Αποτελεί πλέον κοινή πεποίθηση ότι το µέλλον της δηµοκρατίας θα εξαρτηθεί από την ικανότητα του πολιτικού συστήµατος και των δηµοκρατικών θεσµών να ανταποκριθούν στις διαφοροποιηµένες πιεστικές ανάγκες ευρύτατων κοινωνικών οµάδων σ’ ένα µεταβαλλόµενο και απειλητικό διεθνές περιβάλλον.
Στη χώρα µας, µετά την οδυνηρή εµπειρία της χρηµατοπιστωτικής κρίσης αλλά και της γενικευµένης ανασφάλειας που επικράτησε έκτοτε, έχει διαρραγεί η εµπιστοσύνη του κόσµου προς τους θεσµούς που ασκούν ή διαπλέκονται µε την πολιτική εξουσία (κυβέρνηση, Βουλή, ∆ικαιοσύνη, κόµµατα, µέσα µαζικής ενηµέρωσης κ.ά.). Η κρίση εµπιστοσύνης εκφράζεται µε απόσυρση από τα κοινά, υψηλά ποσοστά αποχής από τις εκλογές, άνοδο της αντισυστηµικής ψήφου προς νέα κόµµατα και ηγεσίες… Το «όλοι ίδιοι είναι» ή το «δεν µπορεί να γίνει τίποτε» το ακούει κανείς ολοένα και περισσότερο. Αποτέλεσµα, η διαβρωτική επικράτηση ενός άκρατου ατοµικού δικαιωµατισµού –κάνω ό,τι νοµίζω, µπορώ και θέλω–, που οδηγεί νοµοτελειακά στη διάρρηξη της κοινωνικής συνοχής και συλλογικής δράσης. Παράλληλα, η επικράτηση µιας «εικονιστικής δηµοκρατίας» µέσα από τη χρήση κοινωνικών δικτύων ενηµέρωσης έχει συµβάλει στη ραγδαία αποδυνάµωση παραδοσιακών µορφών κοινωνικής οργάνωσης και δικτύωσης, χωρίς αυτές να έχουν αντικατασταθεί από άλλους αποτελεσµατικούς θεσµούς συµµετοχής, συλλογικής δράσης και διεκδίκησης.
Επακόλουθο αυτής της πολιτικής και κοινωνικής δυστοπίας είναι να µην υπάρχει πυξίδα για το πού θέλουµε να πάµε ως χώρα τα επόµενα δέκα χρόνια, ποια προβλήµατα πρέπει να αντιµετωπιστούν κατά προτεραιότητα και πώς θα οργανωθούµε ώστε να τα αντιµετωπίσουµε µε ευθύνη και αποτελεσµατικότητα.
Η ευθύνη είναι τεράστια, τόσο για την κυβέρνηση που δρα ολοένα και περισσότερο καθεστωτικά, πελατειακά και ανεξέλεγκτα όσο και για τα κόµµατα της αντιπολίτευσης που έχουν εγκλωβιστεί σε εσωκοµµατικές διαµάχες και διαδικασίες που διευρύνουν αντί να αµβλύνουν το έλλειµµα εµπιστοσύνης του κόσµου προς το πολιτικό σύστηµα.
Η πολιτική και κοινωνική αυτή δυστοπία πρέπει να ανατραπεί το γρηγορότερο δυνατό. ∆υστυχώς, αυτό δεν µπορεί να γίνει από τα υπάρχοντα κόµµατα, ανεξαρτήτως επιλογής νέας ηγεσίας. Πέρα από τα βάρη που κουβαλάει κάθε κόµµα από τη διαδροµή του, η διάδοση των κοινωνικών δικτύων ενηµέρωσης έχει συντελέσει στην ισχυροποίηση της προτίµησης για αδιαµεσολάβητα δίκτυα συµµετοχής και εκπροσώπησης, µε αποτέλεσµα την αµφισβήτηση της νοµιµοποιητικής βάσης των οργανωµένων κοµµάτων να λειτουργούν ως διαµεσολαβητές µεταξύ των ψηφοφόρων-εντολέων και της εντολοδόχου πολιτικής εξουσίας. Η αντίδραση των οπαδών του Στέφανου Κασσελάκη στις αποφάσεις της Κεντρικής Επιτροπής του κόµµατος που ελήφθησαν στη βάση του καταστατικού του είναι ενδεικτική των αλλαγών που συντελούνται και σε επίπεδο αντιλήψεων και προσδοκιών.
Η υπέρβαση της δυστοπίας θα εξαρτηθεί από τρεις καθοριστικούς παράγοντες:
α) την ανάδειξη µιας σύγχρονης προοδευτικής ατζέντας που θα εµπνέει, θα δηµιουργεί ασφάλεια και ελπίδα για το αύριο και θα συσπειρώνει µια ευρεία κοινωνική πλειοψηφία,
β) τη στήριξη και επικοινωνία αυτής της ατζέντας από στελέχη που χαίρουν αξιοπιστίας και πείθουν ότι αυτά που λένε µπορεί να γίνουν πράξη, και
γ) τη συγκρότηση ενός προοδευτικού κοινωνικού µετώπου πολιτικής παρέµβασης και διεκδίκησης σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και διεθνές επίπεδο.
Η συγκρότηση ενός προοδευτικού µετώπου µε ευρύτερες κοινωνικές αναφορές και προγραµµατικές δεσµεύσεις είναι εποµένως πιο αναγκαία από ποτέ. Θα µπορούσε να υλοποιηθεί αν µια επιτροπή πρωτοβουλίας και διαµεσολάβησης, αποτελούµενη από άτοµα αναγνωρισµένου κύρους και πολιτικής και κοινωνικής προσφοράς σε συνεργασία µε κοινωνικούς φορείς, αναλάβει πρωτοβουλίες εντός του 2025: α) για σύγκληση πολιτικής συνδιάσκεψης και επιµέρους θεµατικών εκδηλώσεων µε στόχο την επεξεργασία και εξειδίκευση των προγραµµατικών θέσεων και β) για σύγκληση οργανωτικής συνδιάσκεψης µε στόχο την κάθοδο ενός ενωτικού σχήµατος στις επόµενες εκλογές.
Η συγκρότηση ενός αξιόπιστου ενωτικού ψηφοδελτίου προοδευτικών δυνάµεων στις επόµενες εκλογές αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για τη διεκδίκηση κυβερνητικής εξουσίας που θα επιτρέψει την προάσπιση της εθνικής µας κυριαρχίας, τη διασφάλιση ανθρώπινης ασφάλειας και αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης για τους πολλούς, την αντιµετώπιση του παραγωγικού ελλείµµατος της χώρας, τη µείωση των ανισοτήτων, τη διαφάνεια και λογοδοσία στη διακυβέρνηση.
Τα κόµµατα της αντιπολίτευσης, κρατώντας την αυτοτέλειά τους, τουλάχιστον στην πρώτη αυτή φάση του εγχειρήµατος, θα πρέπει να αποφασίσουν τον βαθµό και τον τρόπο συµµετοχής τους στο ενωτικό αυτό εγχείρηµα. Καλούνται να ξεπεράσουν τον κοµµατικό ανταγωνισµό και τις αδιέξοδες στρατηγικές επικράτησης και ενίσχυσης της κοµµατικής επιρροής τους και να διερευνήσουν δυνατότητες συµπόρευσης στη βάση προγραµµατικών δεσµεύσεων προς όφελος του πολίτη και της χώρας.
*Η Λούκα Κατσέλη είναι οικονομολόγος, ομότιμη καθηγήτρια ΕΚΠΑ, γενική διευθύντρια της Ένωσης Δικαιούχων Έργων Μουσικής (ΕΔΕΜ), πρώην υπουργός.
Διαβάστε επίσης
Μέση Ανατολή: Και τώρα που θα φτάσει η τιμή του πετρελαίου;
Φον ντερ Λάιεν: Μετά τους λύκους υπαναχωρεί και στην προστασία των δασών προκαλώντας τους οικολόγους
Κύρτσος: Ο Νετανιάχου αποτελεί το συμπλήρωμα του θεοκρατικού καθεστώτος του Ιράν
Πολάκης: Ήμουν, είμαι και θα είμαι ΣΥΡΙΖΑ – Δεν κατεβαίνω για να χάσω (Videos)