Μπορεί ακόμη να μην έχει μπει στη συζήτηση για την επόμενη μέρα μετά την πανδημία του Covid-19, ωστόσο αποτελεί μια επιλογή η οποία στα ταραγμένα χρόνια του πρώτου μισού του 20ού αιώνα αποτέλεσε την ασπίδα προστασίας της ελληνικής οικονομίας.
Ο λόγος για το δικαιοστάσιο που βοήθησε ακόμη και στην περίπτωση της ισπανικής γρίπης η οποία έπληξε την Ευρώπη (και την Ελλάδα) το 1918 και είχε 50-100 εκατομμύρια νεκρούς.
Πώς ορίζεται το δικαιοστάσιο:
Το δικαιοστάσιο απαιτεί νομοθετική παρέμβαση της κυβέρνησης και ορίζεται ως εξής: «Προσωρινή γενική ή μερική αναστολή δικαστικών πράξεων των εκδικασθεισών από τα δικαστήρια υποθέσεων, καθώς και η δικαστική άσκηση δικαιωμάτων, ιδίως επί υποθέσεων που ανάγονται συνηθέστερα στο Αστικό ή Εμπορικό Δίκαιο ή ακόμη και στο Διοικητικό Δίκαιο». Στην πράξη και ανάλογα με το τι θα επιλεγεί, κανείς δεν θα μπορεί να προσφύγει στα δικαστήρια και να ζητήσει τη δικαστική επιβολή ενός δικαιώματος που μπορεί να έχει. Αν για παράδειγμα επιβληθεί δικαιοστάσιο επί εμπορικών υποθέσεων (Εμπορικό Δίκαιο), οι ιδιοκτήτες δεν θα μπορούν για όσα χρόνια διαρκεί αυτό να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη για να ζητήσουν την καταβολή ενοικίων και την έξωση του ενοικιαστή. Αντίστοιχα, οι προμηθευτές δεν θα μπορούν να διεκδικήσουν τα χρήματα που τους οφείλονται. Αν μάλιστα επιβληθεί και δικαιοστάσιο ενώπιον των διοικητικών δικαστηρίων, θα αδυνατεί ακόμη και το ίδιο το κράτος να διεκδικήσει ασφαλιστικές ή φορολογικές υποχρεώσεις των πολιτών. Στην ιστορία του νεοελληνικού κράτους το πρώτο δικαιοστάσιο επιβλήθηκε το 1862, ενώ το πλέον μακροχρόνιο ήταν αυτό που κήρυξε ο Ελευθέριος Βενιζέλος το 1912 και κράτησε (με τροποποιήσεις) έως το 1940. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν υπήρξε πανελλαδική κήρυξη δικαιοστασίου αλλά μόνο τοπικού ενδιαφέροντος, όπως αυτό στα Επτάνησα το 1953 (λόγω σεισμού).
Ο Τζώρτζης Ρούσσος είναι δικηγόρος και δημοσιογράφος
