Σε τροχιά σύγκρουσης κινούνται Βρυξέλλες και Άγκυρα μετά την στήριξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σε Ελλάδα και Κύπρο και την καταδίκη των «επίμονων παράνομων ενεργειών» της Τουρκίας σε Αιγαίο και ανατολική Μεσόγειο.
Από την πλευρά της η Τουρκία χαρακτηρίζει «απαράδεκτες» τις επικρίσεις της Ε.Ε. και την κατηγορεί για μεροληψία υπέρ της χώρας μας και της Κύπρου. Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας, Χαμί Ακσόι δήλωσε ότι «στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ αντιμετωπίσαμε και πάλι απαράδεκτες διατυπώσεις και ένα κείμενο που εξυπηρετεί της Ελληνικές – Ελληνοκυπριακές θέσεις. Η ΕΕ υποστηρίζει αυτές τις δυο χώρες μόνο καιμόνο επειδή είναι μέλη της, χωρίς να εξετάζει αν έχουν δίκιο ή όχι. Εδώ κατανοούμε το εξής: Η ΕΕ έχει χάσει την αμεροληψία της στο Κυπριακό. Αυτό το είδαμε και το 2004. ξαναβλέπουμε το ίδιο έργο. Όσο συνεχίζεται αυτή η στάση δεν δύναται να γίνει αποδεκτή η ΕΕ ως τρίτη πλευρά στο Κυπριακό. Οι χώρες της ΕΕ στηρίζουν την κυπριακή κυβέρνηση που κινείται αντίθετα στο διεθνές δίκαιο, άνευ όρων και χωρίς διερεύνηση».
Ο Τούρκος αξιωματούχος αναφέρθηκε και στη σαφή δήλωση των Ευρωπαίων ηγετών για την απελευθέρωση των δύο Ελλήνων στρατιωτών, λέγοντας: «Σε αυτό το κείμενο υπάρχει ένα άρθρο σχετικά με τους δύο Έλληνες στρατιώτες. Αυτοί οι στρατιώτες συνελήφθησαν γιατί εισήλθαν σε απαγορευμένη στρατιωτική περιοχή. Η νομική διαδικασία είναι σε εξέλιξη. Χαίρουν όλων των δικαιωμάτων τους. Περιμένουμε από την ΕΕ την αποφυγή παρεμβατικών ανακοινώσεων στην δικαιοσύνη».
Ολόκληρο το κείμενο των συμπερασμάτων της χθεσινής συνεδρίασης που αφορούν την Τουρκία:
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει σθεναρά τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο και υπογραμμίζει την πλήρη αλληλεγγύη του προς την Κύπρο και την Ελλάδα.
Υπενθυμίζοντας τα συμπεράσματά του από τον Οκτώβριο του 2014 και τη Διακήρυξη της 21ης Σεπτεμβρίου 2005, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί επειγόντως την Τουρκία να σταματήσει τις ενέργειες αυτές και να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου να διερευνά και να αξιοποιεί τους φυσικούς της πόρους σύμφωνα με το κοινοτικό και το διεθνές δίκαιο.
Στο πλαίσιο αυτό, υπενθυμίζει την υποχρέωση της Τουρκίας να σέβεται το Διεθνές Δίκαιο και τις σχέσεις καλής γειτονίας και να εξομαλύνει τις σχέσεις με όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για τη συνεχιζόμενη κράτηση πολιτών της ΕΕ στην Τουρκία, συμπεριλαμβανομένων δύο Ελλήνων στρατιωτών, και ζητεί την ταχεία και θετική επίλυση αυτών των θεμάτων μέσω διαλόγου με τα κράτη μέλη».
Ικανοποίηση στην Αθήνα
Η Αθήνα εμφανιζόταν ικανοποιημένη με το αποτέλεσμα της χθεσινής συνεδρίασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Κυβερνητικές πηγές υπογράμμιζαν πως για πρώτη φορά σε κείμενο συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου καταγράφεται ιστορική αναφορά σε έντονη καταδίκη των παράνομων ενεργειών (illegal activities) της Τουρκίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Επιπλέον, αποτυπώθηκε η πλήρης αλληλεγγύη σε Κύπρο και Ελλάδα και υπήρξε σαφής διατύπωση στο κείμενο των συμπερασμάτων για την απελευθέρωση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών που κρατούνται στην Τουρκία (είναι η προσθήκη στο κείμενο των συμπερασμάτων στο κομμάτι που μιλά για eu citizens όπου μπήκε το including 2 greek soldiers).
Ταυτόχρονα υπήρξε δέσμευση του προέδρου της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ ότι θα θέσουν το ζήτημα των δύο Ελλήνων στρατιωτικών στον πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν στη Συνάντηση της Βάρνας, τη Δευτέρα 26 Μαρτίου, ασκώντας πίεση για επίλυση του ζητήματος.
Τι ζήτησε ο Αλέξης Τσίπρας
Στην τοποθέτηση του ο Έλληνας πρωθυπουργός είπε να μην αναβληθεί η Συνάντηση της Βάρνας, αλλά οι Γιούνκερ και Τουσκ να ζητήσουν ξεκάθαρες εγγυήσεις από τη πλευρά της Τουρκίας για τον σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας, αλλά και τη διευθέτηση των δυο Ελλήνων στρατιωτικών.
Στη συζήτηση για τη δηλητηρίαση του πρώην διπλού πράκτορα Σεργκέι Σκριπάλ ο κ. Τσίπρας εξέφρασε την αλληλεγγύη του προς τη Μεγάλη Βρετανία και μίλησε για την ανάγκη άμεσης διαλεύκανσης της υπόθεσης. Υπογράμμισε την ανάγκη για ψύχραιμη αντιμετώπισης του ζητήματος και ότι πρέπει να διατηρείται διαρκώς ανοιχτό το παράθυρο διαλόγου με τη Ρωσία.
Σύμφωνα με τις κυβερνητικές πηγές, ο Έλληνας πρωθυπουργός ενημέρωσε τους ηγέτες των κρατών μελών της Ε.Ε. για την τηλεφωνική επικοινωνία που είχε χθες το πρωί με τον πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος, από την πλευρά του, του μετέφερε και τα όσα συζήτησε με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για το θέμα του έλεγχου των εξοπλισμών.
Ο κ. Τσίπρας επισήμανε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στη διεθνή πολιτική σκηνή. Δε πρέπει ούτε να σιωπά αλλά ούτε και να παρασύρεται. Πολύ περισσότερο, όταν οι ΗΠΑ εκκινούν διάλογο, η Ευρώπη δεν πρέπει να το αγνοεί.