Την Κυριακή 26 Σεπτεμβρίου 2021 το Documento θυμάται την επέτειο των 80 χρόνων από την ίδρυση του παλλαϊκού μετώπου που άλλαξε την ιστορία και την κοινωνία στα μαύρα χρόνια της Κατοχής και το οποίο πρωταγωνίστησε με μεγάλη επιτυχία στην αντίσταση στους κατακτητές και οργάνωσε τον μεγαλειώδη αγώνα για την εθνική ανεξαρτησία και την κοινωνική απελευθέρωση με το όπλο το χέρι στην ύπαιθρο (ΕΛΑΣ) και το χωνί στις πόλεις και στα μεγάλα αστικά κέντρα. Στις 27 Σεπτεμβριου 1941 ιδρύθηκε το ΕΑΜ, η φωτεινή οργάνωση-ελπίδα που είχε σχεδόν καθολική αποδοχή καθώς την αγκάλιασε σχεδόν όλος ο λαός και είχε καταλυτική παρουσία σε όλη τη χώρα. Έτσι, αυτή την Κυριακή με το Documento παίρνετε δύο βιβλία στην τιμή του ενός, ένα για το ΕΑΜ και το άλλο για τη Μάχη της Κρήτης, τα 80 χρόνια της οποίας θυμηθήκαμε φέτος, καθώς αποτέλεσε τον προάγγελο για τη μεγάλη εποποιία της Αντίστασης από έναν λαό που αρματώθηκε όπως μπορούσε για να αμυνθεί, αφού η πολιτική και πολιτειακή ηγεσία της εποχής απέδρασε στο Κάιρο, έχασε την επαφή με τα τεκταινόμενα στην Ελλάδα και δεν φρόντισε να οργανώσει πυρήνες αντίστασης.
Hot Doc History Νο91: Κατανοώντας το ΕΑΜ
Με αφορμή το ΕΑΜ, ένα βιβλίο που αναλύει τον τρόπο που λειτουργούν τα Μέτωπα. Θα μιλήσουμε «πανηγυρικά» για την ίδρυση του ΕΑΜ ή θα προσπαθήσουμε να εμβαθύνουμε στις συνθήκες της εποχής και στους όρους συγκρότησης του Εθνικοαπελευθερωτικού Μετώπου;
Προτιμήσαμε το δεύτερο. Γιατί το ΕΑΜ δεν είναι ένα ακίνδυνο εικόνισμα στο επετειακό εικονοστάσι. Ειναι διαρκής πρόκληση για το παρόν και το μέλλον.
Προτιμήσαμε να ανατρέξουμε στο πρόβλημα επιβίωσης με το οποίο βρέθηκε αντιμέτωπο το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα του Μεσοπολέμου. Και την απάντηση που έδωσε στο 7ο Συνέδριο της η Κομιντέρν το 1935 προκρίνοντας τη συγκρότηση αντιφασιστικών μετώπων.
Προτιμήσαμε να ερμηνεύσουμε την ενωτική πολιτική που ακολούθησε το ΚΚΕ υποτάσσοντας το έλασσον στο μείζον: Τη νίκη επί του φασισμού. Μακριά από τις επικίνδυνες εξισώσεις των Συμμάχων με τον Αξονα. Μακριά από τις «πασιφιστικές» αυταπάτες απέναντι στον ναζισμό.
Προτιμήσαμε να ανιχνεύσουμε τις πορείες, προπολεμικά και μεταπολεμικά –συχνά αντίρροπες– των προσωπικοτήτων που έδωσαν το «παρών» στο μεγάλο προσκλητήριο της Αντίστασης. Διότι οι «συνοδοιπόροι» δεν τοποθετηθηκαν σε διακοσμητικά πόστα αλλά ανέλαβαν θέσεις ουσιαστικής ευθύνης και εξουσίας. Ήταν άνθρωποι γνώριμοι –κάποτε και πολιτικοί αντίπαλοι– που προσχώρησαν υπό συγκεκριμένες συνθήκες, που οσμώθηκαν με τις κομμουνιστικές και αριστερές ιδέες. Τις οποίες άλλοι τις ενστερνίστηκαν διά βίου ενώ άλλοι απομακρύνθηκαν αργότερα από αυτές.
Προτιμήσαμε να αναλύσουμε τα μεταπολεμικα Μέτωπα, από τη μια άκρη της Γης στην άλλη, που πήραν κοινωνικό ή αντιαποικιακό πρόσημο και γέννησαν τη νέα εποχή.
Ειδική έκδοση για τη Μάχη της Κρήτης
80 χρόνια από τις μέρες που ο κρητικός λαός, εγκαταλειμμένος από την πολιτική ηγεσία της χώρας, πήρε τα όπλα για να πολεμήσει τους ναζήδες εισβολείς.
Η αυθόρμητη παλλαϊκή αντίσταση που συνάντησαν οι ναζήδες στην Κρήτη και οδήγησε αρκετούς από αυτούς στον θάνατο, υποσκάπτοντας τον μύθο του αήττητου Γ΄ Ράιχ, υπήρξε το προανάκρουσμα του λυσσαλέου πολέμου στη Σοβιετική Ένωση και ο προάγγελος της εποποιίας του ΕΛΑΣ και των παρτιζάνων του Τίτο.
Η μάχη της Κρήτης είναι η αρχή του λαϊκού ξεσηκωμού ενάντια στη ναζιστική θηριωδία και αυτό δεν το συγχωρούν οι αναθεωρητές ιστορικοί, οι οποίοι επιλέγουν τις γενικές συζητήσεις που καταλήγουν σε καταγγελία (γενικά και όχι στοχευμένα) του πολέμου και σε έκφραση θλίψης για όλα τα θύματα.
Οι αναθεωρητές αποκρύβουν σκόπιμα πλευρές της Ιστορίας.
Κρύβουν τι ήταν ο ναζισμός, ποιοι και για ποιους λόγους χρησιμοποίησαν τον Χίτλερ, πού αποσκοπούσε η πολιτική των ναζήδων, ποιοι ήταν εκείνοι που σκορπούσαν τη φρίκη και τον όλεθρο στην Ευρώπη και ποιων η λυσσώδης αντίσταση υποχρέωσε σε αναδίπλωση αρχικά και σε υποχώρηση στη συνέχεια τα δολοφονικά στίφη που είχαν ξεχυθεί στην Ευρώπη.
Ο νέος γερμανικός ιμπεριαλισμός θέλει να πατήσει σε καθαγιασμένο έδαφος ή μάλλον στο έδαφος της ενσυναίσθησης. Μη χύνετε δάκρυα μόνο για τους δολοφονημένους Κρητικούς που υπερασπίστηκαν τα πατρογονικά τους, αλλά και για τους νεαρούς ναζήδες αλεξιπτωτιστές που έχασαν τη ζωή τους με «βάρβαρο» (;) τρόπο. Ε λοιπόν δεν περισσεύει ούτε ένα δάκρυ για τους ναζήδες, δεν περισσεύει ούτε ίχνος συμπάθειας για τα αφιονισμένα υποχείρια των Γερμανών καπιταλιστών εκείνης της περιόδου.
Η πινακίδα που έβαλαν στην Κάντανο οι ναζήδες κατακτητές θα παραμείνει ένα μνημείο βαρβαρότητας· βαρβαρότητα που συνέτριψε, μεταξύ άλλων, ο κρητικός λαός: «Διά την κτηνώδη δολοφονίαν Γερμανών αλεξιπτωτιστών, αλπινιστών και του Μηχανικού, από άνδρας γυναίκας παιδιά και παπάδες μαζί και διότι ετόλμησαν να αντισταθούν κατά του μεγάλου Ράιχ , κατεστράφη την 3-6-1941 η Κάνδανος εκ θεμελίων, διά να μη επανοικοδομηθή πλέον ποτέ».
Η αυθόρμητη παλλαϊκή αντίσταση που συνάντησαν οι ναζήδες στην Κρήτη και οδήγησε αρκετούς από αυτούς στον θάνατο, υποσκάπτοντας τον μύθο του αήττητου Γ΄ Ράιχ, υπήρξε το προανάκρουσμα του λυσσαλέου πολέμου στη Σοβιετική Ένωση και ο προάγγελος της εποποιίας του ΕΛΑΣ και των παρτιζάνων του Τίτο.
Η μάχη της Κρήτης είναι η αρχή του λαϊκού ξεσηκωμού ενάντια στη ναζιστική θηριωδία και αυτό δεν το συγχωρούν οι αναθεωρητές ιστορικοί.
