Ανεπάρκεια ή σκανδαλώδες κουκούλωμα από τη Δικαιοσύνη δείχνουν η βιασύνη να κλείσουν υποθέσεις και τα αόριστα αιτήματα προς τις ΗΠΑ
Οι εξόφθαλµες προσπάθειες απαλλαγής των εµπλεκοµένων στο σκάνδαλο Novartis υπήρξαν, όπως αποκαλύπτει το ρεπορτάζ, συνεχείς. ∆εν είναι µόνο ότι από τη µετάφραση επίσηµου εγγράφου των αµερικανικών αρχών στο οποίο κατονοµαζόταν ο Ανδρέας Λοβέρδος ως λήπτης µίζας έχει απαλειφθεί το όνοµα του πρώην υπουργού ούτε το γεγονός ότι η ανακρίτρια του ειδικού δικαστηρίου αρνήθηκε να πάρει πληροφορίες από Αµερικανό αξιωµατούχο ενώ ο ίδιος είχε ζητήσει να συνδράµει την έρευνα. Οπως περίτρανα αποδεικνύεται πλέον από ντοκουµέντα, καθ’ όλη τη διάρκεια της διερεύνησης της υπόθεσης –η οποία κατέληξε πρόσφατα σε σκανδαλώδεις αρχειοθετήσεις– αιτήµατα δικαστικής συνδροµής που κατέθεταν οι ελληνικές στις αµερικανικές αρχές πετιούνταν στα σκουπίδια επειδή ήταν αόριστα. Ακόµη κι όταν ύστερα από πρόσκληση των Αµερικανών αποστάλθηκαν ορθώς κάποια αιτήµατα, οι ελληνικές αρχές δεν περίµεναν να παραλάβουν και να αξιολογήσουν τις απαντήσεις τους σε µείζονα ερωτήµατα. Εσπευσαν να κλειδαµπαρώσουν στα συρτάρια τους, διά της αρχειοθετήσεως, τις ανοιχτές δικογραφίες για πολιτικά πρόσωπα.
Η νοµική ανεπάρκεια και βέβαια η απροθυµία των ελληνικών εισαγγελικών αρχών να διερευνήσουν το σκάνδαλο είναι δεδοµένες. Πέρα όµως από τα συγκλονιστικά στοιχεία που σε προηγούµενα φύλλα του έχει αποκαλύψει το Documento, ακόµη ένα, άγνωστο µέχρι πριν από µια εβδοµάδα έγγραφο το οποίο συµπεριλαµβάνεται στην ογκώδη δικογραφία επιβεβαιώνει ότι η ελληνική ∆ικαιοσύνη, ή εν πάση περιπτώσει κάποιοι λειτουργοί της, προτίµησαν να αποσιωπηθεί το σκάνδαλο. Πρόκειται για έγγραφο το οποίο έφεραν στο φως η εφηµερίδα «∆ηµοκρατία» και η δηµοσιογράφος Μαρία Παναγιώτου.
Η υπόθεση έκλεισε προτού απαντήσουν οι Αµερικανοί
Αναλυτικότερα, στις 21 Αυγούστου 2021 η Οικονοµική Εισαγγελία έλαβε email από το ποινικό τµήµα του αµερικανικού υπουργείου ∆ικαιοσύνης, το οποίο υπέγραφε ο δικηγόρος Γκάρι Ιαν Πενγκ. Ο δικηγόρος ζητούσε στο µήνυµά του προς τις ελληνικές αρχές να παρασχεθούν ορισµένες διευκρινίσεις ώστε οι ΗΠΑ να απαντήσουν σε µια σειρά αιτηµάτων δικαστικής συνδροµής που τους είχε αποστείλει η Ελλάδα. Μεταξύ άλλων, οι Αµερικανοί ζητούσαν από τις ελληνικές εισαγγελικές αρχές να αποστείλουν τα ονόµατα συγκεκριµένων νοµικών προσώπων, ατόµων, δραστηριοτήτων ή συναλλαγών που ενδιαφέρουν και να καθορίσουν λεπτοµερώς τις πληροφορίες και το υλικό που ζητούν. Το email κατέληγε µε την παράκληση να αποστείλει η Ελλάδα την απάντησή της το συντοµότερο δυνατό και µε την επισήµανση ότι εάν δεν ληφθεί απάντηση µέχρι τις 30 Νοεµβρίου 2021, δηλαδή τρεις ολόκληρους µήνες µετά την αποστολή του µηνύµατος, τότε θα εξαχθεί το συµπέρασµα ότι δεν ζητείται καµία περαιτέρω συνδροµή και τα αιτήµατα θα κλείσουν από αµερικανικής πλευράς.
Οι απαντήσεις στο αίτηµα των Αµερικανών φαίνεται ότι δόθηκαν πράγµατι εγκαίρως από ελληνικής πλευράς. Ωστόσο µε µια πρωτοφανή και σκανδαλώδη νοµική ενέργεια οι υποθέσεις τέθηκαν στο αρχείο προτού οι αµερικανικές αρχές ανταποκριθούν στο αίτηµα και αποστείλουν τα στοιχεία που ζητούνταν. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην πράξη αρχειοθέτησης για τον ∆ηµήτρη Αβραµόπουλο περιγράφονται ακόµη και ροή χρήµατος από λογαριασµούς που συνδέονται µε τη Novartis αλλά και εµβάσµατα πολλών εκατοµµυρίων ευρώ. Για τα ποσά αυτά που πιθανώς σχετίζονται µε τον ∆. Αβραµόπουλο οι ελληνικές αρχές έστειλαν αιτήµατα δικαστικής συνδροµής τα οποία δεν έχουν απαντηθεί, όπως βέβαια δεν απαντήθηκε ποτέ και αίτηµα δικαστικής συνδροµής που αφορούσε εµβάσµατα τα οποία εντοπίστηκαν σε τραπεζικό λογαριασµό του υιού Αβραµόπουλου σε τράπεζα των ΗΠΑ.
«Αναγκαία η έρευνα», αλλά την αρχειοθετεί
Μάλιστα ο εισαγγελέας Παναγιώτης Καψιµάλης επισηµαίνει σχετικά στο πόρισµά του ότι «εστάλη αίτηµα δικαστικής συνδροµής στις δικαστικές αρχές των ΗΠΑ προκειµένου να µας γνωστοποιήσουν στοιχεία για το µίσθωµα της οικίας του (σ.σ.: του υιού Αβραµόπουλου) και τον τρόπο καταβολής του, τον ιδιοκτήτη της οικίας και την κίνηση του λογαριασµού στην Bank of America». Ο εισαγγελέας όµως σηµειώνει κάτι ακόµη: ότι «είναι αναγκαίο να ερευνηθεί εάν ο λογαριασµός αυτός τροφοδοτούνταν από κάποιον άλλο, άγνωστο στις ελληνικές αρχές λογαριασµό». Παρότι όµως κάνει την παραδοχή περί αναγκαιότητας να διερευνηθούν ορισµένα στοιχεία, αποφασίζει να αρχειοθετήσει την υπόθεση χωρίς να έχει λάβει απάντηση από τους Αµερικανούς.
Είναι επίσης ενδιαφέρον πως προκειµένου να αποδείξει ότι δεν υπήρχε συνολική εύνοια της Novartis ο εισαγγελέας Καψιµάλης αναφέρεται στην τιµή που έλαβαν ορισµένα φάρµακα της εταιρείας σε µια σειρά από χώρες. Οι απαντήσεις των επίµαχων χωρών δόθηκαν κατόπιν αιτήµατος δικαστικής συνδροµής. Κάποιες όµως δεν απάντησαν, γεγονός που, σύµφωνα µε όσα λένε εισαγγελικές πηγές στο Documento, θα µπορούσε να οδηγήσει σε µη αρχειοθέτηση. Ακόµη κι έτσι όµως προκύπτει σε ορισµένες περιπτώσεις διαφορετική τιµή –έστω και για ορισµένα λεπτά του ευρώ– από αυτή που δήλωνε η Novartis σε σχέση µε την πραγµατική. Επειδή ωστόσο πρόκειται για αρκετά σκευάσµατα, γίνεται αντιληπτό ότι ακόµη και αυτή η µικρή διαφοροποίηση προσπορίζει σηµαντικό κέρδος στη φαρµακευτική.
Αναφορικά µε τα παραπάνω, πάντως, ο Π. Καψιµάλης αναφέρει στην έκθεση αρχειοθέτησης που συνέταξε ότι «οι δικαστικές αρχές των ΗΠΑ µετά και την υπενθυµιστική επιστολή µέσω Eurojust που απεστάλη σε αυτές στις 16 Ιουνίου 2021 απάντησαν µε ηλεκτρονικό µήνυµα ζητώντας διευκρινίσεις επί όλων των αιτηµάτων δικαστικής συνδροµής που έλαβαν τόσο από τον εισαγγελέα διαφθοράς όσο και από το τµήµα Οικονοµικού Εγκλήµατος, αλλά και από άλλες δικαστικές αρχές. Αν και η διευκρινιστική επιστολή έχει ήδη αποσταλεί δεν έχει εισέτι απαντηθεί».
Με άλλα λόγια και όσο κι αν κάτι τέτοιο ακούγεται µη φυσιολογικό, ο φάκελος µπήκε στο συρτάρι χωρίς να έχουν δοθεί οι απαντήσεις που ζητήθηκαν. Ο τρόπος µε τον οποίο αρχειοθετήθηκε η υπόθεση σε συνδυασµό µε τα νέα στοιχεία που βλέπουν το φως της δηµοσιότητας εγείρει ερωτήµατα για τον ρόλο που έπαιξαν συγκεκριµένοι λειτουργοί της ∆ικαιοσύνης. Σε κάθε περίπτωση, όπως επισηµαίνουν στο Documento νοµικοί κύκλοι, το γεγονός ότι η υπόθεση αρχειοθετήθηκε ενώ εκκρεµούν δικαστικές συνδροµές από το εξωτερικό εγείρει λόγους για να ανασυρθεί από το αρχείο.
