Τεχνολογικά άλματα έκαναν τη ζωή πιο εύκολη εν μέσω lockdown, αλλά και τον έλεγχο από τις αρχές… παιχνιδάκι
Η πανδημία και τα lockdowns χτύπησαν συναγερμό στους τεχνολογικούς κολοσσούς του πλανήτη, πολλοί εκ των οποίων είδαν τις μετοχές τους να εκτοξεύονται. Αφενός προσάρμοσαν τις προσφερόμενες υπηρεσίες τους στις αναδυόμενες ανάγκες των πολιτών, αφετέρου έστρεψαν το ενδιαφέρον τους από τα νέα στιλάτα γκάτζετ σε εφαρμογές και υπηρεσίες που διευκολύνουν τη ζωή των χρηστών, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να πραγματοποιούν από απόσταση δραστηριότητες όπως η εργασία, η εκπαίδευση, οι αγορές, ακόμη και τα πάρτι.
Στο ψηφιακό σύμπαν
Από τους… τυχερούς μέσα στην πανδημία ήταν οι υπηρεσίες βιντεοκλήσεων, όπως τα Zoom, Skype, Google Meets, FaceTime, Messenger και WhatsApp, που τον περασμένο χρόνο γνώρισαν τρομερή άνοδο. Η μετοχή της Zoom γνώρισε αύξηση 400% τον περασμένο χρόνο, με την Apple τον Μάρτιο να ανακοινώνει ότι ήταν η περισσότερο «κατεβασμένη» δωρεάν εφαρμογή στην πλατφόρμα της. Ωστόσο εκφράζονται φόβοι για την προστασία της ιδιωτικότητας από κακόβουλους παράγοντες. Η κυβέρνηση της Ταϊβάν απαγόρευσε σε δημόσιες υπηρεσίες τον Απρίλιο να χρησιμοποιούν τη δημοφιλή εφαρμογή, καθώς η ροή πληροφοριών σε βιντεοκλήσεις δρομολογούνταν μέσω Πεκίνου, γεγονός που προκάλεσε ανησυχία για την ασφάλειά τους.
Νέες έξυπνες τεχνολογίες επαυξημένης πραγματικότητας (augmented reality) χρησιμοποιούνται ήδη και αναμένεται να αυξήσουν την παρουσία τους στα ηλεκτρονικά καταστήματα το αμέσως επόμενο διάστημα. Με τη βοήθεια αυτής της τεχνολογίας ο πελάτης έχει τη δυνατότητα να δοκιμάσει ψηφιακά από γυαλιά μέχρι έπιπλα για το σπίτι του. Σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας eMarketer οι διαφημιστές αναμένεται να ξοδέψουν φέτος περίπου 2,4 δισ. δολάρια σε διαφήμιση της επαυξημένης πραγματικότητας, ποσό κατά 71% μεγαλύτερο από το 1,4 δισ. δολάρια του περασμένου χρόνου. Επίσης, η εμπειρία στα e-shops αναμένεται να μοιάζει πιο ανθρώπινη, καθώς σταδιακά εφαρμόζονται τεχνολογίες chatbot, όπου ένας ψηφιακός πωλητής με ερωταποκρίσεις θα καθοδηγεί τον πελάτη προς το επιθυμητό προϊόν.
Το Wi-Fi γίνεται αποδοτικότερο, με τη νέα εξέλιξη να δίνει έμφαση στο μοίρασμα του εύρους ζώνης (bandwidth) ανάμεσα στις συνδεδεμένες συσκευές αντί να αφήνει μία να μονοπωλεί την κατανάλωση δεδομένων. Επίσης, μια από τις τεχνολογίες που προϋπήρχαν και αναδείχτηκαν τον καιρό της πανδημίας είναι τα ηλεκτρονικά πορτοφόλια, με τα οποία οι συναλλαγές γίνονται ανέπαφα, αποτρέποντας τη μετάδοση του ιού μέσω της επαφής.
Επιπροσθέτως, εφαρμογές τηλεϊατρικής έχουν κάνει δυναμικά την εμφάνισή τους, με αισθητήρες να εντοπίζουν οποιαδήποτε ανωμαλία και να ενημερώνουν μέσω μιας πλατφόρμας τον γιατρό, ο οποίος θα παίρνει την τελική απόφαση για τον ασθενή.
Η σκοτεινή πλευρά
Οπως συνήθως συμβαίνει, όταν το θέμα της κουβέντας είναι η τεχνολογία το απώτερο ερώτημα είναι ποιος και γιατί τη χρησιμοποιεί. Μια τέτοια υπόθεση φαίνεται να εκτυλίσσεται με τις τεχνολογίες εντοπισμού επαφών στην ανατολική Ασία, όπου καθεστώτα όπως της Κίνας, της Σιγκαπούρης και της Νότιας Κορέας άδραξαν την ευκαιρία για ασφυκτικότερο έλεγχο των πολιτών. Στην Κίνα, όπου η νέα τεχνολογία έχει βοηθήσει το καθεστώς να καθυποτάξει σε στρατόπεδα εργασίας τη μουσουλμανική μειονότητα των Ουιγούρων στην επαρχία Σιντζιάνγκ, εφαρμόζεται ένα ιδιότυπο point system τριών βαθμίδων, πράσινης, πορτοκαλί και κόκκινης, στο οποίο όσο καλύτερη υγεία έχεις τόσο περισσότερα δικαιώματα σου δίνονται, με αυτούς που είναι «κόκκινοι» να μην μπορούν να μετακινηθούν με τα δημόσια μέσα μεταφοράς.
Η Σιγκαπούρη ήταν από τις πρώτες χώρες που λάνσαραν εφαρμογή εντοπισμού πιθανών επαφών με άτομα που νόσησαν από κορονοϊό. Η TraceTogether, είτε ως εφαρμογή στο κινητό είτε ως μικρή συσκευή, χρησιμοποιεί το Bluetooth έτσι ώστε να εγγράφει έναν μοναδικό αριθμό από και προς όποια άλλη συσκευή βρίσκεται κοντά της. Με αυτό τον τρόπο, όταν διαπιστωθεί ότι κάποιος κάτοχος έχει προσβληθεί από τον ιό, τα δεδομένα της συσκευής παραδίδονται στις αρχές για να συνεχιστεί και να ολοκληρωθεί ο εντοπισμός μέσω συνεντεύξεων και παρακολούθησης υλικού από κλειστά κυκλώματα παρακολούθησης. Αν εξακριβωθεί η επαφή, ακολουθούν αυστηρή καραντίνα και παρακολούθηση.
Η αρχική επιτυχία της εφαρμογής οφείλεται στην κλίμακα με την οποία χρησιμοποιείται, καθώς την έχει κατεβάσει πάνω από το μισό του πληθυσμού, ενώ φέτος θα γίνει υποχρεωτική. Επίσης, δεν χρησιμοποιεί τόσα προσωπικά δεδομένα όσα άλλες εφαρμογές που δημιουργήθηκαν μέσω πλατφορμών της Apple και της Google, το 40% των οποίων βρέθηκε να έχει έλλειψη βασικής προστασίας, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τη Guardsquare, εταιρεία λογισμικού ασφαλείας για κινητά. Επισημαίνεται ωστόσο από ειδικούς ότι η τεχνολογία αυτή χρησιμοποιείται ως συμπλήρωμα σε ένα ευρύτερο πακέτο μέτρων. Αρχισε να χάνει τη δημοφιλία της όταν οι αρχές της Σιγκαπούρης, παρά τις περί του αντιθέτου αρχικές διαβεβαιώσεις ότι μοναδικός σκοπός της εφαρμογής θα είναι ο εντοπισμός επαφών, ανακοίνωσαν ότι τα δεδομένα της εφαρμογής θα είναι προσβάσιμα και από την αστυνομία. Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό «Lancet» αποδείχτηκε ότι δεν υπάρχουν «εμπειρικές αποδείξεις», ότι οι εφαρμογές εντοπισμού επαφών που χρησιμοποιήθηκαν από τον Ιανουάριο μέχρι τον Απρίλιο του 2020 είναι επιτυχείς.
Στην Ταϊβάν οι αρχές ακολούθησαν πιο παρεμβατική στρατηγική παρακολούθησης. Σε συνεργασία με τις εταιρείες τηλεπικοινωνιών είχαν πρόσβαση στα δεδομένα τοποθεσίας των κινητών συσκευών. Στη Νότια Κορέα, όπου ο εντοπισμός έπαιξε σημαντικό ρόλο στην αναχαίτιση της πανδημίας, ο νόμος «Για τον έλεγχο και την πρόληψη μολυσματικών ασθενειών» έδινε πρόσβαση στις αρχές σε δεδομένα GPS, πιστωτικών καρτών, ταξιδιών και υγείας.
