Τα τελευταία χρόνια, ο φόβος για ένα μικρό πλάσμα με οκτώ πόδια έχει αυξηθεί στη νότια Ευρώπη, καθώς καταγράφονται περιστατικά θανάτου που αποδίδονται σε μια συγκεκριμένη αράχνη.
Το πιο πρόσφατο καταγεγραμμένο κρούσμα σημειώθηκε τον Αύγουστο στην ιταλική πόλη Μπάρι, όπου ένας 23χρονος πέθανε μετά από ύποπτο δάγκωμα από μεσογειακή καφέ αράχνη, ή αλλιώς «καφέ ερημίτισσα». Μόλις ένα μήνα νωρίτερα, ένας 52χρονος αστυνομικός στο Παλέρμο πέθανε από την ίδια αιτία. Περιστατικό θανάτου ύστερα από δάγκωμα της εν λόγω αράχνης καταγράφηκε και στην Ελλάδα, με έναν 48χρονο άνδρα να χάνει τη ζωή του στον Πύργο Ηλείας επίσης τον Αύγουστο. Από τα συμπτώματα του άνδρα, εκτιμήθηκε ότι πιθανώς ο θάνατός του προήλθε από την καφέ αράχνη.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Conversation, στην περιοχή της Μεσογείου υπάρχουν δύο είδη αράχνης των οποίων τα τσιμπήματα θεωρούνται επίφοβα: η ευρωπαϊκή μαύρη χήρα (Latrodectus tredecimguttatus ) και η μεσογειακή καφέ αράχνη (Loxosceles rufescens), η οποία αναφέρεται επίσης και ως αράχνη-βιολί, λόγω του σχήματος του κορμού της.
Η μαύρη χήρα είχε πάντα τη χειρότερη φήμη, αλλά δεν υπάρχουν τεκμηριωμένες περιπτώσεις θανάτων που προκαλούνται από το δάγκωμα της ευρωπαϊκής της παραλλαγής.
Επιπλέον, οι συναντήσεις με αυτό το εντυπωσιακό ζώο είναι σπάνιες, καθώς βρίσκεται σε αγροτικές περιοχές και φτιάχνει τους ιστούς του κάτω από το φλοιό δέντρων ή τους βράχους.
Οι νευροτοξικές επιδράσεις του δηλητηρίου του στους ανθρώπους είναι ευρέως γνωστές: επηρεάζει το νευρικό σύστημα, τη λειτουργία του καρδιακού μυός και των λείων μυών, προκαλώντας ένα σύνδρομο που ονομάζεται «λατροδεκτισμός».
Η «καφέ ερημίτισσα», η οποία συνήθως έχει μια μικρή, σκούρα κηλίδα στον κεφαλοθώρακα της, αποτελεί μια εντελώς διαφορετική περίπτωση.
Αν και βρίσκεται στη φύση, τείνει να ζει σε κοντινή απόσταση από τον άνθρωπο, ειδικά μέσα σε σπίτια, γκαράζ ή χώρους εργασίας. Συχνά τρυπώνει σε σκοτεινές, σκονισμένες κρυψώνες, όπως πίσω ή κάτω από μεγάλα έπιπλα, όπου μπορεί να περάσει απαρατήρητη για μεγάλες χρονικές περιόδους.
Σε αντίθεση με το νευροτοξικό δηλητήριο της μαύρης χήρας, αυτό της καφέ αράχνης, έχει νεκρωτική δράση, που σημαίνει ότι προκαλεί το θάνατο του ιστού των κυττάρων. Μεταξύ των πολλών πρωτεϊνών που βρίσκονται στο δηλητήριό τους είναι τα ένζυμα της φωσφολιπάσης, τα οποία υποβαθμίζουν τις κυτταρικές μεμβράνες και διαρρηγνύουν τα αιμοφόρα αγγεία. Αυτά τα δύο μαζί προκαλούν συνήθως μια τοπική αντίδραση στο σημείο του δαγκώματος που περιλαμβάνει οίδημα, ερυθρότητα και κνησμό για μερικές εβδομάδες.
Σε ένα μικρό ποσοστό περιπτώσεων, η κεντρική περιοχή του δαγκώματος μπορεί να αναπτύξει νεκρωτική βλάβη, όπου ο ιστός πεθαίνει και τελικά πέφτει πριν επουλωθεί.
Αυτό το σύνολο συμπτωμάτων, που ονομάζεται δερματικός λοξοσκελισμός, δεν έχει συνήθως σημαντικές συνέπειες, εκτός εάν το τσίμπημα συμβεί σε ιδιαίτερα ευαίσθητες περιοχές όπως το πρόσωπο. Επιπλέον, η νεκρωτική εξέλιξη είναι λιγότερο συχνή με την ευρωπαϊκή καφέ αράχνη από ό,τι με ορισμένες άλλες του αντίστοιχου είδους στη Λατινικής Αμερική (L. reclusa και L. laeta), οι οποίες θεωρούνται σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας σε χώρες όπως η Χιλή, η Αργεντινή και το Περού.
Σε ορισμένες σπάνιες περιπτώσεις, ωστόσο, η νέκρωση που προκαλείται από ένα τσίμπημα της «καφέ ερημίτισσας», μπορεί να φτάσει στον υποκείμενο μυ και να προκαλέσει σύνδρομο τοξικού σοκ (TSS), το οποίο περιλαμβάνει συμπτώματα όπως πυρετό, πόνο στους μύες και στις αρθρώσεις. Όταν προκαλείται από δάγκωμα αράχνης, αν και πολύ σπάνια, είναι πιθανό να οδηγήσει σε οξεία αιμόλυση (καταστροφή ερυθροκυττάρων), νεφρική ανεπάρκεια και θάνατο.
Διαβάστε επίσης
«Τριταθλήτρια» η Ελλάδα σε καταδίκες από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων