Το Σάββατο, 20 Απριλίου, συμπληρώνονται τέσσερα χρόνια από την έναρξη μίας ιστορικής σημασίας δίκης, το διακύβευμα της οποίας δεν περιορίζεται στον καταλογισμό και την τιμωρία σοβαρότατων αδικημάτων αλλά πρωτίστως αφορά ένα κοινοβουλευτικό κόμμα και τη δράση του που, κατά τη δικογραφία, συνιστά δράση εγκληματικής οργάνωσης.
Η δίκη της Χρυσής Αυγής είναι μοναδική περίπτωση ποινικής υπόθεσης εντός και εκτός Ελλάδας, όπου σε ολόκληρη την κοινοβουλευτική ομάδα και σε μέλη κόμματος καταλογίζεται σειρά ακραία βίαιων ενεργειών μίσους κατά συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων με κορωνίδα, την δολοφονία του Παύλου Φύσσα το 2013.
Η δίκη ξεκίνησε ενώπιον του Α’ Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων στις 20 Απριλίου 2015 στη δικαστική αίθουσα των φυλακών Κορυδαλλού εν μέσω εντάσεων εντός και εκτός της αίθουσας αλλά και με τεράστιες τεχνικές δυσκολίες.
Στους 69 κατηγορούμενους περιλαμβάνονται ο αρχηγός και όλοι οι εκλεγμένοι το 2012 βουλευτές του κόμματος, το οποίο, σύμφωνα με τον αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Χαράλαμπο Βουρλιώτη, αποτελεί μία «ενεργή ναζιστικού τύπου εγκληματική οργάνωση που δρα από το 1987 μέχρι σήμερα με στρατιωτική δομή, ιεραρχία και διακλαδώσεις σε όλη τη χώρα».
Ο ανώτατος εισαγγελικός λειτουργός που μετά τη δολοφονία Φύσσα ερεύνησε την υπόθεση της Χρυσής Αυγής, στο πόρισμά του τόνισε πως «η βία για τη Χρυσή Αυγή είναι το μήνυμα και όχι το μέσον επίτευξης των επιδιώξεών τους».
Οι υποθέσεις που εξετάστηκαν από το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων είναι η δολοφονία του 34χρονου μουσικού, εργάτη στη Ζώνη Περάματος, Παύλου Φύσσα, τη νύχτα της 17ης Σεπτεμβρίου 2013, η επίθεση σε βάρος τριών Αιγυπτίων ψαράδων στο σπίτι τους στο Πέραμα στις 12 Ιουνίου 2012 και η επίθεση σε βάρος μελών του ΠΑΜΕ στις 12 Σεπτεμβρίου 2013 στο Πέραμα, με εννέα τραυματίες.
Πλην αυτών το δικαστήριο απασχολήθηκε , στο πλαίσιο της κατηγορίας της εγκληματικής οργάνωσης και με σωρεία άλλων επιθέσεων σε κοινωνικούς χώρους, σε βάρος μεταναστών κ.α. Δύο εκ των κατηγορουμένων έχουν καταδικαστεί σε ισόβια σε πρώτο βαθμό και σύντομα αναμένεται η απόφαση του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου, για την εν ψυχρώ δολοφονία του Σαχζάτ Λουκμάν, πράξη που χαρακτηρίστηκε από το δικαστήριο ως έγκλημα με ρατσιστικό κίνητρο.
Η δίκη για την εγκληματική οργάνωση Χρυσή Αυγή που σε λίγο καιρό αναμένεται να ολοκληρωθεί με την ετυμηγορία του δικαστηρίου που προσδιορίζεται για τους πρώτους μήνες του 2020 , αυτό το διάστημα βρίσκεται ένα βήμα πριν από τη λήξη της αποδεικτικής διαδικασίας με την εξέταση των τελευταίων μαρτύρων υπεράσπισης των κατηγορουμένων.
Στα τέσσερα αυτά χρόνια εξετάστηκαν δεκάδες μάρτυρες και αναγνώστηκαν εκατοντάδες έγγραφα μεταξύ των οποίων και τα βίντεο που έχουν συμπεριληφθεί στη δικογραφία, τα οποία προβλήθηκαν στο δικαστήριο. Τόσο από τις μαρτυρικές καταθέσεις όσο και από τα άλλα στοιχεία φαίνεται να προέκυψε ότι σε όλες τις επιθέσεις που καταλογίζονται στη Χρυσή Αυγή ο τρόπος δράσης είναι κοινός, με οργανωμένες ομάδες-τάγματα εφόδου που κινητοποιούνται μέσω της ιεραρχίας και δρουν με τρόπο στρατιωτικό, ακαριαία και αιφνιδιαστικά. Ομάδες που από φωτογραφίες και βίντεο φαίνεται να είχαν στρατιωτικού τύπου εκπαίδευση και τα μέλη των οποίων υπηρετούσαν απόλυτα την ιεραρχία και τις οδηγίες της.
Προέκυψε επίσης αδιαμφισβήτητα η ιδεολογική τοποθέτηση της οργάνωσης, τόσο από ομιλίες κορυφαίων στελεχών της, όπως του Νίκου Μιχαλολιάκου με το περίφημο «είμαστε οι σπορά των ηττημένων του ’45», όσο και με τα δεκάδες συντριπτικά στοιχεία όπως φωτογραφίες ναζιστικών σημάτων, άρθρα που εξυμνούσαν τον Χίτλερ, τους ναζί, τα εγκλήματα στο όνομα της άριας φυλής.
Ανάμεσα στις δεκάδες στιγμές αυτής της τετράχρονης επίπονης προσπάθειας του δικαστηρίου και των συνηγόρων της Πολιτικής Αγωγής να φωτίσουν όλες τις πτυχές της υπόθεσης, αναδεικνύονται οι καταθέσεις για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, με πρώτη τη μητέρα του -παρούσα κάθε μέρα στη δίκη- εκείνες των Αιγυπτίων ψαράδων για τη ρατσιστική ακραία βία που δέχθηκαν αλλά και των μελών του ΠΑΜΕ όχι μόνο για την άγρια επίθεση σε βάρος τους αλλά και για όσα προηγήθηκαν με την προσπάθεια της Χρυσής Αυγής να ελέγξει την Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος.
Ιδιαίτερη στιγμή επίσης ήταν η προβολή των στοιχείων της μελέτης που έκανε το ερευνητικό κέντρο «Forensic Architecture» σχετικά με το βράδυ της δολοφονίας και το ακριβές χρονοδιάγραμμά της, όπου μεταξύ άλλων προέκυψε ότι στο σημείο δολοφονίας του Παύλου Φύσσα υπήρχε οργανωμένο τάγμα εφόδου.
Όλοι οι κατηγορούμενοι στην υπόθεση είναι ελεύθεροι με τελευταία αποφυλάκιση για την υπόθεση, αυτήν του δράστη της δολοφονίας Φύσσα, Γιώργου Ρουπακιά, ο οποίος αποφυλακίστηκε τον Μάρτιο του 2016.