Μια συζήτηση με τον καλλιτεχνικό διευθυντή του Φεστιβάλ Ολυμπίας για το παρόν και το μέλλον του θεσμού.
Ο ∆ηµήτρης Σπύρου, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ∆ιεθνούς Φεστιβάλ Κινηµατογράφου Ολυµπίας για Παιδιά και Νέους, µιλάει για τη φετινή διοργάνωση που επέστρεψε στους φυσικούς της χώρους, τις αίθουσες του Πύργου και της Αµαλιάδας, από τις 4 έως τις 12 ∆εκεµβρίου, ενώ µε τη λήξη του οι δραστηριότητές του θα µεταφερθούν στο διαδίκτυο.
Το φεστιβάλ κλείνει φέτος 24 χρόνια ζωής. Πώς ξεκίνησε το ταξίδι αυτό;
Ο προσανατολισµός στον κινηµατογράφο για παιδιά και νέους ξεκίνησε από το προσωπικό µου ενδιαφέρον ως σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός για το ιδιαίτερο αυτό κινηµατογραφικό είδος. Η αναπαράσταση της παιδικής ηλικίας στον κινηµατογράφο αποτελούσε πάντα για µένα µια δηµιουργική πρόκληση. Μια τέτοια ταινία ήταν ο «Ψύλλος» που έκανα το 1990, η οποία πήρε έξι σηµαντικά διεθνή βραβεία. Κι έτσι ταξιδεύοντας στο εξωτερικό για την προώθηση της ταινίας, διαπίστωσα πως αυτό το ιδιαίτερο κινηµατογραφικό είδος ήταν θεσµοθετηµένο σε όλες σχεδόν τις χώρες του κόσµου. Θεώρησα λοιπόν πως κάτι αντίστοιχο έπρεπε να γίνει και στην Ελλάδα. Ετσι δηµιουργήσαµε το Φεστιβάλ Ολυµπίας. Είµαι από τον νοµό Ηλείας και γι’ αυτό επιλέξαµε τον Πύργο. Επίσης, γιατί θέλουµε την ανάπτυξη ενός σύγχρονου πολιτισµού δίπλα από τις µαρτυρίες του αρχαίου πολιτισµού της Ολυµπίας. Το µεγαλύτερο εµπόδιο ήταν πάντα η έλλειψη υποδοµών.
Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του φετινού φεστιβάλ; Ο φόβος του κορονοϊού επηρέασε ή περιόρισε τις αρχικές σας επιλογές;
Αυτό που χαρακτηρίζει το Φεστιβάλ Ολυµπίας είναι ότι καινοτοµεί διαρκώς. Φέτος παρουσιάζουµε πολλές καινοτόµες προτάσεις τόσο για τους επαγγελµατίες του κινηµατογράφου όσο και για τον χώρο της εκπαίδευσης. Σχετικά µε την πανδηµία, όπως βλέπετε και από το πρόγραµµα που ανακοινώσαµε, βρίσκουµε λύσεις. ∆ιπλασιάσαµε τον χρόνο διεξαγωγής του φεστιβάλ. Μια εβδοµάδα προβολές – εργαστήρια και εκδηλώσεις στους φυσικούς χώρους και στη συνέχεια άλλη µια εβδοµάδα online.
Ποιες εκπλήξεις σάς έχουν προσφέρει τα παιδικά φιλµ όλα αυτά τα χρόνια;
Γι’ αυτά πρέπει να γράψω ολόκληρο βιβλίο. Τι να πρωτοπώ στον περιορισµένο χώρο µιας συνέντευξης;
Με ποια κριτήρια επιλέξατε το φιλµ έναρξης «Rosa, rosae» του Κάρλος Σάουρα;
Ο Κάρλος Σάουρα είναι µεγάλος σκηνοθέτης και ενεργός πολίτης. Φέτος κλείνει τα 89 του χρόνια και κάνει ένα φιλµ για να ξορκίσει τις παιδικές του µνήµες από τον εµφύλιο και να προειδοποιήσει ότι οι υπάρχουσες αντιθέσεις στην ισπανική κοινωνία µπορεί να οδηγήσουν σε ένα νέο εµφύλιο. Είναι τιµή µας να προβάλλουµε την ταινία του σε διεθνή πρεµιέρα.
Πρόσφατα η ∆ιεθνής Ενωση του Κινηµατογράφου για Παιδιά και Νέους (CIFEJ) σας απένειµε το βραβείο συνολικής προσφοράς για το έτος 2021 «σε αναγνώριση ως του σηµαντικότερου προσώπου στην ιστορία του παιδικού κινηµατογράφου στην Ελλάδα».
Με τιµά ιδιαίτερα και µε συγκινεί αυτή η απόφαση της CIFEJ η οποία µου απένειµε το βραβείο Lifetime Achievement 2021. Η CIFEJ επέλεξε για πρώτη φορά στα 67 χρόνια λειτουργίας της να βραβεύσει ένα πρόσωπο από την Ελλάδα. Αυτό σηµαίνει ότι η Ελλάδα, που ως τη δηµιουργία του Φεστιβάλ Ολυµπίας πριν από 25 χρόνια ήταν διεθνώς ανύπαρκτη στους τοµείς της κινηµατογραφικής παιδείας και του κινηµατογράφου για παιδιά και νέους, είναι πλέον δυναµικά παρούσα και είµαστε υπερήφανοι γι’ αυτό. Το βραβείο βέβαια θεωρώ ότι δεν ανήκει µόνο σ’ εµένα, αλλά και σε όλους τους συνεργάτες µου, πρωτίστως δε στους Νίκο Θεοδοσίου και Χρήστο Κωνσταντόπουλο.
Φέτος έχετε και µια εκδήλωση στη µνήµη του Ντίνου Κατσουρίδη. Θα θέλατε να µοιραστείτε κάποιες αναµνήσεις σας από αυτόν τον σπουδαίο κινηµατογραφιστή;
Ο Ντίνος Κατσουρίδης θεωρούσε σηµαντικό θεσµό το Φεστιβάλ Ολυµπίας – το αγαπούσε πολύ και το υποστήριζε µε πολλούς τρόπους. Τον είχαµε τιµήσει όταν ήταν ενεργός στον κινηµατογράφο, το 2007, µαζί µε τον Θανάση Βέγγο. Ως γνωστόν, ο κινηµατογραφικός χαρακτήρας του Βέγγου στο πρόσωπο του οποίου συµπυκνωνόταν όλη η ταλαιπωρία του απλού λαϊκού ανθρώπου είναι καλλιτεχνικό δηµιούργηµα του Κατσουρίδη. Φέτος κλείνουν δέκα χρόνια από τον θάνατο και των δυο αυτών σπουδαίων καλλιτεχνών. Το Φεστιβάλ Ολυµπίας δεν θα µπορούσε να αγνοήσει αυτή την επέτειο. Ο Κατσουρίδης ήταν πλήρης κινηµατογραφιστής: παραγωγός, σεναριογράφος, σκηνοθέτης, διευθυντής φωτογραφίας, µοντέρ, ηχολήπτης. Η µατιά του για τον κινηµατογράφο ήταν πάντα φρέσκια, δεν πάλιωσε ποτέ. Θυµηθείτε τη φωτογραφία του στην «Πρωινή περίπολο» του Νίκου Νικολαΐδη. Ηταν αφοσιωµένος στην κινηµατογραφική τέχνη και αγωνιούσε για την πρόοδο ολόκληρου του οπτικοακουστικού χώρου. Αγωνιζόταν για τα δικαιώµατα του κλάδου. Σε προσωπικό επίπεδο είχα µαζί του φιλική σχέση και ταυτόχρονα ένιωθα γι’ αυτόν µεγάλο σεβασµό.
Εχετε θέσει κάποιο µεγάλο στόχο για το άµεσο µέλλον του φεστιβάλ;
Το µεγάλο στοίχηµα για το φεστιβάλ είναι η ανακατασκευή και η επανάχρηση του παλιού σταφιδοεργοστάσιου του ΑΣΟ που βρίσκεται µες στην πόλη του Πύργου, συνολικής επιφάνειας 3.000 τ.µ. Η λειτουργία του ως έδρας του φεστιβάλ και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Νεανικής Οπτικοακουστικής ∆ηµιουργίας µε εκδηλώσεις και διεθνείς συναντήσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους θα δηµιουργήσει τεράστια δυναµική στην ανάπτυξη του Πύργου και της ευρύτερης περιοχής.
INFO
To 24ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους και η 21η Ευρωπαϊκή Συνάντηση Νεανικής Οπτικοακουστικής Δημιουργίας Camera Zizanio ολοκληρώνεται στις 4 Δεκεμβρίου. Αμέσως μετά τη διεξαγωγή του με φυσική παρουσία, οι δραστηριότητες του φεστιβάλ θα μεταφερθούν στο διαδίκτυο από τις 4 Δεκεμβρίου έως τις 12 Δεκεμβρίου προκειμένου να συμμετάσχουν παιδιά και νέοι από όλη την Ελλάδα μέσα από την ψηφιακή πλατφόρμα online.olympiafestival.gr