Μετά από τα στοιχεία που δημοσίευσαν «οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (RSF)» σε σχέση με την ελευθερία του Τύπου παγκοσμίως και την πτώση της Ελλάδας κατά 38 θέσεις στην παγκόσμια κλίμακα, ήτοι στην 108η θέση σε σύνολο 180 χωρών, ο Υφυπουργός παρά τον Πρωθυπουργό κατέθεσε σε δημόσια διαβούλευση νομοσχέδιο, το οποίο φέρει τον τίτλο: «Ενίσχυση δημοσιότητας και διαφάνειας στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο – Σύσταση ηλεκτρονικών μητρώων εντύπου και ηλεκτρονικού τύπου και λοιπές ρυθμίσεις αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας επικοινωνίας και ενημέρωσης».
Θα περίμενε κανείς ότι η Κυβέρνηση θα λάμβανε σοβαρά μέτρα για να ανατρέψει αυτή τη δυσάρεστη κατάσταση της ανελευθερίας του Τύπου και ότι θα προέβαινε σε προσπάθειες επαναφοράς της. Τούτο δε, ειδικότερα μετά από την πρόσφατα τελεσίδικη Απόφαση της 11ης Μαρτίου 2021 (Δημητρίου κατά Ελλάδας) του ΕΔΔΑ, με την οποία καταδικάστηκε η χώρα μας για ζητήματα ελευθερίας του Τύπου. Αλλά φευ!
Εν προκειμένω το εν λόγω νομοσχέδιο που φέρνει σε δημόσια διαβούλευση ο Υφυπουργός παρά τον Πρωθυπουργό, αποτελείται από 37 άρθρα και πέραν των τραγικών ρυθμίσεων που αφορούν τα εργασιακά δικαιώματα των ανθρώπων που απασχολούνται στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, εφιαλτική έκπληξη προκαλεί το άρθρο 22, σύμφωνα με το οποίο συστήνεται «Επιτροπή για την τήρηση των αρχών της δημοσιογραφικής ηθικής και δεοντολογίας».
Συγκεκριμένα, το άρθρο 22 αναφέρει: «1. Συστήνεται Ειδική Επιτροπή για την κρίση περί τήρησης ή μη των αρχών της δημοσιογραφικής ηθικής και δεοντολογίας κατά την εφαρμογή του Μέρους Β’. Για την κρίση αυτή, λαμβάνονται υπόψη οι ισχύοντες Κώδικες Επαγγελματικής Ηθικής και Δεοντολογίας των δημοσιογράφων, ιδίως ο Κώδικας Επαγγελματικής Ηθικής και Δεοντολογίας της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (Ε.Σ.Η.Ε.Α.) και ο Κώδικας Δεοντολογίας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Συντακτών (Π.Ο.Ε.Σ.Υ.).2. Η Ειδική Επιτροπή της παρ. 1 αποτελείται από εννέα (9) μέλη, με τα αναπληρωματικά τους, ως εξής: α) έναν (1) εκπρόσωπο του κοινωφελούς Ιδρύματος «Ίδρυμα Προαγωγής Δημοσιογραφίας Αθανασίου Βασιλείου Μπότση», ως Προέδρο, β) δύο (2) μέλη Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (Δ.Ε.Π.) ελληνικού Α.Ε.Ι. με γνωστικό αντικείμενο τη δημοσιογραφία, την επικοινωνία ή τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, εκ των οποίων το ένα (1) ορίζεται Αντιπρόεδρος, γ) έναν (1) εκπρόσωπο της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (Ε.Σ.Η.Ε.Α.), δ) έναν (1) εκπρόσωπο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Συντακτών (Π.Ο.Ε.ΣΥ.), ε) έναν (1) εκπρόσωπο της Ένωσης Εκδοτών Διαδικτύου (ΕΝ.Ε.Δ.), στ) ένα (1) μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (Ε.Σ.Ρ.), ζ) έναν (1) εκπρόσωπο της Ένωσης Ιδιοκτητών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (Ε.Ι.Η.Ε.Α.) και η) έναν (1) εκπρόσωπο του επαρχιακού τύπου. Η θητεία των μελών της είναι διετής. Με την επιφύλαξη της παρ. 7 του άρθρου 24, το φυσικό πρόσωπο που συμμετέχει στην Επιτροπή ορίζεται από έκαστο μέλος αυτής. 3. Η Επιτροπή συγκαλείται οποτεδήποτε, είτε αυτεπαγγέλτως κατά την κρίση των μελών της, είτε κατόπιν καταγγελίας οποιουδήποτε έχει έννομο συμφέρον εναντίον μέσου του έντυπου ή ηλεκτρονικού τύπου, κατά την έννοια του άρθρου 3, και επιλαμβάνεται των υπό εξέταση ή των καταγγελλομένων θεμάτων. Η Επιτροπή αποφαίνεται εντός δέκα (10) ημερών από τότε που περιήλθε σε γνώση της η κρινόμενη υπόθεση, για τη διατήρηση ή τη διαγραφή της επιχείρησης από τα Μητρώα. 4. Η Επιτροπή είναι αρμόδια για την έγγραφη διατύπωση γνώμης, προς τον σκοπό έκδοσης των αποφάσεων των άρθρων 9 και 16.5. Επιχείρηση που διαγράφεται από τα Μητρώα, δύναται να υποβάλλει εκ νέου αίτηση ένταξης μετά την πάροδο δύο (2) ετών, εφόσον πληροί τις προϋποθέσεις των άρθρων 4 και 11 και κατόπιν γνώμης της Ειδικής Επιτροπής. Σε περίπτωση μεταβίβασης της επιχείρησης έκδοσης του εντύπου ή λειτουργίας της ιστοσελίδας, το εναπομείναν της διετίας διάστημα ισχύει για τη διάδοχο επιχείρηση.6. Η Επιτροπή δύναται να καλεί στις συνεδριάσεις της προς διατύπωση γνώμης, παροχή πληροφοριών ή στοιχείων, πρόσωπα εγνωσμένου κύρους με εμπειρία στον χώρο των μέσων ενημέρωσης, ιδίως σε θέματα τήρησης της δημοσιογραφικής ηθικής και δεοντολογίας, εμπειρογνώμονες και μεταφραστές και εν γένει οποιουσδήποτε ειδικούς επιστήμονες κατά την κρίση της. 7. Η Επιτροπή συνεδριάζει στην έδρα της Γ.Γ.Ε.Ε. σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις περί συλλογικών διοικητικών οργάνων του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας [ν. 2690/1999 (Α’ 45)]. Τα μέλη της Επιτροπής δεν λαμβάνουν για τη συμμετοχή τους σε αυτή οποιαδήποτε αμοιβή ή αποζημίωση. 8. Η Ειδική Επιτροπή συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού στον οποίο έχουν ανατεθεί οι αρμοδιότητες της Γ.Γ.Ε.Ε.».
Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι η εν λόγω διάταξη παραπέμπει σε ένα όργανο, τα μέλη του οποίου ουδέν εχέγγυο αξιοκρατικής επιλογής ενέχουν.
Περαιτέρω, ο σκοπός της εν λόγω Επιτροπής φέρεται να υπερκαλύπτει το σκοπό ύπαρξης της συνταγματικώς Ανεξάρτητης Αρχής του ΕΣΡ, την οποία και καθιστά εν τέλει άνευ αντικειμένου.
Τούτο διότι δεν υπάρχει κανένας λόγος που να επιτάσσει την σύσταση, ύπαρξη και λειτουργία μιας τέτοιου είδους Επιτροπής.
Πρόκειται για «Επιτροπή Λογοκρισίας», η οποία δημιουργείται καθαρά και μόνο για την φίμωση της ελευθερίας του Τύπου. Αποτελεί το αποκορύφωμα της προσπάθειας χειραγώγησης της κοινής γνώμης μέσω του ελέγχου της πληροφόρησης και της έκφρασης των Δημοσιογράφων. Τούτο δε με κρατική παρέμβαση και με τη θέσπιση Νόμων, παραβλέποντας τόσο τη Συνταγματικώς κατοχυρωμένη Ανεξάρτητη Αρχή του ΕΣΡ, αρμοδιότητα της οποίας είναι μεταξύ άλλων και ο έλεγχος της τήρησης των Κανόνων Δεοντολογίας των Δημοσιογράφων, όσο και τις ήδη υπάρχουσες και λειτουργούσες Πειθαρχικές Επιτροπές των Δημοσιογραφικών Ενώσεων και Σωματείων, με τον αυτό σκοπό.
Με τούτα τα δεδομένα καθίσταται αδιστάκτως βέβαιη η σύγκρουση, τόσο με το άρθρο 14 του Συντάγματος, όσο και με το άρθρο 10 της ΕΣΔΑ, τα οποία σκιαγραφούν το θεμελιώδες δικαίωμα της ελευθερίας έκφρασης, ορίζοντας ότι κάθε άνθρωπος έχει το δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης και της ελεύθερης γνώμης, καθώς και το δικαίωμα της λήψης ή μετάδοσης πληροφοριών, χωρίς την επέμβαση δημοσίων αρχών.
Η σύσταση της επί της ουσίας «Επιτροπής Λογοκρισίας», που θα ελέγχει αυτεπάγγελτα ή κατόπιν καταγγελίας το περιεχόμενο στον Τύπο και τα ΜΜΕ, είναι ακόμα ένα δραματικό ατόπημα που ολισθαίνει βαθύτερα την χώρα μας σε αντιδημοκρατικά καθεστώτα.
Με το υπό διαβούλευση άρθρο 22, η θεμελιώδης αρχή της ελευθερίας του Τύπου χωρίς παρεμβάσεις, καταστρατηγείται κατάφωρα με τραγικές συνέπειες τόσο στην καθημερινότητα των πολιτών, αφού αποστερούνται το δικαίωμά τους στην πληροφόρηση, όσο και στο ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΜΑ των Δημοσιογράφων, αφού φιμώνονται σύμφωνα με τις επιλογές της εκάστοτε Κυβέρνησης για τον έλεγχο του λόγου και των γραπτών τους.
Εν κατακλείδι και για να γίνει κατανοητή η επικινδυνότητα του Κυβερνητικού εγχειρήματος, αρκεί κάποιος να φέρει στο μυαλό του τον Julian Assange, ο οποίος βρίσκεται «καταδικασμένος σε βασανιστικά αργό θάνατο» λόγω του λειτουργήματός του. Περαιτέρω, τέτοιες πρακτικές χρησιμοποιούν και άλλες χώρες, γνωστές έπειτα από τις αποκαλύψεις οικονομικών σκανδάλων τεραστίων διαστάσεων, οι οποίες (αποκαλύψεις) επέφεραν με κυβερνητικές πρωτοβουλίες τον θάνατο της Δημοσιογράφου Daphne Caruana Galizia. Θα μπορούσαμε κιόλας να μην ξεπεράσουμε τα σύνορα της χώρας μας και να αναρωτηθούμε αν ποτέ εντοπιστούν οι δολοφόνοι του Γιώργου Καραϊβάζ. Δυστυχώς, τέτοιου είδους πρωτοβουλίες, επιφέρουν και τα αυτά αποτελέσματα.
