που ο Διόνυσος  βάζει…. αστεράκια για βαθμολογία.

Τα «Βατράχια» της Έφης Μπίρμπα κατάφεραν να συνομιλήσουν επιτυχώς με τα κωμικά στοιχεία του έργου, υφαίνοντας ταυτόχρονα έναν σκοτεινό κόσμο με φιλοσοφικές προεκτάσεις. Το έργο είχε χαρακτηριστεί εξαρχής «κωμωδία με DNA τραγωδίας». Τα ερωτήματα που άνοιξαν παραμένουν βαθιά και ουσιαστικά. Τι σημαίνει ποίηση; Μπορούν οι ποιητές να σώσουν την πόλη; Τι συμβολίζει η κατάβαση και με ποιον τρόπο το ταξίδι περιλαμβάνει τον αναστοχασμό, την επιστροφή και την αναζήτηση έμπνευσης;  Τα «Βατράχια» μας κάλεσαν να ακούσουμε τον θόρυβο γύρω μας και μέσα μας, προσπάθησαν να μας παραπλανήσουν και ταυτόχρονα να μας προστατεύσουν από τον ίδιο μας τον εαυτό. Το άνυδρο και παρηκμασμένο τοπίο της πόλης γύρω μας δεν άλλαξε. Η παράσταση όμως που θύμιζε «μαύρο» παραμύθι με πινελιές χιούμορ και σαρκασμού, έκανε τη μελαγχολία ενός κόσμου που βρίσκεται σε πτώση, λίγο πιο υποφερτή.

Τα «Βατράχια» ήταν μία σύγχρονη, αισθητικά άρτια και καλοδουλεμένη πρόταση πάνω στο έργο του Αριστοφάνη. Ενδεχομένως να μπορούσε να δημιουργήσει μία πιο σφιχτή αφήγηση, ενώ η μεταφυσική διάσταση που δόθηκε σε κάποια σημεία ίσως να ξένισε κάποιους θεατές. Μετά την επεισοδιακή παράσταση «Σφήκες» της Λένας Κιτσοπούλου και την αιρετική «Μήδεια» του Φρανκ Κάστορφ (που ήταν και το μεγάλο στοίχημα του φετινού Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου), οι «Βάτραχοι» γλύκαναν και ιντρίγκαραν το κοινό, όπως φάνηκε και από το χειροκρότημα. Μια παράσταση που παρακολούθησαν περίπου 17.500 άτομα και τις δύο μέρες στο αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου.

Documento Newsletter