Ασφυκτικά γεμάτη με συγγενείς των θυμάτων και παγωμένη λόγω έλλειψης θέρμανσης ήταν η δικαστική αίθουσα την ώρα που κατέθετε ενώπιον του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθήνας ο διορισμένος από τις εισαγγελικές αρχές, πραγματογνώμονας της Πυροσβεστικής, Δημήτρης Λιότσος, σχετικά με τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι.
Ο μάρτυρας, έχει καταγγείλει τον πρώην αρχηγό της Πυροσβεστικής, και κατηγορούμενο στην υπόθεση Βασίλη Ματθαιόπουλο πως του άσκησε πιέσεις, προκειμένου να μην προχωρήσει στον καταλογισμό ευθυνών για την υπόθεση της φονικής πυρκαγιάς, με στόχο τη συγκάλυψη.
Στο εδώλιο του κατηγορουμένου κάθησαν την Τρίτη 13 από τους 21 κατηγορουμένους, μεταξύ αυτών οι δύο πρώην αρχηγοί της Πυροσβεστικής Σωτήρης Τερζούδης και Στέφανος Κολοκούρης αλλά και ο νυν δήμαρχος Ραφήνας, Ευάγγελος Μπουρνούς.
Ο μάρτυρας, ξεκίνησε να καταθέτει, σχεδόν μιάμιση ώρα μετά την έναρξη της διαδικασίας, έχοντας μπροστά του έναν φορητό ηλεκτρονικό υπολογιστή και παράλληλα με την κατάθεσή του έδειχνε έγγραφα και φωτογραφίες.
«Αυτό που δεν έγινε εκείνη την ημέρα, ούτε την προηγούμενη ήταν η μεταστάθμευση αεροσκαφών, ούτε στην Αττική, ούτε στις άλλες περιοχές της χώρας. Όταν έχουμε βαθμό επικινδυνότητας 4 αυξάνονται και οι δυνάμεις μας και η ετοιμότητα. Στην Αττική είχαμε βαθμό επικινδυνότητας 4. Το ότι δεν έγινε η μεταστάθμευση αεροσκαφών, συνέβαλε στην εξάπλωση της πυρκαγιάς. Πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα έγκαιρης μεταστάθμευσης σε κατάλληλα αεροδρόμια» είπε ο μάρτυρας και τόνισε τα όσα δεν έγιναν πριν ξεσπάσει η φονική πυρκαγιά όπως το ότι το ΕΣΚΕ δεν έδωσε έγκαιρη εντολή για εναέρια επιτήρηση της Αττικής.
Πρόεδρος : Η μεταστάθμευσης αφορά τον ανεφοδιασμό;
Μάρτυρας : Όχι. Τα τύπου καναντέρ αεροσκάφη πρέπει να μετασταθμεύουν σε άλλα αεροδρόμια προκειμένου να μην επηρεάζονται από ανέμους.
Πρόεδρος : Για ποιο λόγο προσγειώνονταν στο αεροδρόμιο Ελευσίνας;
Μάρτυρας : Για ανεφοδιασμό.
Πρόεδρος: Ήταν γνωστό από την προηγούμενη ημέρα ότι το αεροδρόμιο της Ελευσίνας δεν θα μπορούσε να χρησιμεύσει;
Μάρτυρας : Όταν υπάρχει πρόβλεψη για ανέμους, ξέρουμε ότι κάποια αεροσκάφη θα δυσκολευτούν, το ΕΣΚΕ έρχεται σε επικοινωνία και γίνεται μεταστάθμευση αεροσκαφών. Αυτά γίνονται από προηγούμενη εδώ δεν έγινε.
«Το ΕΣΚΕ δεν προέβη σε εναέρια επιτήρηση της Αττικής. Αναλόγως τον βαθμό επικινδυνότητας, κρίνουμε και τι διαδικασία, θα ακολουθήσουμε. Όταν υπάρχει επικινδυνότητα 4, μπορούν να σηκωθούν και καναντέρ προκειμένου να κάνουν επιτήρηση και να προσγειωθούν σε οποιοδήποτε αεροδρόμιο. Υπήρχε καναντέρ στο Πικέρμι. Με τη χρήση της επιτήρησης και την άμεση βολή από το αεροσκάφος αυτό, έχουμε πολλές πιθανότητες να καταστείλουμε άμεσα τη φωτιά», σημείωσε ο μάρτυρας ενώ συμπλήρωσε πως τελικά την εναέρια επιτήρηση έκανε ιδιωτική αερολέσχη η οποία δεν εντόπισε καπνό.
Συνεχίζοντας την κατάθεσή του ο Δ. Λιότσος είπε ότι εκείνη την ημέρα το ΕΣΚΕ δεν έστειλε αίτημα για εναέρια επιτήρηση μέχρι τις 8 το πρωί που έπρεπε, αλλά το το αίτημα απεστάλη 09:59, με αποτέλεσμα να αποδεχθεί τις κλήσεις ιδιωτική αερολέσχη, τα αεροσκάφη της οποίας δεν μπορούν να κάνουν κατάσβεση.
Πρόεδρος : Είπατε δόθηκε εντολή για εναέρια επιτήρηση; Για ποιες περιοχές;
Μάρτυρας : Αττική.
Πρόεδρος : Πόσα αεροσκάφη;
Μάρτυρας : Ένα ήταν διαθέσιμο. Το αίτημα καθυστέρησε και το αποδέχθηκε η ιδιωτική αερολέσχη. Το αίτημα αφού δεν εστάλη την ώρα που έπρεπε δεν μπορούσε να προχωρήσει, καθώς χρειαζόταν τρίωρη διαθεσιμότητα του αεροσκάφους.Η ιδιωτική αερολέσχη αποδέχθηκε το αίτημα. Στις 14:04 πέταξε το πρώτο αεροσκάφος. Το αεροσκάφος δεν αντιλήφθηκε καπνό. Στις 16:46 εκτέλεσε και πάλι εναέρια πτήση. Δεν αναγράφεται στο ημερολόγιο ότι έγινε πτήση από την αερολέσχη.
Πρόεδρος : Ποιος αποφασίζει που είναι η μεγαλύτερη επικινδυνότητα;
Μάρτυρας : Το γενικό πρόσταγμα για όλη Ελλάδα έχει το ΕΣΚΕ. Το ΕΣΚΕ δίνει εντολή για εναέρια επιτήρηση στην Αττική. Για Πελοπόννησο, για παράδειγμα, υπάρχει το ΠΕΣΚΕ για εναέρια επιτήρηση αλλά μπορεί την εντολή να δώσει και το ΕΣΚΕ.
Πρόεδρος : Αν είχε γίνει επιτήρηση και είχε εντοπιστεί η πυρκαγιά στα Γεράνεια Όρη θα είχε περιοστεί η εξάπλωση της φωτιάς;
Μάρτυρας : Εάν υπήρχε εναέρια επιτήρηση στην Κινέτα θα μπορούσε να κατασταλεί η φωτιά εν τη γέννηση της. Τα 20 λεπτά είναι καθοριστικά για μετέπειτα πορεία της πυρκαγιάς. Σε συνδυασμό με τους ανέμους πήρε μεγάλες διαστάσεις.
Πρόεδρος : Με drones μπορούσε να γίνει επιτήρηση;
Μάρτυρας : Βεβαίως.Δεν υπήρχαν τόσο δυναμικοί άνεμοι στις αρχικές ώρες της ημέρας, οι ριπές ήταν αυξημένες, όχι οι άνεμοι. Οι άνεμοι στην Κινέτα ήταν έξι με επτά μποφόρ. Η απομάκρυνση έγινε άμεσα.
Αναλύοντας το ιστορικό της φονικής πυρκαγιάς ο μάρτυρας ξεκίνησε να αναφέρεται στην αρχή της, στις 16:41 στο Νταού Πεντέλης. Τα στοιχεία τα οποία επικαλέστηκε προέρχονται από τον έλεγχο των καταγεγραμμένων συνομιλιών, των ημερολογίων καταγραφής ενεργειών και των τηλεφωνικών κλήσεων.
Όπως είπε, η πυρκαγιά μέχρι τις 16:55 έκαιγε ανενόχλητη ενώ δέκα λεπτά πριν, έχει ενημερωθεί το ΕΣΚΕ από αξιωματικό του συντονιστικού ελικοπτέρου πως είναι ορατή από το Μαρκόπουλο. Το πρώτο όχημα πυρόσβεσης, έφτασε στις 17.04. Μέχρι τις 17.15 είχαν φτάσει και είχαν ξεκινήσει την κατάσβεση οκτώ υδροφόρα οχήματα, τρία βοηθητικά και έξι εθελοντικά, ενώ συμμετείχε μόνο ένα ελικόπτερο. Ο πραγματογνώμονας υπογράμμισε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία που προέκυψαν από τις συνομιλίες μεταξύ των αξιωματικών της πυροσβεστικής, στις 16:55 φαίνεται πως το κέντρο ΕΣΚΕ γνωριζε την πορεία της πυρκαγιάς και το γεγονός ότι βρισκόταν κοντά σε σπίτια.
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όλοι γνώριζαν» είπε χαρακτηριστικά ενώ τόνισε ότι στις 16:59, η φωτιά λόγω της μη επιχείρησης εναέριων μέσων διασπάστηκε σε δύο μέτωπα, προς Καλλιτεχνούπολη και Νέο Βουτζά. Στις 17:10 φτάνει το πρώτο εναέριο μέσο (έριξον) στην πυρκαγιά. Είναι το μοναδικό πτητικό μέσο μέχρι 18:20 και δεν μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση της πυρκαγιάς.
«Ο πιλότος του μόνου εναέριου μέσου στις 17.15 ζητά ενισχύσεις και η τηλεφωνήτρια του λέει ότι μπορεί να είναι δύσκολη η επιχείρηση λόγω της κατοικημένης περιοχής κι εκείνος ζητά ενίσχυση από κάτω, εννοώντας επίγεια μέσα», ανέφερε ο μάρτυρας, ενώ στις 17.30 ο χειριστής του ελικοπτέρου ενημερώνει το ΕΣΚΕ ότι η φωτιά στην περιοχή του Νέου Βουτζά μπαίνει σε σπίτια. «Η συνδρομή μόνο ενός πτητικού μέσου μέχρι τις 18.20 κρίνεται επιχειρησιακά ανεπαρκής. Στις 17.30, πενήντα λεπτά από την αναγγελία της πυρκαγιάς, η πυρκαγιά είναι κοντά σε σπίτια και τα απειλεί και μόνο ένα εναέριο μέσο επιχειρεί. Αν είχαν στείλει τρία εναέρια μέσα η πυρκαγιά ίσως να ήταν ελεγχόμενη και δίνοντας εντολή εκκένωσης των οικισμών πολιτών θα ήταν πιθανό να μην είχαμε θρηνήσει τόσα θύματα» είπε ο πραγματογνώμονας.
Κατά την κατάθεσή του μάρτυρα σημειώθηκε ένταση και η δίκη διεκόπη όταν οι συνήγοροι υπεράσπισης διαμαρτυρήθηκαν έντονα επειδή διάβαζε τις σημειώσεις του. Η υπεράσπιση ζήτησε από το δικαστήριο να μην του επιτρέπει να καταθέτει διαβάζοντας, με την πρόεδρο να του εξηγεί πως δεν γίνεται να διαβάζει και να σημειώνει πως «για να έχουμε μία σωστή απόφαση πρέπει να εφαρμόζεται η δικονομία».
Συνήγορος υπεράσπισης : Διαβάζει ένα κείμενο που δεν ξέρουμε ποιος το έχει γράψει…
Μάρτυρας : Είναι στοιχεία τα δικογραφίας.
Συνήγορος υπεράσπισης: Επικαλείται στοιχεία της δικογραφίας αφού είχε ολοκληρώσει το έργο του. Προκαλείται ακυρότητα της διαδικασίας.
