Το νέο success story διανέμεται δωρεάν στα φαρμακεία, αφού έχει διαφημιστεί στα ΜΜΕ ως η πανάκεια που αποσιωπά κάθε αποτυχία, κάθε λανθασμένη απόφαση και αντίφαση εδώ και έναν χρόνο. Με την τακτική του στρίβειν διά του αρραβώνος η συζήτηση φεύγει από τα δραματικά νούμερα των νεκρών και των διασωληνωμένων και μετατοπίζεται στο αν η σούβλα του αρνιού στηθεί σε κάποιο μπαλκόνι της πόλης ή στην αυλή του εξοχικού. Οι υπερφίαλοι, οι εκτός τόπου και χρόνου, οι πορευόμενοι με αυταπάτες, οι καμποτίνοι του δημόσιου λόγου μισούν τη σιωπή, όπως ο διάβολος το λιβάνι. Ολοι αυτοί ωστόσο δεν ξέρουν ότι αν θέλω να μιλήσω για τον Μότσαρτ, θα ασχοληθώ με το ταλέντο και τη μουσική του και όχι με το αν η αυστριακή αυτοκρατορία καταπίεζε τους Ιταλούς υπηκόους
της. Επιστρατεύονται λοιπόν διάφοροι ειδικοί επιστήμονες σε διατεταγμένη υπηρεσία για να υποστηρίξουν ότι οι όποιες παρενέργειες δεν οφείλονται στα εμβόλια κι ας τα απαγορεύουν αρκετές χώρες.
Κάπως έτσι το self test έγινε το νέο διαβατήριο, με το οποίο θα διασχίσουμε ανέμελοι τη λεωφόρο της υγειονομικής ευτυχίας ή έστω του πρόσκαιρου εφησυχασμού. Κανείς δεν θα μπορούσε να είναι αντίθετος στα τεστ, αλλά όχι με αυτούς τους όρους. Εκτός του ότι είναι αμφισβητούμενη αυτή καθαυτή η αξιοπιστία τους, όπως μερικοί θαρραλέοι ψελλίζουν, ποιος εγγυάται την αξιοπιστία των πολιτών αφού δεν διενεργείται κανένας έλεγχος από δημόσιες υπηρεσίες και ο καθένας μπορεί να δηλώσει ό,τι θέλει και επομένως πώς θα διασφαλιστεί μια γενική εικόνα της διασποράς; Και μια λεπτομέρεια: στην εγκύκλιο του ΥΠΑΙΘ που έχει ήδη αποσταλεί
στα σχολεία δεν προβλέπεται η περίπτωση του κηδεμόνα που είναι αρνητής της πανδημίας και ο μαθητής πληρώνει αδίκως τις αντιλήψεις των γονέων και αυτομάτως αποκλείεται και από την τηλεκπαίδευση.
Η δημοκρατία όμως χωράει ακόμη και τους κατοίκους του χωριού των ανοήτων. Οπως για παράδειγμα τον ιερωμένο που συνέθεσε ειδικό τροπάριο για την περίσταση: «Δόλιον εμβόλιον και δεινόν, παρεσκευασμένον υπ’ ανόμων εταιρειών, χρήσει αντιχρίστω, εμβρύων εκτρωθέντων, Κυρίω φωτισθέντες, πάντες απώσομεν». Εξω από το κοινωνικό σώμα λοιπόν όσοι για τους δικούς τους λόγους δεν υπακούουν σε μέτρα ή δεν προσαρμόζονται σε πλειοψηφικές συμπεριφορές. Αναφύεται έτσι ένας ιδιότυπος ρατσισμός που διαχωρίζει τους πολίτες σε «καθαρούς» και «βρόμικους» κι ας αντιβαίνει στο συνταγματικό δικαίωμα της ελεύθερης βούλησης.
Το αυτοδιαγνωστικό τεστ πολύ περισσότερο από το εμβόλιο μεγιστοποιεί την ατομική ευθύνη, τουτέστιν την έμμεση ενοχοποίηση. Σαν να αγοράζεις από το ΙΚΕΑ έναν καναπέ σε κομμάτια που, αν σπάσει, φταις εσύ γιατί δεν κατάφερες να τον συναρμολογήσεις και όχι η εταιρεία.
Η για άλλη μια φορά λαβωμένη και αναποτελεσματική Ευρώπη καθώς και ο διαφαινόμενος περιορισμός στην ελεύθερη μετακίνηση των πολιτών κρούουν έναν κώδωνα κινδύνου που θα πρέπει να απασχολήσει τους πολιτικούς επιστήμονες και τους κοινωνιολόγους στη μετα-Covid εποχή. Οσο για τους λοιμωξιολόγους, προτού μας αποχαιρετήσουν ας φροντίσουν να μην αφήσουν πίσω τους μόνο πιστοποιητικά υγειονομικών φρονημάτων. Ας μην επιδοκιμάζουν με τις αποφάσεις τους την αρχή της ομοιομορφίας που παραπέμπει σε γενετικά πειράματα και φυλετικές ανωτερότητες.
H Χρύσα Κακατσάκη είναι φιλόλογος ιστορικός Τέχνης