Αναζητείται τρόπος να παραταθεί η ισχύς του νόμου Κατσέλη μετά το 2018
Ενώ στα ειρηνοδικεία όλης της χώρας επιχειρείται πλέον κάθε Τετάρτη με την παρουσία ισχυρών αστυνομικών δυνάμεων να γίνουν πλειστηριασμοί χωρίς κατώτατο όριο για το ύψος της οφειλής, η εκκίνηση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, σύμφωνα με την πιο αισιόδοξη εκτίμηση, θα πραγματοποιηθεί στο τέλος του έτους ή στις αρχές του 2018, παρά τις περί του αντιθέτου δηλώσεις κυβερνητικών παραγόντων όπως ο νυν υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας και πρώην Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης.
Οι λόγοι που καθυστερεί η μετάβαση από το αναλογικό στο ηλεκτρονικό μοντέλο εστιάζονται στη μη ετοιμότητα είτε της ηλεκτρονικής πλατφόρμας είτε της πολιτικής ηγεσίας να προωθήσει νομοθετική πρωτοβουλία για την επέκταση της προστασίας της πρώτης κατοικίας μετά το 2018 μέσω αλλαγών στον νόμο 3869/2010 (νόμος Κατσέλη). Ηδη παρατηρείται συνωστισμός αιτήσεων από υπερχρεωμένους δανειολήπτες που θέλουν να προστατέψουν την κύρια κατοικία τους και με δεδομένο ότι πλέον οι πλειστηριασμοί διενεργούνται ελεύθερα χωρίς όριο οφειλής –έως τον Ιούλιο ήταν 300.000 ευρώ– η απόφαση για νέα παράταση επείγει. Προκειμένου να βρεθεί λύση σχεδιάζεται από το υπουργείο Οικονομίας να δοθεί παράταση τουλάχιστον ενός έτους στον νόμο Κατσέλη, εφόσον βέβαια συμφωνήσουν δανειστές και τράπεζες.
Πληροφορίες από την αγορά αναφέρουν όμως και έναν τρίτο λόγο για την καθυστέρηση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών: την πρόθεση χρηματιστηριακών εταιρειών, τραπεζών και ξένων funds να εμπλακούν ενεργά στη διαδικασία παίρνοντας κομμάτι της πίτας που αυτήν τη στιγμή ανήκει με τον νόμο στους συμβολαιογράφους.
Οι συμβολαιογράφοι
Από την πλευρά της συντονιστικής επιτροπής των συμβολαιογραφικών συλλόγων, ο πρόεδρός τους Γιώργος Ρούσκας δηλώνει στο Documento ότι η ηλεκτρονική πλατφόρμα είναι έτοιμη, τουλάχιστον από τεχνικής άποψης, ενώ επισημαίνει πως οι πλειστηριασμοί που γίνονται δεν αφορούν την πρώτη κατοικία παρά την απελευθέρωση του ορίου. Επίσης τονίζει ότι οι πλειστηριασμοί θα γίνουν, καθώς η αναγκαστική εκτέλεση είναι μέρος της δικαστικής λειτουργίας, σημειώνοντας ότι είναι ζήτημα της κυβέρνησης η εξεύρεση μιας λύσης που να διευρύνει το ισχύον προστατευτικό πλαίσιο για την πρώτη κατοικία.
Την ίδια στιγμή ωστόσο τραπεζικά στελέχη υποστηρίζουν ότι δεν έχει γίνει ακόμη εφικτός ο συντονισμός των δεδομένων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στην πλατφόρμα, ενώ συμβολαιογράφοι της Αθήνας με τους οποίους συνομιλήσαμε λένε ότι δεν έχουν διαπιστευτεί ακόμη στο σύστημα. Την υλοποίηση του πιλοτικού ηλεκτρονικού συστήματος ανέλαβε η Newsphone Hellas με σύμβαση που υπεγράφη με τον Συμβολαιογραφικό Σύλλογο Εφετείων Αθηνών – Πειραιώς – Αιγαίου και Δωδεκανήσου και κατά τον κ. Ρούσκα είναι η μοναδική εταιρεία ελληνικών συμφερόντων που παρείχε σχετικό λογισμικό.
Παρ’ όλα αυτά, η στάση των συμβολαιογράφων δεν είναι ενιαία, καθώς μετά τον Συμβολαιογραφικό Σύλλογο Εφετείου Θεσσαλονίκης που τον Ιούλιο αποφάσισε αποχή από όλους τους πλειστηριασμούς μέχρι τις αρχές Οκτώβρη, ανάλογες αποφάσεις έλαβαν οι σύλλογοι εφετείων Κέρκυρας και Θράκης και τώρα και της Κρήτης.
Να σημειωθεί ότι την Τετάρτη 20/9 στην ιστοσελίδα του Ταμείου Νομικών είχαν αναγγελθεί 248 πλειστηριασμοί, ενώ σε 3.613 ανέρχονταν συνολικά εκείνοι για τους οποίους έχει οριστεί ημερομηνία διεξαγωγής έως το πρωί της περασμένης Πέμπτης –η αναγγελία τους δεν σημαίνει ότι διενεργούνται όλοι.
Σύμφωνα με τον νόμο, για τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς όσοι επισπεύδοντες επιθυμούν μπορούν να μεταβούν από το αναλογικό στο ηλεκτρονικό σύστημα σε δύο μήνες από την έκδοση καινούργιου προγράμματος (παλιοί πλειστηριασμοί), ενώ για τους νέους ο αντίστοιχος χρόνος είναι επτά μήνες.
Η νέα διαδικασία-εξπρές
Οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί θα διεξάγονται κάθε Τετάρτη, Πέμπτη και Παρασκευή και με διευρυμένο ωράριο από νωρίς το πρωί έως το απόγευμα (10.00 – 14.00 ή εναλλακτικά 14.00 – 18.00). Στη διαδικασία θα μπορεί να συμμετάσχει κάθε υποψήφιος πλειοδότης και οι προσφορές θα υποβάλλονται ηλεκτρονικά, εξασφαλίζοντας ανοικτή και διαφανή διαδικασία. Υποψήφιος πλειοδότης θα μπορεί να είναι κάθε νομικό ή φυσικό πρόσωπο εντός ή εκτός χώρας, ενώ θα υπάρχει κατηγοριοποίηση για τους μεσίτες ακινήτων (νομικά ή φυσικά πρόσωπα), οι οποίοι θα εγγράφονται ως μέλη προκειμένου να συμμετέχουν για λογαριασμό πελατών τους.
Οι υποψήφιοι πλειοδότες θα πρέπει να έχουν πιστοποιηθεί προηγουμένως στα ηλεκτρονικά συστήματα. Θα δηλώνουν τη συμμετοχή τους σε συγκεκριμένο πλειστηριασμό αφού έχουν καταβάλει την απαιτούμενη εγγύηση και το τέλος χρήσης των συστημάτων (350 ευρώ) και αφού έχουν υποβάλει ηλεκτρονικά πληρεξούσιο δύο εργάσιμες ημέρες πριν από την ορισθείσα ημέρα του πλειστηριασμού έως τις 15.00.
Οπως ορίζει ο νόμος, θα πρέπει εντός 15 ημερών από την κατάσχεση να δρομολογείται ο πλειστηριασμός χωρίς άλλη χρονοτριβή. Μόλις πέντε ημέρες μετά από αυτόν θα πρέπει με κάθε τυπικότητα να αποδίδεται το περιουσιακό στοιχείο στον υπερθεματιστή εφόσον πρόκειται για κινητό· εάν είναι ακίνητο, η προθεσμία αυξάνεται στις 12 ημέρες.
Πώς σώζουμε το σπίτι πριν από τον πλειστηριασμό
Για να σταματήσει η διαδικασία του πλειστηριασμού έστω και την ύστατη στιγμή θα πρέπει ο οφειλέτης να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες ανακοπής, λέει στο Documento η δικηγόρος Κατερίνα Φραγκάκη, η οποία τονίζει ότι το νομικό οπλοστάσιο υπάρχει, αρκεί να ξέρει κάποιος να το χρησιμοποιήσει σωστά.
Μεγάλη βαρύτητα πρέπει να δοθεί στις προθεσμίες καθώς οι ενέργειες πρέπει να γίνουν άμεσα και συγκεκριμένα:
Βήμα 1ο: Όταν υπάρχουν ελαττώματα στην εγκυρότητα της τελευταίας πράξης της εκτέλεσης, πρέπει να κατατεθεί ανακοπή μέσα σε εξήντα ημέρες αφότου μεταγραφεί η περίληψη της κατακυρωτικής έκθεσης.
Βήμα 2ο: Είκοσι ημέρες πριν από τον πλειστηριασμό μπορεί να κατατεθεί αίτηση διόρθωσης της κατασχετήριας έκθεσης. Σε αυτήν επισημαίνουμε σφάλματα ως προς την περιγραφή του κατασχεθέντος, την εκτίμηση και την τιμή πρώτης προσφοράς. Μετά την ανακοπή το αρμόδιο κατά το άρθρο 933 δικαστήριο δικάζει κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων και αν γίνει δεκτή μπορεί να διατάξει τη διόρθωση της έκθεσης κατάσχεσης. Για την εκτίμηση της αξίας του ακινήτου που κατάσχεται λαμβάνεται υπόψη η εμπορική αξία του όπως προσδιορίζεται κατά τον χρόνο της κατάσχεσης και όχι η αντικειμενική αξία, όπως όριζε η παλαιότερη διάταξη.
Βήμα 3ο: Δεκαπέντε ημέρες πριν από τον πλειστηριασμό μπορεί να κατατεθεί αίτηση αναστολής του για έξι μήνες με εγγυοδοσία κατ’ άρθρο 1000 ΚΠολΔικ. Ορίζεται όμως υποχρεωτική καταβολή των εξόδων της διαδικασίας, που δεν είναι λίγα, καθώς και εγγυοδοσία του 1/4 της οφειλής, ενώ καταργήθηκε η δυνατότητα του δικαστηρίου να ορίσει μικρότερο ποσό για εξαιρετικούς λόγους.
