Συμπληρώνονται αυτές τις ημέρες δύο χρόνια από το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών. Στα Τέμπη διαδραματίστηκε παράλληλα και το μεγαλύτερο εργατικό δυστύχημα στον τόπο τα τελευταία χρόνια, καθώς τουλάχιστον 13 εργαζόμενοι έχασαν τη ζωή τους, εκεί.
Προστίθενται αυτοί οι συνάδελφοί μας στον μακρύ κατάλογο των θυμάτων των χώρων εργασίας σε μία κατάσταση κλιμακούμενης επιδείνωσης στη χώρα μας.
Σύμφωνα με την ανεξάρτητη έρευνα της Ομοσπονδίας Συλλόγων Εργαζομένων Τεχνικών Επιχειρήσεων Ελλάδος, 146 άνθρωποι έχασαν της ζωή τους στη δουλειά το 2024, ενώ η ραγδαία αύξηση του φαινομένου σφραγίζεται με νέο αρνητικό ρεκόρ 35 απωλειών για τους μήνες Ιανουάριο και Φεβρουάριο του 2025.
Παράλληλα δεν υπάρχει καταγραφή των θανάτων από επαγγελματικές ασθένειες όταν στο βαρόμετρο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για ην Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας μεσοσταθμίζουν σε 2500 τους ανθρώπους που χάνουν τη ζωή τους στη χώρα μας από νόσους που άπτονται του εργασιακού τους περιβάλλοντος.
Μεγάλο ζήτημα είναι και η υποκαταγραφή ή η διαίρεση του συνολικού αριθμού των θανάτων στην εργασία από την Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρησης Εργασίας και το Υπουργείο Εργασίας, που περιορίζεται στο ένα τέταρτο των πραγματικών περιστατικών με αποτέλεσμα ενώ επικοινωνιακά να λειτουργεί ευεργετικά σε πολιτικό επίπεδο, στην πράξη διαστασιολογεί λάθος το πρόβλημα και το καθιστά ανεπίλυτο.
Οι θάνατοι στην εργασία, έχουν έντονο ταξικό πρόσημο και παρατηρούνται με μεγαλύτερη συχνότητα σε ανειδίκευτους εργαζόμενους, που καλούνται με μικρή αμοιβή να ασκήσουν ειδικευμένη εργασία, σε αλλοδαπούς, σε εργαζόμενους χαμηλού μορφωτικού επιπέδου και σε αυτούς που δεν είναι οργανωμένοι σε Σωματεία.
Κύριες αιτίες της έξαρσης του φαινομένου αυτού στη χώρα μας, είναι η υπονόμευση του θεσμού των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας από κυβερνητικής πλευράς και η ψήφιση νομοθετικών ρυθμίσεων τα τελευταία τέσσερα χρόνια οι οποίες όχι μόνο δεν επιστρέφουν στην προμνημονιακή κανονικότητα στους χώρους εργασίας, αλλά προκαλούν βαθύτερη εντατικοποίηση και ελαστικοποίηση κόντρα στην ευρωπαϊκή κατεύθυνση.
Επιπλέον και ειδικότερα, η δυστοπική αυτή κατάσταση αποδίδεται, στη διάλυση του κοινωνικού διαλόγου μεταξύ εργοδοτών, συνδικάτων και Κυβέρνησης, την ελλιπή λειτουργία των ελεγκτικών μηχανισμών, την πολυετή καθυστέρηση της ίδρυσης Φορέα Ασφάλισης Επαγγελματικού Κινδύνου και Ασθενειών και το πάγωμα της αναθεώρησης του Κώδικα Νόμων για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία.
Η Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία έχει υιοθετηθεί το 2022 στη Διάσκεψη της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας ως θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα το οποίο είναι υποχρεωμένες να προστατεύουν οι Κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο.
Δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτή η ανθρωποθυσία στη χώρα μας.
Απαιτείται πολιτική προτεραιοποίηση, σωστή καταγραφή της διάστασης του φαινομένου, συνεργασία όλων των μερών και ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμώνγια να προστατέψουμε τους εργαζόμενους από τις επικίνδυνες και ανθυγιεινές συνθήκες και να γίνει η εργασία τους αξιοπρεπής.
Η αποκατάσταση του εργατικού δικαίου και η ισορροπία μεταξύ εργατικής και εργοδοτικής πλευράς αποτελεί προϋπόθεση για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Εργασία.
*Αντιπρόεδρος Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία
Γραμματέας ΥΑΕ ΓΣΕΕ
Πρόεδρος ΟΣΕΤΕΕ