Σε μία ιστορική και ομόφωνη απόφαση το Κοινοβούλιο της Σκωτίας προσφέρει δωρεάν πρόσβαση σε προϊόντα περιόδου για όλες τις γυναίκες. Ήδη σήμερα τα προϊόντα αυτά διατίθενται δωρεάν σε σχολεία και πανεπιστήμια.
«Συμφωνούμε όλοι ότι δεν είναι σωστό να ανησυχεί μία γυναίκα για το αν και που μπορεί να βρει ταμπόν, όταν το χρειάζεται» δηλώνει η βουλευτής του Εργατικού Κόμματος Μόνικα Λένον, η οποία υπογράφει το σχετικό νομοσχέδιο. Η πρωθυπουργός της Σκωτίας Νίκολα Στάρτζεον κάνει λόγο για μία «πολιτική παρέμβαση σημαντική για τα κορίτσια και τις γυναίκες». Στόχος του νομοθέτη είναι να σπάσει ένα «ταμπού» στη δημόσια συζήτηση και παράλληλα να αντιμετωπίσει φαινόμενα διακριτικής μεταχείρισης εις βάρος των γυναικών.
Το επόμενο βήμα θα είναι ένα σύστημα διανομής που θα επιτρέψει σε όλες τις γυναίκες να έχουν δωρεάν πρόσβαση σε σερβιέτες, ταμπόν και φλυτζάνια περιόδου. Ήδη από το 2019 τα προϊόντα αυτά διατίθενται δωρεάν σε όλα τα σχολεία και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Σκωτίας. Σχολιάζοντας την απόφαση αυτή, η Μάικε Ρέτγκερ, επικεφαλής της γερμανικής ανθρωπιστικής οργάνωσης Plan International, επισημαίνει: «Η απόφαση του Κοινοβουλίου της Σκωτίας είναι πρωτοποριακή και δίνει ένα υπέροχο παράδειγμα για την ισότιμη μεταχείριση ανδρών και γυναικών. Είναι μία σημαντική βοήθεια για γυναίκες που έχουν περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες και εύχομαι να ακολουθήσουν το παράδειγμα αυτό και άλλες χώρες».
Με τη νέα νομοθεσία η Σκωτία γίνεται πρωτοπόρος στην αντιμετώπιση ενός κοινωνικού φαινομένου που οι ειδικοί αποκαλούν «φτώχεια της περιόδου». Πρόκειται για την αδυναμία πολλών γυναικών να εξασφαλίσουν βασικά προϊόντα προσωπικής υγιεινής στη διάρκεια της περιόδου, λόγω οικονομικής ένδειας. Αναζητώντας υποκατάστατα, δεν είναι λίγες οι γυναίκες που αναγκάζονται να χρησιμοποιούν κομμάτια υφάσματος ή ακόμη και παλιές εφημερίδες αντί για τα ενδεδειγμένα προϊόντα. Ακόμη και στην πλούσια Ευρώπη συμβαίνει αυτό.
Σύμφωνα με παλαιότερη έρευνα της οργάνωσης Plan International το ένα στα δέκα κορίτσια στη Μεγάλη Βρετανία δεν έχει τη δυνατότητα να αγοράσει σερβιέτες ή ταμπόν, ενώ το 14% των κοριτσιών προσπαθεί να κατασκευάσει αυτοσχέδια προϊόντα περιόδου. Στην έρευνα συμμετείχαν περίπου χίλια κορίτσια στην εφηβεία τους. Είχαν προηγηθεί ρεπορτάζ σε βρετανικά μέσα ενημέρωσης, σύμφωνα με τα οποία πολλά κορίτσια απέφευγαν να έρθουν στο σχολείο όταν είχαν περίοδο.
Επιπτώσεις στην εκπαίδευση, αλλά και στην υγεία των κοριτσιών
Το πρόβλημα είναι πολύ πιο έντονο στις αναπτυσσόμενες χώρες. Στην Ινδία μόλις το 12% των γυναικών έχει πρόσβαση σε προϊόντα περιόδου, σύμφωνα με στοιχεία της ΜΚΟ Andheri. Οι υπόλοιπες είτε δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να τα αγοράσουν, είτε ντρέπονται να τα ζητήσουν. Πολλά κορίτσια αναγκάζονται ακόμη και να σταματήσουν το σχολείο μόλις αρχίσουν να έχουν περίοδο. Αλλά εκτός από όλα αυτά, επισημαίνει η Μάικε Ρέτγκερ, «υπάρχουν επιπτώσεις και για την υγεία των γυναικών, καθώς προσπαθούν να υποκαταστήσουν τις σερβιέτες ή τα ταμπόν με άλλα προϊόντα. Πολλές φορές προκαλούνται φλεγμονές ή άλλα προβλήματα υγείας».
Τον τελευταίο καιρό πολλές ΜΚΟ ευαισθητοποιούν την κοινή γνώμη στο πρόβλημα και καταβάλλουν προσπάθειες για να το αντιμετωπίσουν, για παράδειγμα αναθέτοντας σε τοπικούς παραγωγούς την παρασκευή προϊόντων περιόδου με χαμηλότερο κόστος. Στη Γερμανία ο ΦΠΑ στα προϊόντα αυτά έχει μειωθεί στο 7% από τον Ιανουάριο. Μειωμένη έμμεση φορολογία προβλέπεται και στη Γαλλία, την Ισπανία, την Πολωνία και την Αυστρία. Άλλες χώρες, όπως ο Καναδάς, η Αυστραλία, η Ινδία και η Κένυα έχουν καταργήσει πλήρως τους φόρους. Παλαιότερα οι σερβιέτες φορολογούνταν ως προϊόν πολυτελείας. Αυτή ακριβώς τη νοοτροπία προσπαθούν να καταπολεμήσουν πολλές γυναίκες σε όλον τον κόσμο, ακόμη και με οργανωμένες κινήσεις διαμαρτυρίας, επισημαίνοντας ότι «η περίοδος δεν είναι πολυτέλεια».
