Διεθνής Αμνηστία: Έρευνα – κόλαφος για τη δαιμονοποίηση του δικαιώματος ειρηνικής διαμαρτυρίας σε Ελλάδα και Ευρώπη

Για «συστηματικές επιθέσεις και περιορισμούς» της ελευθερίας της συνάθροισης σε πάνω από 20 χώρες της Ευρώπης και των Βαλκανίων προειδοποίησε η Διεθνής Αμνηστία σε έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα.

Αν οι πολίτες διαφωνούν με τις ενέργειες της κυβέρνησης, ή άλλες μορφές διακυβέρνησης, είναι δημοκρατικό τους δικαίωμα να διαδηλώνουν με ειρηνικούς τρόπους. Το δικαίωμά μας στη διαμαρτυρία κατοχυρώνεται από την Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΟΔΑΔ) και επίσης από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΣΔΑ), που θεσπίστηκε από το Συμβούλιο της Ευρώπης και επικυρώθηκε σε 47 χώρες.

Τα άρθρα 9-11 της Σύμβασης δηλώνουν ότι κάθε άτομο στην Ευρώπη έχει το δικαίωμα στην ελευθερία της σκέψης, το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης και το δικαίωμα στην ελευθερία του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι.

Τα εν λόγω δικαιώματα εγκρίνουν τη συμμετοχή στην ειρηνική διαδήλωση. Το δικαίωμα στη διαμαρτυρία δεσμεύει τα κράτη να διασφαλίζουν την πραγματοποίηση ειρηνικών διαμαρτυριών, συμπεριλαμβανομένης της διασφάλισης ότι οι διαδηλωτές προστατεύονται από τη βία.

Ωστόσο, όπως αναφέρει η ΜΚΟ, στην Ευρώπη – και στην Ελλάδα – το δικαίωμα της ειρηνικής συνάθροισης δέχεται ολοένα και μεγαλύτερη επίθεση, με τις κρατικές αρχές να στιγματίζουν, να εμποδίζουν, να αποτρέπουν και να τιμωρούν όσους οργανώνουν και συμμετέχουν σε ειρηνικές διαδηλώσεις.

Η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας παρουσιάζει μια επισκόπηση της τρέχουσας κατάστασης του δικαιώματος της ειρηνικής συνάθροισης σε 21 ευρωπαϊκές χώρες: Αυστρία, Βέλγιο, Τσεχία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Πολωνία, Πορτογαλία , Σερβία, Σλοβενία, Ισπανία, Σουηδία, Ελβετία, Τουρκία και Ηνωμένο Βασίλειο.

Η οργάνωση δήλωσε ότι το δικαίωμα διαμαρτυρίας έχει περιοριστεί στις ευρωπαϊκές χώρες και ότι οι διαδηλωτές περιγράφονται ως εξτρεμιστές, τρομοκράτες ή κατάσκοποι.

Ακόμη, επιβεβαίωσε ότι ορισμένα μη φονικά όπλα που χρησιμοποιήθηκαν από την αστυνομία στην Ελλάδα, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ισπανία και την Ιταλία προκάλεσαν μόνιμους τραυματισμούς.

Η έκθεση της ΜΚΟ ανέφερε επίσης ότι υπάρχουν πληροφορίες που δείχνουν ότι η αστυνομία χρησιμοποίησε δυσανάλογη βία εναντίον παιδιών στο Βέλγιο, τη Γαλλία, τη Φινλανδία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Πολωνία, τη Σερβία, τη Σλοβενία και την Ελβετία.

Εργαλεία παρακολούθησης για ταυτοποίηση διαδηλωτών

Τα κράτη χρησιμοποιούν ολοένα και περισσότερο νέες τεχνολογίες και διάφορα εργαλεία παρακολούθησης για τη διενέργεια στοχευμένων και μαζικών παρακολουθήσεων των διαδηλωτών.

Αυτό περιλαμβάνει τον εντοπισμό και την παρακολούθηση των δραστηριοτήτων και τη συλλογή, ανάλυση και αποθήκευση δεδομένων. Αρκετά κράτη έχουν επεκτείνει την παρακολούθηση μέσω της νομοθεσίας χωρίς να θέσουν επαρκή μέτρα διασφάλισης, αφήνοντας αυτές τις πρακτικές ανοιχτές σε εκτεταμένη κατάχρηση.

Έχει σημειωθεί σημαντική αύξηση της χρήσης τεχνολογίας αναγνώρισης προσώπου στην Ευρώπη. Αυτή τη στιγμή χρησιμοποιείται από τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου σε 11 από τις εξεταζόμενες χώρες, ενώ άλλες έξι σχεδιάζουν την εισαγωγή της.

Η χρήση της τεχνολογίας αναγνώρισης προσώπου για την ταυτοποίηση διαδηλωτών ισοδυναμεί με αδιάκριτη μαζική παρακολούθηση και κανένα μέτρο δεν μπορεί να αποτρέψει τη ζημία που προκαλεί. Η Διεθνής Αμνηστία έχει ζητήσει την πλήρη απαγόρευση αυτής της τεχνολογίας.

Δαιμονοποίησης της διαμαρτυρίας

Η Διεθνής Αμνηστία επέκρινε την ολοένα ευρύτερη τάση διαδηλώσεις ή ενέργειες πολιτικής διαμαρτυρίας ή ανυπακοής να παρουσιάζονται ως «απειλή για τη δημόσια τάξη και ασφάλεια».

Τόνισε ότι η απεικόνιση ακτιβιστών ως εγκληματιών, τρομοκρατών, εξτρεμιστών ή κατασκόπων είναι μια μέθοδος που απανθρωποποιεί το δικαίωμα διαμαρτυρίας.

Για παράδειγμα, οι αρχές της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Τουρκίας δεν έχουν απλώς κατηγορήσει τους ακτιβιστές του κλίματος ως «οικοτρομοκράτες» ή «εγκληματίες», αλλά τους έχουν επίσης στοχοποιήσει χρησιμοποιώντας διατάξεις που σχετίζονται με την τρομοκρατία και νόμους που αφορούν την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και την προστασία της εθνικής ασφάλειας.

Η ρητορική δαιμονοποίησης της διαμαρτυρίας ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη ως απάντηση στις διαδηλώσεις αλληλεγγύης προς τους Παλαιστίνιους. Η ΜΚΟ σημείωσε ότι οι διαδηλώσεις αλληλεγγύης προς την Παλαιστίνη δεν επιτρέπονται σε ορισμένες χώρες και ότι ορισμένα συνθήματα και σύμβολα απαγορεύονται από την αστυνομία.