Με μεγάλο ρίσκο Κίεβο και Δύση σπεύδουν με κάθε μέσο να πάρουν όσο περισσότερα μπορούν μπροστά στην επιθετικότητα των Ρώσων και πριν από την αλλαγή σκυτάλης στις ΗΠΑ
Επίδειξη ισχύος, αιφνιδιάζοντας τη Δύση, έκανε η Ρωσία με την εκτόξευση πυραύλου Oreshnik στην ουκρανική πόλη Ντνίπρο. Ηταν η απάντηση στην απόφαση των ΗΠΑ και έπειτα της Βρετανίας και της Γαλλίας να δώσουν το πράσινο φως στο Κίεβο για τη χρήση πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς εναντίον στόχων εντός ρωσικού εδάφους (και όχι απλώς στις κατεχόμενες ουκρανικές επαρχίες). Η παροχή άδειας χρήσης των ATACMS, SCALP- EG και Storm Shadow αποτελεί κομβικό σημείο στην εξέλιξη του πολέμου. Αφενός ανοίγει νέους δρόμους για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της Ουκρανίας και σηματοδοτεί μια καθυστερημένη προσπάθεια να αλλάξει τις δυναμικές στην περιοχή, λίγο πριν από την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Αφετέρου για το Κρεμλίνο, που θύμισε ακόμη μία φορά την πυρηνική του ισχύ, η εν λόγω κίνηση των ΗΠΑ ρίχνει λάδι στη φωτιά, αφού, όπως ανέφερε ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν σε διάγγελμά του προς τον ρωσικό λαό, δίνει το δικαίωμα στη Ρωσία να πλήξει τις χώρες που προμήθευσαν την Ουκρανία με τα όπλα αυτά και παράλληλα προσδίδει στη σύρραξη στοιχεία «παγκόσμια». Εστειλε το μήνυμα με τον νέο «υπερηχητικό βαλλιστικό πύραυλο μεσαίου βεληνεκούς, ο οποίος ταξιδεύει με ταχύτητα δέκα φορές μεγαλύτερη από την ταχύτητα του ήχου και ως εκ τούτου δεν μπορεί να αναχαιτιστεί. Καθώς ο πύραυλος που έπληξε την Ουκρανία δεν έφερε πυρηνική κεφαλή, ο αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ δήλωσε: «Αυτό θέλατε; Ορίστε, το έχετε».
Γκρεμίζουν τα αναχώματα
Καθώς η Δύση άρχισε να γκρεμίζει τα αναχώματα που υψώθηκαν για να αποφευχθεί η κλιμάκωση της σύγκρουσης, γιγαντώνονται οι ανησυχίες για τις επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει αυτή η εξέλιξη όχι μόνο για την Ουκρανία –όπου από την αρχή του πολέμου έχουν χάσει τη ζωή τους πάνω από 12.000 άμαχοι– αλλά για ολόκληρη την Ευρώπη. Αυτό γιατί η γηραιά ήπειρος, η οποία παρακολουθεί τις εξελίξεις σε ρόλο κομπάρσου υπό την απειλή ενός νέου Τσερνόμπιλ που δεν θα έχει τη μορφή ατυχήματος, είναι εκείνη που θα δεχτεί το μεγαλύτερο πλήγμα αν η κατάσταση ξεφύγει επικίνδυνα.
Η οποία ήδη μυρίζει μπαρούτι μετά και τις δηλώσεις του αναπληρωτή αρχηγού του βρετανικού επιτελείου άμυνας Ρομπ Μάγκουαν ότι «οι ένοπλες δυνάμεις της Βρετανίας είναι έτοιμες να αντιπαρατεθούν άμεσα με τον ρωσικό στρατό σε περίπτωση νέας εισβολής της Ρωσίας στην ανατολική Ευρώπη». Ο Ρώσος πρεσβευτής στο Λονδίνο Αντρέι Κελίν είχε κατηγορήσει προηγουμένως τη Βρετανία ότι εμπλέκεται άμεσα στον πόλεμο, διότι, όπως σημείωσε, οι βρετανικοί πύραυλοι μεγάλου βεληνεκούς, που φέρονται να χρησιμοποιήθηκαν για να πλήξουν στόχους εντός του ρωσικού εδάφους, «δεν μπορούν να εκτοξευτούν χωρίς προσωπικό του ΝΑΤΟ ή Βρετανούς αξιωματικούς».
Κατόπιν της έγκρισης η Ουκρανία προχώρησε στην εκτόξευση μιας σειράς πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς σε ρωσικό έδαφος και έπληξε μια αποθήκη όπλων περίπου 110 χλμ. εντός του ρωσικού εδάφους, μια επίθεση που προκάλεσε δευτερογενείς εκρήξεις. Το υπουργείο Αμυνας της Ρωσίας υποστήριξε ότι πέντε από τους πυραύλους καταρρίφθηκαν κι ένας άλλος υπέστη ζημιές, λέγοντας ότι τα θραύσματα που έπεσαν προκάλεσαν πυρκαγιά στη στρατιωτική εγκατάσταση αλλά δεν υπήρξαν θύματα. Ο στρατός της Ουκρανίας δεν διευκρίνισε δημοσίως τα όπλα που χρησιμοποιήθηκαν, αλλά μια ουκρανική κυβερνητική πηγή κι ένας Αμερικανός αξιωματούχος επιβεβαίωσαν ότι χρησιμοποιήθηκαν ATACMS.
Απαντώντας στο ουκρανικό χτύπημα η Ρωσία, όπως αποκάλυψε ο Πούτιν στο διάγγελμά του, εκτόξευσε δοκιμαστικά και με συμβατική κεφαλή εναντίον της Ουκρανίας ένα νέο βαλλιστικό πύραυλο μεσαίου βεληνεκούς από την περιοχή του Αστραχάν. Υπό το πρίσμα αυτών των εξελίξεων, Ουκρανοί και Αμερικανοί αξιωματούχοι αναμένουν μια αντεπίθεση των ρωσικών και βορειοκορεατικών στρατευμάτων για την ανάκτηση εδαφών στο Κουρσκ.
Μπορεί η Ρωσία να δηλώνει «ανοιχτή» σε συνομιλίες για την Ουκρανία, αλλά η απόφαση του Πούτιν να αναθεωρήσει το πυρηνικό δόγμα της Ρωσίας μετά το «ναι» της κυβέρνησης Μπάιντεν στο Κίεβο για τους ATACMS έχει προκαλέσει παγκόσμιο τρόμο. Η Μόσχα εξαπέλυσε και απειλές για πιθανό χτύπημα σε αμερικανικές βάσεις στην Πολωνία. Η απειλή για ρωσικά αντίποινα οδήγησε μάλιστα τις δυτικές χώρες να κάνουν σπασμωδικές κινήσεις. Επικαλούμενη «συγκεκριμένες πληροφορίες για πιθανή αεροπορική επίθεση», στις 20 Νοεμβρίου, η πρεσβεία των ΗΠΑ στο Κίεβο ανακοίνωσε ότι θα έμενε κλειστή για μία μέρα. Το παράδειγμα ακολούθησαν με λίγες ώρες διαφορά οι πρεσβείες της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Ισπανίας στο Κίεβο, γεγονός που προκάλεσε την αντίδραση του ουκρανικού υπουργείου Εξωτερικών.
Πάντως τους τελευταίους μήνες το Κρεμλίνο είχε καταστήσει σαφές το μήνυμά του προς τη Δύση: «Μην επιτρέψετε στο Κίεβο να χτυπήσει βαθιά στο ρωσικό έδαφος με τους πυραύλους σας». Τον Σεπτέμβριο ο πρόεδρος Πούτιν προειδοποίησε ότι αν επιτραπεί κάτι τέτοιο στην Ουκρανία, η Μόσχα θα το θεωρήσει «άμεση εμπλοκή» των χωρών του ΝΑΤΟ στον πόλεμο, καθώς, όπως υποστήριξε, μόνο δυνάμεις του ΝΑΤΟ μπορούν να θέσουν σε λειτουργία τέτοια πυραυλικά συστήματα. «Αυτό θα σήμαινε ότι οι χώρες του ΝΑΤΟ… πολεμούν με τη Ρωσία» είχε τονίσει χαρακτηριστικά. Τον επόμενο μήνα ο Πούτιν ανακοίνωσε επικείμενες αλλαγές στο ρωσικό πυρηνικό δόγμα, που καθορίζει τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες η Μόσχα μπορεί να αποφασίσει να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα. Αυτό ερμηνεύτηκε ευρέως ως ακόμη μια «υπόδειξη» προς τη Δύση να μην επιτρέψουν στην Ουκρανία να χρησιμοποιήσει τους πυραύλους τους εναντίον της Ρωσίας.
Γιατί τώρα
Η κυβέρνηση Μπάιντεν προσπαθούσε μέχρι πρότινος να σταθμίσει την πρακτική χρησιμότητα των χτυπημάτων μεγαλύτερου βεληνεκούς έναντι των πιθανών παράπλευρων ζημιών σε άμαχο πληθυσμό στα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ, εάν η Ρωσία αποφάσιζε να ανταποδώσει τα πλήγματα, που για εκείνη συνιστούν κόκκινες γραμμές. Ορισμένοι στρατιωτικοί αναλυτές λένε ότι οι καθυστερήσεις αυτές έδωσαν χρόνο στη Μόσχα να ανακάμψει από τις πρώτες αποτυχίες και να ενισχύσει τις άμυνες των κατεχόμενων εδαφών, συμβάλλοντας στην αποτυχία μιας μεγάλης ουκρανικής αντεπίθεσης.
Ο Λευκός Οίκος τόνισε ότι αυτό που πυροδότησε την απόφασή του ήταν η ανάπτυξη βορειοκορεατικών στρατευμάτων στο Κουρσκ –νωπό είναι ακόμη το μελάνι της αμυντικής συμφωνίας των δύο χωρών– και ότι με αυτό τον τρόπο οι ΗΠΑ απάντησαν στην κλιμάκωση της Μόσχας. Σύμφωνα με δυτικούς αξιωματούχους, η συμμετοχή της Βόρειας Κορέας σημαίνει ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία μετεξελίσσεται σε κάτι στο οποίο οι αντίπαλοι των ΗΠΑ στην περιοχή Ασίας – Ειρηνικού έχουν πλέον ρόλο. Στα μάτια του Τζο Μπάιντεν, λοιπόν, πρόκειται για κλιμάκωση ως απάντηση σε μια κλιμάκωση.
Το ερώτημα ως προς το αν οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να έχουν φέρει την Ουκρανία σε καλύτερη στρατηγική θέση, επιτρέποντας νωρίτερα τη χρήση των ATACMS ή παρέχοντας βοήθεια ταχύτερα και πιο αποφασιστικά, είναι δύσκολο να απαντηθεί. Η σημαντική αλλαγή πολιτικής έρχεται δύο μήνες πριν ο πρόεδρος Μπάιντεν παραδώσει την εξουσία στον Τραμπ, ο οποίος είναι επιφυλακτικός απέναντι στη στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ προς την Ουκρανία και θέλει να τερματίσει τον πόλεμο με το κόστος των εδαφικών παραχωρήσεων στη Ρωσία.
Για ορισμένους Ρεπουμπλικάνους η απόφαση του Μπάιντεν συνιστά προσπάθεια υπονόμευσης των πιθανοτήτων του Τραμπ να δώσει άμεσα τέλος στον πόλεμο, όπως έχει υποσχεθεί. Ο εκλεγμένος πρόεδρος Τραμπ μπορεί να πιστεύει ότι μπορεί να φέρει ειρήνη σε μια μέρα, αλλά στην πραγματικότητα θα κληρονομήσει έναν πόλεμο όπου τα διακυβεύματα έγιναν σημαντικά μεγαλύτερα.
Παρέμβαση Ερντογάν
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που έχει προσπαθήσει ουκ ολίγες φορές να παίξει ρόλο μεσολαβητή στο ουκρανικό, κατηγόρησε τον Αμερικανό πρόεδρο Μπάιντεν ότι τροφοδοτεί τον πόλεμο μετά την άδεια που έδωσε στην Ουκρανία να χρησιμοποιήσει πυραύλους ATACMS κατά της Ρωσίας. Σε συνομιλία που είχε στην πτήση της επιστροφής του από τη Βραζιλία, όπου μετέβη για τη Σύνοδο Κορυφής των G20, ο Τούρκος πρόεδρος τόνισε ότι δεν θεωρεί σωστή την απόφαση αυτή ούτε την εγκρίνει.
Εν τω μεταξύ, πληροφορίες του πρακτορείου Bloomberg έκαναν λόγο για την κατάρτιση ενός σχεδίου από τον «σουλτάνο» το οποίο θα προέβλεπε το πάγωμα της τρέχουσας γραμμής του μετώπου, την αναβολή ένταξής της στο ΝΑΤΟ για τουλάχιστον δέκα χρόνια, την παροχή όπλων στην Ουκρανία και την ανάπτυξη διεθνών στρατευμάτων σε μια αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη ασφαλείας στα ανατολικά της χώρας. Το Κρεμλίνο ισχυρίζεται ότι στις 18 Νοεμβρίου απέρριψε το ειρηνευτικό σχέδιο για την Ουκρανία που φέρεται να υπέβαλε ο Τούρκος πρόεδρος χαρακτηρίζοντάς το «απαράδεκτο».
Ωστόσο πηγές του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών διέψευσαν το δημοσίευμα του αμερικανικού Μέσου. Τόνισαν επίσης ότι η Τουρκία υποστηρίζει διπλωματικές πρωτοβουλίες με στόχο τον τερματισμό του πολέμου.
Είναι αργά για να αλλάξουν ισορροπίες
Οι ATACMS, που εκτοξεύονται από συστήματα MLRS και HIMARS, προσφέρουν βεληνεκές που φτάνει τα 300 χλμ., επιτρέποντας στην Ουκρανία να χτυπά στόχους πολύ πέρα από την πρώτη γραμμή του μετώπου. Οπότε μπορεί να απειλήσουν στρατηγικές ρωσικές εγκαταστάσεις όπως αεροδρόμια, κέντρα διοίκησης και βάσεις. Παράλληλα, οι πύραυλοι SCALP-EG και Storm Shadow με ικανότητα πτήσης σε πολύ χαμηλό ύψος και με υψηλή ακρίβεια πλήγματος έως τα 500 χλμ. (εφόσον έχουν αποδεσμευτεί αυτές οι εμβέλειες κρούσης) είναι σχεδιασμένοι για να διαπερνούν τοίχους ή οροφές πάχους πολλών μέτρων σε οχυρωμένες εγκαταστάσεις και να χτυπούν στόχους όπως αποθήκες πυρομαχικών και οχυρωμένα σημεία διοίκησης και ελέγχου ή επιλεκτικά μοναδιαίους στόχους υψηλής αξίας, όπως πολεμικά πλοία.
Οι στόχοι
Εκτός από τα πλήγματα στο εσωτερικό της Ρωσίας, Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η Ουκρανία μπορεί να χρησιμοποιήσει τους ATACMS για να υποστηρίξει τα ουκρανικά στρατεύματα κατά των ρωσικών και βορειοκορεατικών δυνάμεων στην περιοχή του Κουρσκ στη δυτική Ρωσία, όπου η Ουκρανία στοχεύει να κρατήσει ένα προγεφύρωμα που κατέλαβε μετά την πρώτη μεγάλη διασυνοριακή επίθεσή της τον Αύγουστο. Το ρωσικό έδαφος μπορεί να αποτελέσει διαπραγματευτικό χαρτί σε τυχόν συνομιλίες μετά την είσοδο του Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Ακόμη, οι Ουκρανοί θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τους πυραύλους για να πλήξουν εχθρικά στρατεύματα, βασικά κομμάτια στρατιωτικού εξοπλισμού, κόμβους εφοδιασμού, αποθήκες πυρομαχικών και γραμμές ανεφοδιασμού βαθιά μέσα στη Ρωσία. Αυτό θα μπορούσε ενδεχομένως να βοηθήσει τους Ουκρανούς να αμβλύνουν την αποτελεσματικότητα της ρ ω σ ο βορειοκορεατικής αντεπίθεσης.
Ελλειψη αντρών
Υπάρχει ωστόσο περιορισμένη προμήθεια ATACMS που μπορεί να αποκτήσει η Ουκρανία. Ετσι, ακόμη και το Κίεβο να είναι σε θέση να πλήξει βαθιά στη ρωσική ενδοχώρα, δεν πρόκειται να αποφέρει αλλαγή στο πεδίο της μάχης εν μια νυκτί. Για πολλούς αναλυτές, η απόφαση ήρθε πολύ αργά για να αλλάξει ουσιαστικά την πορεία των μαχών. Μπορεί το Ντονμπάς και το Ντονιέτσκ να μην έχουν περάσει εξ ολοκλήρου σε ρωσικό έλεγχο, αλλά οι πιέσεις που δέχονται τα ουκρανικά στρατεύματα είναι πολύ μεγάλες. Εάν η Ουκρανία δεν καλύψει τις ανάγκες της σε ανθρώπινο δυναμικό, θεωρείται απίθανο να καταφέρει να αντιμετωπίσει την ολοένα αυξανόμενη ρωσική πίεση. Δεν πρέπει δε να παραλειφθούν οι ικανότητες των ρωσικών αντιαεροπορικών συστημάτων, όπως οι πύραυλοι S-400, οι οποίοι μπορούν να περιορίσουν την αποτελεσματικότητα των ουκρανικών πυραυλικών επιθέσεων.
Διαβάστε επίσης
ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ: – Η ώρα της κρίσης για τον νέο πρόεδρο – Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ψηφοφόροι του κόμματος
Η πρώτη ανάρτηση Κασσελάκη: «Το Κίνημα Δημοκρατίας είναι η Ιστορία που γράφουν οι πολλοί»
Μοιράζουν ευρωπαϊκό χρήμα με θολές συμβάσεις – Την Κυριακή στο Documento – Μαζί το Docville
Οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν χάσει το 40% των εδαφών που κατέλαβαν στο Κούρσκ
Καιρός: Ξεροβόρι και χαμηλές θερμοκρασίες την Κυριακή – Τι εκτιμά ο διευθυντής της ΕΜΥ
