Η Συμβουλευτική ψυχολόγος – Ειδική σύμβουλος διατροφής, Ελπίδα Γεωργακοπούλου μιλά στο Documento για την αίσθηση βουλιμίας που αντιμετωπίζουμε οι περισσότεροι, εξηγεί τους ψυχολογικούς παράγοντες που την δημιουργούν και προτείνει τρόπους αντιμετώπισής της.
Με την κοινωνία μας να ζει πρωτόγνωρες στιγμές στη σύγχρονη ιστορία της, βρεθήκαμε όλοι αντιμέτωποι με το «Μένουμε σπίτι», το οποίο από μόνο του δημιουργεί ιδιαίτερες συνθήκες στην ψυχολογία, αλλά και τις συνήθειές μας.
Η κουβέντα με την Ελπίδα Γεωργακοπούλου ξεκίνησε για την υπό διαμόρφωση κουλτούρα του εγκλεισμού, καθώς πολλοί άνθρωποι βρίσκονται συνεχώς στο σπίτι, πολλοί από αυτούς είτε δουλεύοντας από εκεί, είτε περιμένοντας την επιστροφή στην εργασία τους και φυσικά με καθημερινή συναναστροφή με πρόσωπα από την οικογένειά τους, που υπό άλλες συνθήκες θα συναντούσαν σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας. Άλλωστε τα social media, που πραγματικά οργιάζουν αυτές τις ημέρες, καυτηριάζουν όλη αυτή την κατάσταση, άλλοτε με χιούμορ και άλλοτε με δόση πιο τραγική.
«Κυριαρχεί το συναίσθημα της μοναξιάς, που μπορεί να κρατήσει και για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αυτή την περίοδο το βιώνουμε όλοι, είτε μένουμε μόνοι είτε όχι. Ο άνθρωπος είναι από τη φύση του κοινωνικό ον και το συναίσθημα αυτό κρύβει κινδύνους, υπό προϋποθέσεις. Έτσι υπάρχει η δυσκολία για όλους, ειδικά τις πρώτες μέρες που είναι περίοδος προσαρμογής. Οι σύζυγοι έχουν την αίσθηση ότι ανακαλύπτουν ο ένας τον άλλο, όπως και οι γονείς με τα παιδιά. Υπάρχει μία αντίδραση που ξεκινά από τον εγκλεισμό και προχωράει στο περιβάλλον το οποίο ζούμε. Έχουμε όλοι την εσωτερική ανάγκη να είμαστε καλά με τον εαυτό μας και να νιώθουμε την αυτοπεποίθηση που υπάρχει συνήθως και σε αυτές τις συνθήκες βρισκόμαστε μπροστά σε νέα τάξη πραγμάτων. Οι άνθρωποι αποζητούν την επιβίωση μέσω της επαφής με τον υπόλοιπο κόσμο και ξαφνικά ο τρόπος σκέψης και συμπεριφοράς άλλαξε. Τον πρώτο καιρό όλοι έτρεχαν στα πάρκα και τις παραλίες προσπαθώντας να μην σκέφτονται το τι σημαίνει ουσιαστικός εγκλεισμός και να αντιμετωπίσουν την κατάσταση όσο πιο ανάλαφρα γίνεται μας είπε η Ελπίδα.
Το «κατοχικό» σύνδρομο
Ρωτήσαμε για την έφοδο στα σούπερ μάρκετ και την χωρίς μέτρο αγορά συγκεκριμένων αγαθών, κάτι που θυμίζει το λεγόμενο «κατοχικό» σύνδρομο που έλεγαν η γιαγιά μου και ο παππούς μου. «Είναι ο πανικός του “όλα τελειώνουν και δεν υπάρχει αύριο” με το σκεπτικό: είμαι ασφαλής και έχω όσα δεν έχουν οι υπόλοιποι για να επιβιώσω. Αυτή είναι ακόμα μία συναισθηματική ανασφάλεια, του πως θα επιβιώσω και μάλιστα καλύτερα από τον γείτονα. Αυτό έχει περάσει στο DNA μας από τους παλαιότερους, μέσα από τις αφηγήσεις τους και φάνηκε καθαρά με το τι συνέβη στις αγορές όχι μόνο τροφίμων, αλλά και ειδών υγιεινής και καθαριότητας».
Η παράλογη ποσότητα αγοράς τροφίμων ήταν το επόμενο θέμα που συζητήσαμε, αγγίζοντας την έννοια της βουλιμίας, όχι με την κλινική της πλευρά, αλλά με την νέα συνήθεια των «έγκλειστων» να καταναλώνουν άμεσα τις περισσότερες προμήθειες που αγόρασαν. «Μιλώντας με πολύ κόσμο, πολλοί είναι αυτοί που καταναλώνουν τις αγορές σε χρόνο μηδέν. Ο πανικός παίζει ακόμα μία φορά το ρόλο του. Νιώθωντας περιορισμένος κάποιος, έστω στο σπίτι του, όλα του τα συναισθήματα αρχίζουν και περικλύονται γύρω από τον ίδιο του τον εαυτό και πως θα επιβιώσει. Οι αναταραχές αυτές επιδρούν απόλυτα συναισθηματικά και ο άνθρωπος ξεσπά στο φαγητό. Ο εγκέφαλος προσπαθεί να ισορροπίσει την ινσουλίνη που χάνει και τη σεροτονίνη που έχει διαταραχθεί με την έλλειψη επιλογών στην καθημερινότητα».
Πως μπορεί να αντιμετωπιστεί αυτό; «Το σημαντικότερο είναι μία προσαρμογή με τον εαυτό μας και κατ’ επέκταση με τους γύρω μας, το άμεσο περιβάλλον του σπιτιού μας. Η προσαρμογή με τον εαυτό μας θα βοηθήσει φυσικά και η προσαρμογή με όλα όσα συμβαίνουν».
Η «επανένταξη» μετά την απελευθέρωση…
Χρησιμοποιήσαμε την λέξη «επανένταξη» για να ρωτήσουμε την Ελπίδα στο πως θα είναι τα πράγματα, μόλις τελειώσει η ιστορία της βόλτας του ιού.
«Σίγουρα θα χρειαστεί μεγάλη προσοχή με τα παιδιά και οι γονείς θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι. Θα αρχίσουν ξανά τις δραστηριότητες και το παιχνίδι τους και φυσικά το σχολείο. Ο άνθρωπος θα βγει με μεγάλη χαρά έξω από το σπίτι, ειδικά στην χώρα μας που θα υπάρχει ο ήλιος και η αρχή του καλοκαιριού και ίσως υπάρξουν εντάσεις διαφόρων ειδών. Αυτό θα οφείλεται στην ανάγκη του να εγκλιματιστούμε ξανά στις παλιές μας συνήθειες. Πολλοί ίσως βγουν με θλίψη έξω, καθώς δεν θα έχουν βιώσει με τον καλύτερο τρόπο όλη αυτή την κατάσταση. Θέλω να πιστεύω πως θα ζήσουμε εντάσεις χαράς, πάντως, καθώς θα νιώθουμε μια ευχάριστηση βιασύνη για να ζήσουμε όσα έχουμε συνηθίσει στον τρόπο ζωής μας και κατά κάποιο τρόπο τα στερηθήκαμε. Σίγουρα θα χρειαστεί να είμαστε και οι μεγάλοι προσεκτικοί, στην εντός εισαγωγικών επανένταξη με φίλους και συνεργάτες. Η καλή και η κακή διάθεση ίσως υπάρχουν ταυτόχρονα μέσα μας».
Tips για την «βουλιμία του εγκλεισμού»
-
Οι φυτικές ίνες καταπολεμούν την πείνα, φρούτα και λαχανικά τα οποία βοηθούν στην αίσθηση του κορεσμού, αποφεύγοντας την υπογλυκαιμία και μας βοηθούν στο να μην πεινάσουμε.
-
Πρωτεϊνες. Χωνεύονται με πιο αργό ρυθμό, όπως τα αυγά σε μορφή ομελε΄τας με μανιτάρια και τυρί, για παράδειγμα.
-
Το νερό βοηθάει πολύ, όχι μόνο σαν ενυδάτωση, αλλά και στην αντιμετώπιση της πείνας.
-
Τα πικάντικα, όπως λίγο πιπέρι και κρεμμύδι παραπάνω στο φαγητό, θα μας κάνει να αισθανθούμε πιο γεμάτοι και χορτάτοι.
-
Τα ροφήματα όπως η μέντα, βοηθούν επίσης στο μην εμφανίζεται το αίσθημα της πείνας.
-
Οσοι είναι φίλοι του γλυκού καλύτερα να προτιμήσουν τη μαύρη σοκολάτα και το μέλι. Ενα φρούτο με μέλι είναι ο ιδανικός συνδυασμός.
-
Η βασικότερη συμβουλή είναι το πλούσιο πρωινό και να αποφύγουμε όσο γίνεται το φαγητό απ’έξω. Οι σαλάτες και τα φρούτα είναι καλό να υπάρχουν συνέχεια στο ψυγείο και είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος καταπολέμισης της πείνας.