Υπάρχουν δημιουργοί που έχουν κερδίσει με το τεράστιο έργο τους την αγάπη, το σεβασμό, την ευγνωμοσύνη μας. Αυτό είναι δεδομένο, όπως άλλωστε είναι πλέον δεδομένο ότι με το έργο τους άλλαξαν τον τρόπο για να «διαβάζουμε» τον κόσμο, την ιστορία, τα παθήματα και τις αγωνίες των κοινωνιών. Ένας τέτοιος δημιουργός είναι αναμφισβήτητα ο Κώστας Γαβράς.
Υπάρχουν και δημοσιογράφοι (ελάχιστοι πια) που με τον τρόπο, την ευαισθησία και την εντιμότητα που συνομίλησαν και συνομιλούν με τους δημιουργούς, έχουν κερδίσει το σεβασμό και κυρίως την εμπιστοσύνη μας. Έχουν κερδίσει και την αγάπη μας –τουλάχιστον κάποιοι/ες από αυτούς/ές- γιατί μας αποκάλυψαν μέσω των συνεντεύξεων τους μονοπάτια για να δούμε πιο καθαρά τους δημιουργούς και το έργο τους. Ένας τέτοιος δημοσιογράφος είναι ο Αντώνης Μποσκοϊτης.
Ο Αντώνης Μποσκοϊτης έκανε μια υπέροχη (κατ’ εμέ) συνέντευξη με τον Κώστα Γαβρά. Αποσπάσματα προδημοσίευσε στο Ντοκουμέντο, αφού ολόκληρη θα κυκλοφορήσει στο FAQ, και δημιούργησε τις προϋποθέσεις ώστε να ξανασυναντηθούν τα μάτια, το μυαλό και η καρδιά μας με το δημιουργό, το έργο του και τις αγωνίες του. Τη χαρήκαμε αυτή τη συνάντησή μας με τον Γαβρά, έτσι όπως γενναιόδωρα μας την χάρισαν τόσο ο δημιουργός όσο και ο δημοσιογράφος. Προσωπικά αυτό θεωρώ μια σημαντική συνέντευξη, και για αυτό το λόγο εμπιστεύομαι τον Μποσκοϊτη, και ελάχιστους πια (το επαναλαμβάνω) δημοσιογράφους.
Στη συνέχεια ο Γαβράς προχώρησε στην ανασκευή μιας διατύπωσής του. Δικαίωμά του; Ασφαλώς!! Για χίλιους δυο λόγους, ο Γαβράς θέλησε να ανασκευάσει και να «διορθώσει» κάποια από τα λεγόμενά του. Επαναλαμβάνω: δικαίωμά του.
Όμως είναι δικαίωμα και χρέος –κυρίως χρέος- του δημοσιογράφου να υπερασπιστεί την ακρίβεια αυτών που δημοσίευσε. Είναι χρέος του απέναντι σε μας τους αναγνώστες που τον εμπιστευόμαστε. Χάρηκα λοιπόν όταν ο Αντώνης Μποσκοϊτης δημοσιοποίησε το ηχογραφημένο απόσπασμα της επίμαχης δημοσίευσης. Χάρηκα, γιατί δεν έπρεπε να μείνει η παραμικρή σκιά στην εμπιστοσύνη που εμείς –το κοινό του- έχουμε στη δουλειά του. Αυτό που «παίζεται» σε μια συνέντευξη δεν είναι ο δημιουργός και το έργο του. Αυτό που κατεξοχήν «παίζεται» είναι η εντιμότητα που ο δημοσιογράφος συνομιλεί μαζί του και μας μεταφέρει τη συνομιλία τους.
Η σπουδαιότητα του Γαβρά και του έργου του δεν παίζεται στη μια διατύπωσή του και την ανασκευή της. Ούτε η επί χρόνια παραδοχή μας ότι του οφείλουμε πολλά τέθηκε προς διαπραγμάτευση. Η εμπιστοσύνη μας όμως στο δημοσιογράφο ακριβώς εκεί παίζεται. Το «έργο» του δημοσιογράφου είναι κάθε φορά, σε κάθε του συνέντευξη, σε κάθε ρεπορτάζ του υπό διαπραγμάτευση. Για αυτό άλλωστε ο δημοσιογράφος ηχογραφεί τη συνέντευξη, για να αποδώσει πιστά τα λεγόμενα του συνεντευξιαζόμενου και για να τα επικαλεστεί αυθεντικά, αν και εφόσον προκύψει παρεξήγηση. Ο Μποσκοϊτης έκανε αδιαπραγμάτευτα τη δουλειά του.
Στενοχωρήθηκα πραγματικά που ένας άλλος δημιουργός –ο Κώστας Φέρρης- που η αγάπη και η ευγνωμοσύνη για το έργο του αλλά και για τον ίδιο είναι δεδομένη, θεώρησε «κυπατζίδικη» την ηχογράφηση και επιθετική κίνηση του δημοσιογράφου κατά του Γαβρά τη δημοσιοποίησή της. Ο Γαβράς δεν χρειάζεται να «απολογηθεί» γιατί θέλησε να ανασκευάσει μια διατύπωσή του. Ο Μποσκοϊτης όμως όφειλε να «απολογηθεί» για το αν και κατά πόσο απέδωσε σωστά αυτό που του είπε ο Γαβράς. Το εργαλείο της απολογίας του είναι η ηχογράφηση της συνομιλίας. Ένα εργαλείο γνωστό, αποδεκτό και συμφωνημένο και από τις δύο μεριές. Η ηχογράφηση –δεδομένη σε μια συνέντευξη με δημοσιογράφο- είναι το εργαλείο της προστασίας και των δύο. Σέβομαι βαθιά την αγωνία του Κώστα Φέρρη να υπερασπιστεί τους μεγάλους δημιουργούς, ειδικά σε εποχές που έχουμε ανάγκη τον λόγο και την παρουσία τους. Είναι ανάγκη όμως -θα έλεγα τεράστια- να υπερασπιστούμε και αυτούς τους ελάχιστους δημοσιογράφους που επιμένουν να μας ξανασυστήνουν με εντιμότητα τους δημιουργούς. Να μας ξαναθυμίζουν, μέσω των συνεντεύξεων, τις διανοητικές, πολιτικές, κοινωνικές καλλιτεχνικές διαδρομές των κοινωνιών μας.
Η υπόθεση αυτή –κατά την ταπεινή μου άποψη- πρέπει να σταματήσει, γιατί αδικεί ανθρώπους, δημιουργούς και δημοσιογράφους, τους οποίους εμείς ως κοινό αλλά και σκεπτόμενοι άνθρωποι τους περιβάλλουμε με την αγάπη και την εμπιστοσύνη μας. Είναι μια αχρείαστη αντιπαράθεση. Δεν μπορεί να γίνει ξαφνικά «εχθρός» των δημιουργών ο Μποσκοϊτης, με «κυπατζίδικες» μάλιστα μεθόδους.
Σε τελική ανάλυση, από τη συνέντευξη του Γαβρά στον Μποσκοϊτη μας έμεινε το πιο σημαντικό: ότι ο Γαβράς έβαλε πάλι το φακό –όπως έκανε ήδη από το «Ζ» και πολλές φορές στη συνέχεια- για να φωτίσει τη σημερινή κατάσταση που ζούμε, του αυταρχισμού, της αστυνομοκρατίας, των πραγματικά «κυπατζίδικων, αντιδημοκρατικών μεθόδων». Για να μας δώσει τους τρόπους να ξαναπιάσουμε το νήμα των αγώνων αυτής της κοινωνίας. Και αυτό το έκανε χάρη στη συνέντευξη που του πήρε ο Μποσκοϊτης. Προσωπικά, αυτό κρατάω! Αυτό κρατάω, γιατί εκεί παίζεται η ιστορία!
