ΕΔΙΠΚΑ: Επιτάχυνση των εκκρεμών δικών του νόμου Κατσέλη σε βάρος των οφειλετών

Για άλλη μία φορά κουρελιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα η Κυβέρνηση Μητσοτάκη, η οποία συνηθίζει να νομοθετεί κατά παράβαση του Συντάγματος αλλά και της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).

Αυτή τη φορά βάλλει κατά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των δανειοληπτών καθώς σύμφωνα με ανακοίνωση της Ένωσης Δικαίου Προστασίας του Καταναλωτή (ΕΔΙΠΚΑ) το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης που έχει σκοπό την επιτάχυνση των εκκρεμών δικών του νόμου Κατσέλη όχι μόνο δεν προσφέρει τον απαραίτητο χρόνο για ορθή λήψη απόφασης από μια δίκαιη δίκη αλλά απορρίπτει υποθέσεις δανειοληπτών χωρίς την εκδίκασή τους, γεγονός που αντιβαίνει το Σύνταγμα.

Αφορμή για την ανακοίνωση αυτή στάθηκε το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης σύμφωνα με το οποίο οι δανειολήπτες ενταγμένοι στις προβλέψεις του νόμου Κατσέλη αναγκάζονται είτε να επικαιροποιήσουν τα στοιχεία τους, μέσα από ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα δημιουργηθεί, και να δώσουν άδεια άρσης τραπεζικού απορρήτου, είτε να χάσουν το δικαίωμα να συζητηθεί η υπόθεσή τους, μαζί με την προστασία από πλειστηριασμό, ακόμα και για την πρώτη κατοικία.

Η Ένωση επισημαίνει στην ανακοίνωσή της ότι η καθυστέρηση στην εκδίκαση των υποθέσεων δεν οφείλεται στη διαδικασία συζήτησης αλλά σε άλλους παράγοντες, κυρίως στην έλλειψη υποδομών κα πόρων, πράγματα τα οποία δεν βελτιώνει το νομοσχέδιο που πάει να περάσει η κυβέρνηση. Υπογραμμίζει ότι η κυβέρνηση θα πετύχει το αντίθετο από αυτό που θέλει, δηλαδή την αποσυμφόρηση των δικαστηρίων καθώς είναι ανθρωπίνως αδύνατο να διεκπεραιώσουν τα ειρηνοδικεία τον τεράστιο όγκο των υποθέσεων (37.000) μέσα σε ένα εξάμηνο από τη συζήτησή τους.

Για την προστασία των οφειλετών η Ένωση προτείνει:

1. Για τα ειρηνοδικεία που εξακολουθεί να υφίσταται το πρόβλημα, λύση θα μπορούσε να αποτελέσει η εκ νέου επιμήκυνση του χρόνου διεκπεραίωσης των επαναπροσδιοριζόμενων υποθέσεων ενδεχομένως σε τρία και πάλι έτη, όπως προέβλεπε και ο ν. 4336/2015.

2. Να τροποποιηθούν οι κανονισμοί των Ειρηνοδικείων στα οποία υφίσταται το πρόβλημα της καθυστέρησης εκδίκασης, προς την κατεύθυνση της προσαρμογής τους στην ανάγκη διεκπεραίωσης των επαναπροσδιοριζομένων υποθέσεων, στο μέτρο που το επιτρέπουν οι ειδικές υπηρεσιακές συνθήκες κάθε ειρηνοδικείου. Η τροποποίηση αυτή θα μπορούσε να συμπεριλαμβάνει προβλέψεις όπως : α) την αύξηση του αριθμού των δικασίμων για τις συγκεκριμένες υποθέσεις (αύξηση πινακίων όπου είναι δυνατόν ), οι οποίες προσωρινά μπορεί να οριστούν και στη θέση δικασίμων άλλου είδους υποθέσεων που δεν παρουσιάζουν πρόβλημα καθυστέρησης στην εκδίκασή τους, β) την αύξηση του αριθμού των υποθέσεων ανά δικάσιμο όπου ο προβλεπόμενος αριθμός είναι μικρός, γ) την αύξηση των κατ’ έτος χρεώσεων των ειρηνοδικών σε ανεκτά επίπεδα όπου ο προβλεπόμενος αριθμός είναι χαμηλός, δ) τη δυνατότητα του Διευθύνοντος το Ειρηνοδικείο με πράξη του λόγω του εξαιρετικού της περίπτωσης να μετακινεί κατά τη διάρκεια του δικαστικού έτους δικαστές από άλλα τμήματα σ’ αυτό των υποθέσεων υπερχρεωμένων, ε) την εφαρμογή από το Διευθύνοντα το Ειρηνοδικείο της διάταξης του άρθρου 15 παρ. 7β περ. δδ του ν. 1756/1988 σχετικά με τη συζήτηση υποθέσεων καθ’ υπέρβαση του αριθμού που έχει καθοριστεί από την ολομέλεια ή τον κανονισμό του δικαστηρίου

3. Η ΕΔΙΠΚΑ προφανώς συμμερίζεται την ανάγκη διαμόρφωσης, προς επίσπευση των εν λόγω υποθέσεων, μίας νέας διαδικασίας που θα στηρίζεται στο δικονομικό πρότυπο της διαδικασίας του ν. 4335/2015, στο πλαίσιο πάντα της εκουσίας δικαιοδοσίας. Μια τέτοια όμως, διαδικασία οφείλει να παρέχει τις εγγυήσεις για μια δίκαιη δίκη, στο πλαίσιο αυτών που η ΕΔΙΠΚΑ έχει προτείνει με βάση την πρόταση νόμου που δημοσιοποίησε τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους για «την αντιμετώπιση της αφερεγγυότητας των φυσικών προσώπων και την προστασία της κύριας κατοικίας».

4. Μόνη η παράλειψη επαναπροσδιορισμού της υπόθεσης από την πλευρά του οφειλέτη, και μάλιστα στις σύντομες προθεσμίες που τίθενται από το σχέδιο, δεν επιτρέπεται να οδηγεί στην απώλεια της αιτηθείσας προστασίας, να λογίζεται δηλαδή η αίτηση ως μηδέποτε ασκηθείσα, όταν πλέον, μάλιστα, η υφιστάμενη νομοθεσία δεν παρέχει τη δυνατότητα δικαστικής ρύθμισης των χρεών με προστασία της κύριας κατοικίας. Με δεδομένο ότι η εν λόγω ρύθμιση σκοπό έχει να αποτρέψει τη μακρόχρονη εκμετάλλευση του καθεστώτος προσωρινής προστασίας από αιτούντες που τελικά δεν θα δικαιωθούν ως προς τη δικαστική ρύθμιση των χρεών τους, θα μπορούσε – για την πάντως αδικαιολόγητη περίπτωση που το βάρος επαναπροσδιορισμού μετατεθεί στον οφειλέτη – να είναι ένα επαρκές κίνητρο για τον επαναπροσδιορισμό η εξάρτηση από αυτόν της διατήρησης του καθεστώτος προσωρινής προστασίας.