Δημήτρης Ζαχαριουδάκης: «Δεν κάνουμε εκπτώσεις στη μουσική μας»

Ο τραγουδοποιός μιλάει για τον νέο του προσωπικό δίσκο, την πορεία του με τους Χαΐνηδες και το σκυλάδικο που θέλει να ακούει ο περισσότερος κόσμος.

«Η σβούρα της ζωής» που γυρίζει ξανάφερε τον Δημήτρη Ζαχαριουδάκη στην Αθήνα. Είναι το δεύτερο προσωπικό άλμπουμ του Κρητικού τραγουδοποιού, ο οποίος μαζί με τον Δημήτρη Αποστολάκη αποτελούν το βασικό συνθετικό δίδυμο των Χαΐνηδων. «Είχα μαζεμένα τραγούδια που κάποια στιγμή μέσα στην πανδημία θέλησα να δισκογραφήσω. Τα πιο πολλά ήταν σε στίχους της Ασπασίας Βασιλάκη» λέει ο Ζαχαριουδάκης και μου δίνει το έναυσμα να προσέξω τους στιχουργούς στη νέα του δουλειά, οι οποίοι δεν είναι και λίγοι: Κ. Λουπάκης, Γ. Μαυρίγιαννης, Μ. Λούκα, Γ. Καράτζης, Π. Χλωρός, Θ. Παυλάκος, Α. Βασιλάκη αλλά και μελοποιημένος Γ. Σεφέρης.

Η μοιραία γνωριμία

Γεννημένος στο Ηράκλειο πριν από 57 χρόνια, παραμένει μόνιμος κάτοικος Κρήτης και πάντα θα θυμάται τη χρονιά του 1989, τότε που γνωρίστηκαν στο πανεπιστήμιο με τον Αποστολάκη και έφτιαξαν τους Χαΐνηδες. Στο αρχικό σχήμα ήταν και ο Μίλτος Πασχαλίδης, ο οποίος στον τωρινό δίσκο του αποδίδει ένα τραγούδι. «Πάντα είχαμε επαφές με τον Μίλτο και όταν του είχα δώσει τον πρώτο μου δίσκο, από μόνος του ζήτησε να συμμετάσχει στον επόμενο, όπως κι έγινε». Τον ρωτάω εάν ώθηση για τη δημιουργία των Χαΐνηδων είχαν δώσει καλλιτέχνες και σχήματα όπως οι Δυνάμεις του Αιγαίου, ο Ρος Ντέιλι και ο Νίκος Ξυδάκης, που ασχολήθηκαν με τη χρήση παραδοσιακών ξεχασμένων οργάνων στη μουσική τους. Συμφωνεί ότι το κλίμα ήταν όντως ευνοϊκό για να εξερευνήσουν τη μουσική παράδοση, αλλά τίποτε δεν θα γινόταν αν δεν ήθελε και ο Αποστολάκης να κυκλοφορήσει τα πρώτα του τραγούδια.

Ο Ζαχαριουδάκης πρωτόγραψε κομμάτια στο άλμπουμ «Ο γητευτής» των Χαΐνηδων με τις «Συνταγές μαγειρικής», ένα βαλς σε δική του μουσική και σε σπαρακτικούς στίχους του Αποστολάκη – πρώτη του συνθετική απόπειρα, που στέφτηκε με επιτυχία, παρόλο που μουσικές του είχαν μπει και στο πρώτο άλμπουμ του συγκροτήματος. Ανατρέχει μάλιστα «Στου Λιβυκού το πέλαγος», ένα δίσκο που είχε κάνει ο Αποστολάκης με τον Κωστή Αβυσσινό, για να μου πει πως δεν είχαν πρόβλημα ως μέλη ενός συγκροτήματος να βγάζουν και προσωπικές δουλειές.

Μια sui generis μπάντα

Στίχους δεν γράφει συχνά ο ίδιος. «Οταν γράφει ο Αποστολάκης τόσο ωραία το σκέφτεσαι δυο και τρεις φορές να γράψεις κι εσύ στίχους» δηλώνει, φανερώνοντας την άρρηκτη σχέση του με τους Χαΐνηδες. Εκείνος άκουγε ροκ στα νιάτα του, σε αντίθεση με τον Αποστολάκη, ο οποίος κατάγεται από χωριό της Κρήτης και απέκτησε τα αστικά του ακούσματα στην πορεία. «Παρά τον ηλεκτρικό ήχο, δεν είμαστε ροκ συγκρότημα» υποστηρίζει, «αλλά θα μας χαρακτήριζα sui generis μπάντα. Η συνεχής ανανέωση έπαιξε μεγάλο ρόλο στο στίγμα που άφησαν οι Χαΐνηδες, κυρίως μέσα από συνεργασίες –Mode Plagal, Χαρούλης, Φριντζήλα κ.ά.– αφού κανένα άλμπουμ τους δεν ήταν ίδιο με το προηγούμενο». Ζητάω την άποψή του για την Κρήτη που μοιάζει να έχει δική της αυτόνομη δισκογραφία. Πιστεύει πως αυτό οφείλεται στις μαντινάδες μέσω των οποίων εκφράζονται οι Κρητικοί ακόμη κι αν δεν είναι «τραγουδιάρηδες». Τι γίνεται όμως με το σκυλάδικο που έχει παρεισφρήσει και στο κρητικό ιδίωμα; «Αυτό θέλει μάλλον ν’ ακούει περισσότερο ο κόσμος, αλλά εμείς δεν κάνουμε εκπτώσεις και άλλωστε η “Σβούρα της γης” δεν είναι τόσο ένας δίσκος κρητικής μουσικής όσο ένα “έντεχνο” άλμπουμ». Δεν θέλει πάντως να κατηγορήσει κανένα μουσικό απ’ αυτούς που παραποιούν ενδεχομένως την κρητική παράδοση, αφού για να το κάνουν θα εκφράζουν κάποια ανάγκη της εποχής κι αυτοί.

Eπικοινωνία με τον κόσμο

Το τραγούδι είναι για τον Ζαχαριουδάκη φυγή από την καθημερινότητα και ευχαρίστηση, όπως συμβαίνει με κάθε μορφή δημιουργίας. Συνήθως δεν αποσκοπεί σε τίποτε άλλο με τα τραγούδια του παρά μόνο στην επικοινωνία με τον κόσμο: «Είναι το ίδιο με κάποιον που δημοσιεύει ένα ποίημα ή εκθέτει έναν πίνακά του θέλοντας να εκφραστεί και να επικοινωνήσει» μου εξηγεί. Δεν τον νοιάζει με ποιον τρόπο θα φτάσουν τα τραγούδια στον κόσμο, αφού τα πηγαίνει καλά με το YouTube, αλλά όχι και με τις ψηφιακές πλατφόρμες διανομής ούτε και με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Κι αν ακόμη ενδιαφέρεται για το τι γίνεται μουσικά, ακούει μόνο ό,τι προφταίνει, χωρίς να το ψάχνει ιδιαίτερα. Στον δίσκο του συμμετέχουν, εκτός από τους Χαΐνηδες, αποκλειστικά Κρητικοί μουσικοί και ερμηνευτές (Ψαραντώνης, Σπυριδούλα Μπάκα, Μαρία Κώτη, Νίκος Στρατάκης, Μάνος Παπαδάκης κ.ά.), οι «φίλοι-οικογένειά» του. Τον ρωτάω αν μια σοβαρή απώλεια μπορεί να γεννήσει τέχνη, αφού αφιερώνει τον δίσκο στη μνήμη του πατέρα του. «Τον έχασα το 2021» μου απαντά «και σίγουρα με επηρέασε συναισθηματικά το γεγονός, κρατώ όμως κάτι ωραίο που έχει πει επ’ αυτού ο Αποστολάκης: “Οταν χάνουμε ένα δικό μας άνθρωπο μετακομίζει απλώς απέξω μέσα μας”». Δεν ξέρει πού και πότε θα κάνει λάιβ δισκοπαρουσίαση, αφού τον τελευταίο καιρό εργάζεται ως αναπληρωτής καθηγητής στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και δεν έχει τον απαιτούμενο χρόνο. Ισως από το ερχόμενο καλοκαίρι, όταν η «Σβούρα της γης» θα σηματοδοτήσει ακόμη μία αλλαγή γι’ αυτόν ως προς τον χρόνο που κυλάει.