ΕΔΑΔ: Πολλαπλές παραβιάσεις δικαιωμάτων στην Πολωνία, σχετικά με πειθαρχικές διώξεις δικαστή

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε αυτή την Πέμπτη ότι η πολωνική κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε σωρεία παραβάσεων κατά την επιβολή πειθαρχικών διώξεων εναντίον δικαστών.

Πιο συγκεκριμένα, το δικαστήριο κρίνει ότι έχει συντελεστεί παραβίαση του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη (Άρθρο 6 § 1 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων), του δικαιώματος στο σεβασμό της προσωπικής ζωής (Άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης) και της ελευθερίας της έκφρασης.

Ο πολωνός δικαστής που προσέφυγε στο ΕΔΑΔ, Ιγκόρ Τουλέγια, παραπονέθηκε ότι μια από τις πειθαρχικές διαδικασίες που κινήθηκαν εναντίον του, σχετικά με μια υποτιθέμενη διαρροή ευαίσθητων πληροφοριών για μια έρευνα, οδήγησαν στην ακύρωση της ασυλίας του από δίωξη και την απομάκρυνση από τα καθήκοντά του για δύο χρόνια.

Κινήθηκαν πέντε σειρές προκαταρκτικών ερευνών σχετικά με ενδεχόμενο πειθαρχικό παράπτωμα του Τουλέγια το 2018. Αυτές οι έρευνες αφορούσαν κυρίως σχόλια που είχε κάνει στην τηλεόραση ή τη συμμετοχή του σε δημόσιες συναντήσεις, ενώ άλλα αφορούσαν τη δικαστική του δραστηριότητα. Ο Τουλέγια ισχυρίστηκε ότι ως αποτέλεσμα των προκαταρκτικών ερευνών είχε γίνει αντικείμενο εκστρατείας δυσφήμησης στα Μέσα ενημέρωσης.

Το ΕΔΑΔ αναγνώρισε ότι τα δικαστήρια στην Πολωνία είναι αθέμιτα επηρεαζόμενα από την εκτελεστική και νομοθετική εξουσία. Έτσι, αποδεικνύει ότι ο πολωνός δικαστής δεν είχε πρόσβαση σε δίκαιη δίκη. Παράλληλα, η δυσφήμηση στα Μέσα και η αδυναμία του Τουλέγια να υπερασπιστεί τον εαυτό του συνέτεινε στο να αποφασίσει το δικαστήριο την παραβίαση του ιδιωτικού του βίου.

Η απόφαση άρσης της ασυλίας και αναστολής του δεν ήταν νόμιμη, ουσιαστικά για δύο λόγους. Ως προς τον πρώτο λόγο, το Δικαστήριο έκρινε ότι τα μέτρα αυτά είχαν διαταχθεί από το Πειθαρχικό Τμήμα του Ανωτάτου Δικαστηρίου, όργανο το οποίο – σύμφωνα με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου δεν ανταποκρινόταν στις απαιτήσεις ενός «ανεξάρτητου και αμερόληπτου δικαστηρίου που ορίζεται από το νόμο», παρά το πολωνικό Σύνταγμα που απαιτεί ρητά τη λήψη τέτοιων αποφάσεων από δικαστήριο.

Ως προς τον δεύτερο λόγο, την ερμηνεία του νόμου από το Πειθαρχικό Τμήμα στην απόφασή του για άρση ασυλίας του ήταν σαφώς απρόβλεπτη, αφού ο πολωνός δικαστής δεν μπορούσε να προβλέψει ότι οι δράσεις και τα σχόλιά του για τη μη ανεξαρτησία του δικαστικού σώματος της χώρας θα οδηγούσαν σε ποινική διαδικασία εναντίον του.