Η Ευρωπαϊκή Ένωση καταδικάζει τη στρατιωτική επιχείρηση του Αζερμπαϊτζάν κατά του αρμενικού πληθυσμού του Ναγκόρνο-Καραμπάχ και εκφράζει τη λύπη της για τις ανθρώπινες απώλειες που προκλήθηκαν από αυτή την κλιμάκωση, αναφέρει σε γραπτή δήλωσή του ο Ύπατος Εκπρόσωπος Ζοζέπ Μπορέλ. Τονίζει ότι «η αναγκαστική μετακίνηση του άμαχου πληθυσμού με στρατιωτικά ή άλλα μέσα θα αντιμετωπιστεί με ισχυρή απάντηση από την ΕΕ», καθώς και ότι η Ένωση «είναι έτοιμη να λάβει τα κατάλληλα μέτρα σε περίπτωση περαιτέρω επιδείνωσης της κατάστασης».
Την ίδια ώρα στο Ναγκόρνο Καραμπάχ καταγράφονται παραβιάσεις της κατάπαυσης του πυρός ενώ στην Αρμενία καταφθάνουν πρόσφυγες από την πρώην αυτόνομη περιοχή που καταλήφθηκε από το Αζερμπαϊτζάν.
«Έχουμε λάβει υπόψη τις αντίστοιχες ανακοινώσεις ότι επετεύχθη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός. Αναμένουμε την άμεση και πλήρη παύση των εχθροπραξιών και την τήρηση της κατάπαυσης του πυρός», σημειώνει ο κ. Μπορέλ και συμπληρώνει ότι η ΕΕ καλεί το Αζερμπαϊτζάν να επιτρέψει την άμεση και απρόσκοπτη πρόσβαση ανθρωπιστικής βοήθειας στον πληθυσμό που έχει ανάγκη, μεταξύ άλλων μέσω της πλήρους επαναλειτουργίας του διαδρόμου του Λατσίν σύμφωνα με τις εντολές του Διεθνούς Δικαστηρίου του Φεβρουαρίου και του Ιουλίου 2023. Ο Ύπατος Εκπρόσωπος επισημαίνει ότι «οι ανθρωπιστικοί φορείς θα πρέπει να μπορούν να λειτουργούν ελεύθερα. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της είναι έτοιμα να παράσχουν επείγουσα ανθρωπιστική βοήθεια».
Επίσης, υπογραμμίζει ότι η ΕΕ καλεί τους Αρμένιους του Μπακού και του Καραμπάχ να συμμετάσχουν επειγόντως σε έναν συνολικό και διαφανή διάλογο.
«Το Αζερμπαϊτζάν φέρει την ευθύνη να διασφαλίσει τα δικαιώματα και την ασφάλεια των Αρμενίων του Καραμπάχ, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματός τους να ζουν στα σπίτια τους χωρίς εκφοβισμό και διακρίσεις. Η αναγκαστική μετακίνηση του άμαχου πληθυσμού με στρατιωτικά ή άλλα μέσα θα αντιμετωπιστεί με ισχυρή απάντηση από την ΕΕ», τονίζει ο Ζοζέπ Μπορέλ. «Η ΕΕ είναι έτοιμη να λάβει τα κατάλληλα μέτρα σε περίπτωση περαιτέρω επιδείνωσης της κατάστασης» υπογραμμίζει.
Επίσης, ο Ζοζέπ Μπορέλ αναφέρει ότι η ΕΕ επαναλαμβάνει την υποστήριξή της στην κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα τόσο του Αζερμπαϊτζάν όσο και της Αρμενίας. «Καλούμε το Αζερμπαϊτζάν να επιβεβαιώσει την κατηγορηματική δέσμευσή του για την εδαφική ακεραιότητα της Αρμενίας, σύμφωνα με τη Διακήρυξη του Αλμάτι του 1991» σημειώνει.
Επιπλέον, επισημαίνει ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να υποστηρίξει περαιτέρω τις δημοκρατικά εκλεγμένες αρχές της Αρμενίας: την ανθεκτικότητα, την ασφάλεια και τη συνέχιση των δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων στη χώρα. Η αποστολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Αρμενία (EUMA) θα συνεχίσει να παρακολουθεί και να αναφέρει την κατάσταση ασφαλείας κατά μήκος της αρμενικής πλευράς των διεθνών συνόρων με το Αζερμπαϊτζάν.
Η ΕΕ ζητεί την επανάληψη των διαπραγματεύσεων μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν για όλα τα εκκρεμή ζητήματα, ενόψει της σύναψης μιας συνθήκης ειρήνης, και παραμένει πλήρως προσηλωμένη στην υποστήριξη τέτοιων διαπραγματεύσεων.
Τέλος, ο Ζοζέπ Μπορέλ αναφέρει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει πλήρως προσηλωμένη στη διευκόλυνση του διαλόγου μεταξύ των πλευρών, ιδίως υπό την αιγίδα του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με την υποστήριξη του Ειδικού Εντεταλμένου της ΕΕ, προκειμένου να διασφαλιστεί μακροχρόνια ειρήνη προς όφελος όλων των ανθρώπων της περιοχής.
Παραβιάσεις της εκεχειρίας
Η Ρωσία ανακοίνωσε σήμερα ότι κατέγραψε πέντε παραβιάσεις της κατάπαυσης του πυρός στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, την επομένη της έναρξης εφαρμογής της στο πλαίσιο της συνθηκολόγησης των Αρμενίων αυτονομιστών απέναντι στην επίθεση αστραπή του Αζερμπαϊτζάν.
“Μετά την επίτευξη της συμφωνίας κατάπαυσης των εχθροπραξιών, πέντε παραβιάσεις της εκεχειρίας καταγράφηκαν στις συνοικίες Σούσα (δύο) και Μαρτακέρτ (τρείς)” ανακοίνωσε το ρωσικό υπουργείο Άμυνας.
Πεινασμένοι εκτοπισμένοι στους δρόμους του Στεπανακέρτ
Οι δρόμοι του Στεπανακέρτ, πρωτεύουσας του Ναγκόρνο Καραμπάχ, είναι “γεμάτοι πεινασμένους και τρομαγμένους εκτοπισμένους”, δήλωσε σήμερα τοπικός αξιωματούχος, την επομένη της παράδοσης στο Αζερμπαϊτζάν, έπειτα από μάχες 24 ωρών, αυτής της αποσχισθείσας περιφέρειας που κατοικείται από Αρμένιους.
“Οι άνθρωποι αναζητούν απεγνωσμένα ο ένας τον άλλον και κάνουν έκκληση (…) για νέα σχετικά με τους συγγενείς τους”, πρόσθεσε στην πλατφόρμα Χ, πρώην Twitter, ο Γκεγκάμ Στεπανιάν, αξιωματούχος της αρχής για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Στο Καραμπάχ, πολλοί Αρμένιοι έφυγαν από τα σπίτια τους τις τελευταίες τρεις ημέρες, ορισμένοι καταφεύγοντας στο αεροδρόμιο της κύριας πόλης και άλλοι στη ρωσική ειρηνευτική δύναμη.
Στην αρμενική πλευρά των συνόρων με το Αζερμπαϊτζάν, σε μια απομακρυσμένη πλαγιά κοντά στο χωριό Κορνιντζόρ, Αρμένιοι άνδρες σε μια φάλαγγα 20 αυτοκινήτων περιμένουν φίλους και μέλη της οικογένειάς τους που έχουν εγκλωβιστεί στο Καραμπάχ, στην περίπτωση που τους επιτραπεί να φύγουν, σημειώνει το Reuters.
Ένας άνδρας που έδωσε μόνο το μικρό του όνομα, Χαΐκ, είπε πως πέρασε μέρες στα σύνορα ελπίζοντας πως θα βρει τον πατέρα του, που είχε πάει στο Καραμπάχ για δουλειές όταν επιβλήθηκε ο αποκλεισμός τον περασμένο Δεκέμβριο και έχει εγκλωβιστεί εκεί από τότε.
Κάτοικοι του Στεπανακέρτ δήλωσαν πως δεν έχουν ηλεκτρικό ρεύμα, τα καταστήματα είναι άδεια και οι άνθρωποι ανάβουν φωτιές στο ύπαιθρο για να μαγειρέψουν ό,τι μπορούν να βρουν για φαγητό.
“Υπάρχουν πολλοί εκτοπισμένοι από τα χωριά, μόλις ήρθαν στην πόλη και δεν είχαν πουθενά να περάσουν τη νύχτα”, δήλωσε η Γκαγιάν Σαργκισιάν, που είναι επικεφαλής μιας επιχείρησης ευεξίας στην πόλη.
Σε ηχητικό μήνυμα, είπε στο Reuters πως κυκλοφορούν διάφορες φήμες για το τι μπορεί να συμβεί και πως ο κόσμος είναι σε “χάος και σύγχυση”.
Διαδρομές
Στο μεταξύ, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε σήμερα πως δεν έχει καθοριστεί κάτι απτό όσον αφορά το άνοιγμα μεταφορικών διαδρόμων προς το Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Οι Αρμένιοι στο Ναγκόρνο Καραμπάχ θέλουν εγγυήσεις ασφαλείας προτού παραδώσουν τα όπλα τους, δήλωσε σήμερα σύμβουλος του ηγέτη τους, μία ημέρα αφότου το Αζερμπαϊτζάν προκάλεσε συντριπτική ήττα στις αμυντικές δυνάμεις της αποσχισθείσας περιφέρειας.
Το Αζερμπαϊτζάν μπλοκάρει ουσιαστικά εδώ και εννέα μήνες τον δρόμο πρόσβασης από την Αρμενία στο Καραμπάχ από τον οποίο το τελευταίο εξαρτάτο για τρεις δεκαετίες προκειμένου να διατηρήσει την ντε φάκτο αυτονομία του.
Την ίδια ώρα, οι Αρμένιοι του Καραμπάχ αρνήθηκαν να ανοίξουν τον άλλο κύριο δρόμο πρόσβασης προς τον ορεινό τους θύλακο, που φθάνει εκεί από την αζερική πόλη Αγκντάμ.
Η Ρωσία διατηρεί ειρηνευτική δύναμη στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.