Λίγα μόλις 24ωρα μετά τη γνωστοποίηση ότι ο Κώστας Βαξεβάνης αντιμετωπίζει πρωτοφανείς κακουργηματικές κατηγορίες στο Ειδικό Δικαστήριο που έχει στηθεί για την υπόθεση Παπαγγελόπουλου οι διεθνείς οργανώσεις Τύπου σπεύδουν η μία μετά την άλλη να επιστήσουν ακόμη μια φορά την προσοχή στην τραγική κατάσταση της ελευθεροτυπίας στην Ελλάδα.
Σε πρώτο πλάνο, η εκτενής καταχώρηση του IPI στο Διεθνές Παρατηρητήριο Ελευθερίας του Τύπου προκάλεσε έντονο ενδιαφέρον για την υπόθεση. Στην καταχώρηση εκτός από την αναλυτική περιγραφή του περιστατικού τονίζεται ότι ο Κ. Βαξεβάνης «έχει αντιμετωπίσει πολλές νομικές και φυσικές απειλές στο παρελθόν λόγω των πολύ δυνατών ερευνητικών ρεπορτάζ της εφημερίδας του».
Στην καταχώρηση που έκανε ο Τζέιμι Γουάιζμαν, υπεύθυνος συνηγορίας του IPI στην Ευρώπη, η οποία αναδημοσιεύτηκε αυτόματα στον χάρτη παραβιάσεων της ελευθερίας του Τύπου «Mapping Media Freedom» από το ECPMF και την οργάνωση-ομπρέλα MFRR, αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι «ο εκδότης και η εφημερίδα του κατήγγειλαν τις διώξεις ως επίθεση με πολιτικά κίνητρα από την κυβέρνηση εναντίον ενός κορυφαίου μέσου ενημέρωσης που της ασκούσε κριτική», ενώ τονίζεται ότι, σύμφωνα με τη νομική ομάδα του Documento, «βάσει του Ποινικού Κώδικα ο Βαξεβάνης αντιμετωπίζει ποινή φυλάκισης τουλάχιστον πέντε ετών, με πιθανή μέγιστη ποινή που φτάνει ακόμη και τα 20 έτη».
Το IPI επισημαίνει επικριτικά το γεγονός ότι στον Κ. Βαξεβάνη δεν έχει δοθεί ακόμη «ούτε η δικογραφία ούτε αναλυτικά στοιχεία για τις κατηγορίες», ενώ τονίζεται ότι «ο εκδότης έχει αντιμετωπίσει πολλές νομικές και φυσικές απειλές στο παρελθόν λόγω των πολύ δυνατών ερευνητικών ρεπορτάζ της εφημερίδας του».
Προβληματισμός από ECPMF και Ισπανία
Νωρίτερα και το ECPMF έσπευσε να δώσει τον τόνο των διεθνών αντιδράσεων μέσω μιας λακωνικής, πλην σαφέστατης ανάρτησης στο Τwitter. Συγκεκριμένα, απαντώντας στην ερώτηση πολίτη αν τέτοιες διώξεις είναι αποδεκτές για μια ευρωπαϊκή χώρα, το ECPMF απάντησε: «Η σύντομη απάντηση είναι “όχι”. Η παρεμπόδιση του έργου των δημοσιογράφων είναι απαράδεκτη για οποιαδήποτε χώρα. Μας προβληματίζει η γενική τάση επιδείνωσης της ελευθερίας του Τύπου στην Ελλάδα και παρακολουθούμε στενά το θέμα». Λίγο αργότερα το ECPMF αναμετέδωσε την καταχώρηση του IPI στο Παρατηρητήριο.
Παράλληλα, σε άρθρο της με τίτλο «Κώστας Βαξεβάνης: Η Ελλάδα βάζει στο σκαμνί τον δημοσιογράφο που ερεύνησε το σκάνδαλο της φαρμακευτικής Novartis» στην ισπανική ιστοσελίδα diario16.com, η δημοσιογράφος Μπεατρίθ Ταλεγόν τονίζει: «Προς το παρόν η διαδικασία εναντίον του δημοσιογράφου βρίσκεται σε φάση διερεύνησης. Διάφορες δημοσιογραφικές οργανώσεις έχουν επιδείξει υποστήριξη στον Κώστα, υπογραμμίζοντας την άμεση ανάγκη η καταγγελία να γίνει διεθνής και να επιζητηθεί υποστήριξη για να στηριχτεί το δημοσιογραφικό έργο και η ελευθερία της έκφρασης και του Τύπου. Στο Diariο16 επικοινωνήσαμε με τον Κώστα, ο οποίος μας εξήγησε την κατάσταση πολύ υψηλού κινδύνου στην οποία βρίσκεται το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης στην Ελλάδα».
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες του Documento, εντός της ερχόμενης εβδομάδας θα υπάρξουν νέες και ευρύτερες αντιδράσεις από το εξωτερικό, καθώς είναι πολλές οι διεθνείς οργανώσεις που παρακολουθούν στενά και με προβληματισμό την εξέλιξη του θέματος.
«Ακραία περίπτωση» κατά την ΠΟΕΣΥ
Αμεση ήταν και η αντίδραση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Συντακτών (ΠΟΕΣΥ), η οποία, εκφράζοντας το σύνολο του δημοσιογραφικού κόσμου της χώρας, σε εκτενή ανακοίνωσή της για τις διώξεις των δημοσιογράφων Κ. Βαξεβάνη και Γιάννας Παπαδάκου τονίζει ότι «το ΔΣ της ΠΟΕΣΥ παρακολουθεί με ανησυχία τις αυξανόμενες επιθέσεις –και στη χώρα μας– εναντίον συναδέλφων, οι οποίοι υπηρετούν με συνέπεια την ερευνητική δημοσιογραφία, όπως επιβάλλει το λειτούργημα των δημοσιογράφων».
Σε ό,τι αφορά μάλιστα τον Κ. Βαξεβάνη η ΠΟΕΣΥ κάνει λόγο για «ακραία περίπτωση επίθεσης εναντίον της Ελευθερίας του Τύπου», ενώ σημειώνεται ότι οι κατηγορίες εναντίον του «έγιναν χωρίς καμία προηγούμενη νομική διαδικασία». «Η ΠΟΕΣΥ διαμαρτύρεται έντονα για όλες τις απόπειρες φίμωσης του Τύπου, και δηλώνουμε ότι οι συνάδελφοι θα έχουν την αμέριστη συμπαράστασή μας» καταλήγει η ανακοίνωση.
Σημειώνεται ότι η ΕΣΗΕΑ (μέλος της ΠΟΕΣΥ) δεν εξέδωσε ξεχωριστή ανακοίνωση για τυπικούς λόγους αφού δεν υφίσταται διοικητικό συμβούλιο – λόγω πανδημίας οι εκλογές πήραν αναβολή για τον Ιανουάριο του 2022, ενώ η παράταση της θητείας του ΔΣ, που δόθηκε με απόφαση δικαστηρίου, έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2021.
